Δημοσιεύτηκε στην έντυπη Today Press
του Δημήτρη Γιαννακόπουλου
Μεγάλες επενδύσεις σε Ρόδο, Σαντορίνη, Μύκονο, Λέσβο, Σάμο, Κρήτη αλλά και στο Ιόνιο στην Κέρκυρα πραγματοποιούν Τούρκοι επιχειρηματίες και ελεύθεροι επαγγελματίες (μηχανικοί, δικηγόροι, αθλητές και παράγοντες αθλητικών συλλόγων), όχι μόνο σε ξενοδοχεία και τουριστικά ακίνητα αλλά και σε σούπερ μάρκετ, τουριστικά καταστήματα και εταιρίες (κρουαζιέρες, εκδρομές κτλ). Η δε παράταση που δόθηκε πρόσφατα από την Ε.Ε. στην ταχεία έκδοση βίζας (visa express) σε Τούρκους πολίτες ώστε να επισκέπτονται για μία εβδομάδα τα ελληνικά νησιά, ενθάρρυνε και το επιχειρηματικό τους ενδιαφέρον για προορισμούς τους, την Κάλυμνο, το Καστελόριζο, την Κω, τη Λέσβο, τη Λέρο, τη Λήμνο, τη Ρόδο, τη Χίο, τη Σάμο, τη Σύμη και φέτος την Πάτμο και τη Σαμοθράκη.
Υπολογίζεται ότι φέτος ο αριθμός των Τούρκων τουριστών θα υπερβεί τους 1,3 εκατομμύρια και σε ορισμένες περιοχές όπως στη Ρόδο, την Αττική και τις παραλίες της Χαλκιδικής και της Θράκης θα είναι διπλάσιος σε σχέση με το 2024.
Παρά τα όσα συμβαίνουν στη γείτονα, τα οποία προβάλλονται δραματοποιημένα στην Ελλάδα, η υποχώρηση της τουρκικής λίρας έναντι του ευρώ και του δολαρίου εξυπηρετεί τις εξωτερικές συναλλαγές των Τούρκων λόγω της εγκυρότητας, των χρόνιων εμπορικών δεσμών τους, των προσωπικών σχέσεων και της ευρείας οικονομικής τους επιφάνειας καθώς συνηθίζουν να επενδύουν στην κτηματαγορά άλλων χωρών όταν κάνουν εξαγωγές. Αυτή η εμπιστοσύνη επιφέρει κέρδη και στις δύο πλευρές του Αιγαίου με τη μόνη διαφορά ότι η Τουρκική γραφειοκρατία αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα για την επέκταση των Ελλήνων ενώ αντίθετα η ευρωπαϊκή νομοθεσία επιτρέπει την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων και τη συμμετοχή εξωκοινοτικών σε οποιασδήποτε μορφής εταιρικά σχήματα.
Δραστηριότητες
Όπως αναφέρεται από τα ΜΜΕ της γείτονας (Tuyrkie Today), στοιχεία του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών εκτιμούν τις επενδύσεις Τούρκων στην Ελλάδα στα 400 εκατομμύρια ευρώ. Για παράδειγμα, η Τουρκική Akfen εμφανίστηκε στη Χίο το 2022 για να αγοράσει κτήματα, πληρώνοντας 20 εκατ. ευρώ. Η Cengiz Holding συμμετείχε στην κατασκευή αυτοκινητοδρόμου στη Ρόδο πριν από μερικά χρόνια. Η Limak συμμετέχει στην κατασκευή ενός έργου στο αεροδρόμιο της Σάμου. Η Yildirim Holding κατασκευάζει εργοστάσιο πλαστικών στην Κέρκυρα.
Ο Όμιλος Koc εξαγόρασε εταιρεία μίσθωσης αυτοκινήτων (leasing) και πλέον διαχειρίζεται τη μαρίνα της Μυτιλήνης. Παλαιότερα, ο όμιλος Dogus είχε μεγάλη παρουσία στον κατασκευαστικό κλάδο, τον τουριστικό και τις μαρίνες. Άλλοι μεγάλοι τουρκικοί όμιλοι όπως οι Setur, Istikbal, Eren Holding, Pak Holdings, Polisan και Suoz Energy είχαν επίσης παρουσία αλλά στη συνέχεια μειώθηκαν ή αποσύρθηκαν από την αγορά. Επενδύσεις τουρκικών συμφερόντων παρατηρούνται ακόμα και σε αιολικά πάρκα και μικρά φωτοβολταϊκά σε διάφορα νησιά. Τα στοιχεία της Golden Visa αποκαλύπτουν ότι οι τούρκοι επενδυτές αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα με άδειες παραμονής, μετά τους Κινέζους, ξεπερνώντας τους Ρώσους.
Aκτοπλοϊα
Ταυτόχρονα, οι ακτοπλοϊκές υπηρεσίες μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας παρουσίασαν αξιοσημείωτη αύξηση το 2024, με τον αριθμό των επιβατών που ταξίδεψαν από την Τουρκία προς την Ελλάδα με πλοίο να εκτοξεύεται κατά 93%, φθάνοντας τα 1.153.727 άτομα. Ο αριθμός αυτός έχει αυξηθεί σημαντικά σε σχέση με το 2022 και το 2023. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η ελληνική αγορά είναι αποδέκτης μεγάλων επιχειρηματικών ανακατατάξεων από τις μεγαλύτερες εταιρείες της Τουρκίας. Πρόσφατα, οι επενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα παρουσιάστηκαν σε εκδήλωση που διοργάνωσαν ο Σύνδεσμος Οικονομίας και Εμπορίου της Τουρκίας (ETD) και η ελληνική εταιρία επενδύσεων και εξωτερικού εμπορίου Enterprise Greece στην Κωνσταντινούπολη, με το ενδιαφέρον από τους Τούρκους επιχειρηματίες να είναι μεγάλο.
Η άλλη όψη
Στον αντίποδα βέβαια, η υπερδραστηριότητα των Τούρκων στην ελληνική επικράτεια, ιδίως στην Αττική, τη Θράκη και τη Ρόδο έχουν τεθεί στο μικροσκόπιο των υπηρεσιών ασφαλείας. Πιθανολογείται ότι σε αρκετές αγοραπωλησίες ακινήτων και επιχειρήσεων υπάρχει καθοδήγηση από τα εν Ελλάδι Τουρκικά προξενεία και από τους κυβερνητικούς παραμηχανισμούς της Άγκυρας. Σύμφωνα με πληροφορίες μεταξύ των 7 εμπλεκομένων της πολεοδομίας του ακριτικού νησιού οι οποίοι αφέθηκαν ελεύθεροι συμπεριλαμβάνεται υπάλληλος με ενεργό ρόλο σε υπόθεση επέκτασης ξενοδοχειακού συγκροτήματος στο νησί, συνιδιοκτησίας αμφιλεγόμενου Τούρκου επενδυτή.
Θράκη
Παράλληλα, ερευνώνται, όπως αποκαλύφθηκε προ ημερών, δέκα περιπτώσεις μουσουλμάνων της Θράκης, που φέρεται να συγκέντρωσαν χρήματα μέσω εράνων, με έναν από αυτούς να αποστέλλει ποσά σε αραβική οργάνωση. Οι έρευνες βρίσκονται σε εξέλιξη για να διαπιστωθεί εάν εμπλέκονται σε παράνομες δραστηριότητες ή εάν οι κινήσεις τους εντάσσονται σε ευρύτερους σχεδιασμούς επηρεασμού. Οι αρμόδιες υπηρεσίες έχουν ήδη εξετάσει πάνω από 100 περιπτώσεις αγοράς ακινήτων στη Βόρεια Ελλάδα.
Οι Τουρκικές ΜΚΟ
Αξιοσημείωτο είναι ότι επανέρχονται στη χώρα υπήκοοι ΕΕ (Γερμανοί, Ολλανδοί, Νορβηγοί) Τουρκικής καταγωγής με νέες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις απευθείας χρηματοδοτούμενες από την ΤΙΚΑ, την Τουρκική Υπηρεσία Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας, συμμετέχοντας στη βελτίωση υποδομών και τη στήριξη Μουσουλμάνων της Ελλάδα. Σκοπός τους είναι η επαναφορά των αξιώσεων τους για εδαφικές εκτάσεις στο Ανατολικό Αιγαίο και τη Θράκη. Οι … ορέξεις του είχαν ανακοπεί το 2023 με τις τότε αποφάσεις του πολυμελούς πρωτοδικείου Ρόδου ωστόσο βρήκαν νέα φόρμουλα με τη συνδρομή διεθνών οργανισμών. Σύμφωνα με το σκεπτικό τους: «Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τα Δωδεκάνησα ήταν υπό την κατοχή της Ιταλίας. Στις 13 Μαΐου 1940 ο Ιταλός Κυβερνήτης της εποχής απαλλοτρίωσε τις τουρκικές περιουσίες στη Ρόδο, που βρίσκεται μεταξύ των Δωδεκανήσων. Το 1947 τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα με τη Συνθήκη των Παρισίων, συνεπώς η οικονομική αξίωση παραμένει ενεργή αφού η διακρατική απόφαση δεν μπορεί να επηρεάζει την ιδιοκτησία όσων διαμένουν και κατέχουν παλαιούς τίτλους κυριότητας στις επίδικες περιοχές».