Δημοσιεύτηκε στην έντυπη εφημερίδα Today Press
του Δημήτρη Γιαννακόπουλου
«Μια μέρα το παρελθόν θα μας αιφνιδιάσει με τη δύναμη της επικαιρότητάς του. Δεν θα ’χει αλλάξει εκείνο αλλά το μυαλό μας. Ένα ψήλωμα νοητό, που θα χρειαστεί να το ξανανεβούμε για να εκτιμήσουμε σωστά τις διαστάσεις των πραγμάτων γύρω μας». Τα αιώνια στίγματα στη μονογραφία του Ελύτη για τον Παπαδιαμάντη βρίσκουν πάντα τον χώρο τους στη φτιαχτή από εικόνες ειδησεογραφία.
Γιατί η πραγματικότητα, στεγνή από δικαιολογίες και συναισθήματα, εξακολουθεί ανέγγιχτη να βαθαίνει το χάσμα της σε σχέση με την εξέλιξη.
Στην πλατεία Βάθης, τα δράματα, οι μικρές και μεγαλύτερες ανθρώπινες τραγωδίες, ο πόνος, η απογοήτευση, η παρανομία, αυτό το συνονθύλευμα της αθλιότητας ούτε φαινόμενο της εποχής είναι ούτε ποτέ στα σοβαρά αντιμετωπίστηκε. Από τους τεκέδες και τα καφενεία του Μεσοπολέμου, στα λαϊκά θέατρα, τα καμπαρέ, τους οίκους ανοχής τις λέσχες και τα επαρχιώτικα κέντρα διασκέδασης μετά τον πόλεμο, ταυτίζονταν ανέκαθεν με το κλάμα της απογοήτευσης, τη φθορά και την περιθωριποίηση. “Έλα να μάθεις στην πλατεία Βάθης τι ζωή περνώ…” τραγουδούσε στη Μεταπολίτευση η Σωτηρία Μπέλου χρωματίζοντας τη φωνή της τη ζοφερότητα των σκοτεινών δρόμων.
Κάθε τόσο αυτή η περιοχή ανασύρεται στην επιφάνεια όπως στα μέσα της εβδομάδας με τον αδιευκρίνιστο θάνατο ενός 57χρονου τοξικομανούς Ρουμάνου τον οποίο οι υπάλληλοι εστιατορίου στην διασταύρωση των οδών Καποδιστριου και Μάρνης μετέφεραν έξω από το κατάστημα και τον παράτησαν στο πεζοδρόμιο όταν διαπίστωσαν ότι είχε χάσει τις αισθήσεις του όσο βρίσκονταν μέσα.
Όπως φαίνεται στο επιτόπιο φωτορεπορτάζ, η οδός Καποδιστρίου από την 3ης Σεπτεμβρίου μέχρι την πλατεία Βάθης, αλλά και οι γύρω δρόμοι έχουν μετατραπεί σε γκέτο. Εδώ καταλύουν σε ερειπωμένα σπίτια ναρκομανείς, αλλοδαποί και διάφορες κατηγορίες αξιόποινων προσώπων. Σε απόσταση λίγων δεκάδων μέτρων στην Καποδιστρίου λειτουργούν κέντρο προσφύγων, δημοτικός χώρος για χρήση ναρκωτικών, ο ΟΚΑΝΑ και στην αρχή της Αχαρνών οι δυο πολυκατοικίες (υπνωτήρια) για αναξιοπαθούντες .
Ο νόμος της σιωπής τηρείται λίγο – πολύ από όλες τις πλευρές. Μόνον έτσι δύναται να τηρηθεί κάποιο μέτρο σε ένα μικρόκοσμο 10.000- 15.000, Ελλήνων και αλλοδαπών στη μεγάλη τους πλειοψηφία παράνομων, άγνωστων, επικίνδυνων και βαρέως νοσούντων.
Περιοχές
Φυσικά δεν είναι μόνο η Βάθης. Στο Πανεπιστήμιο, την Αθηνάς, στο Μοναστηράκι, στην Ομόνοια, στην Αχαρνών, στον Κολωνό και το Μεταξουργείο, κυρίως τοξικομανείς και ηλικιωμένοι διανυκτερεύουν τα βράδια, ενώ την ημέρα μαζεύονται στα συσσίτια, ή στις δομές του δήμου. Δυστυχώς οι περισσότερες προσπάθειες που έχει γίνει είτε από τις αρμόδιες υπηρεσίες, είτε από το δήμο δεν έχουν φέρει τα απαραίτητα αποτελέσματα, αφού ακόμα εκατοντάδες άνθρωποι, (κάποιοι και από επιλογή), ζουν έξω.
Νέες εστίες
Τα τελευταία χρόνια προέκυψαν και νέες εστίες στην οδό Φυλής, τη Λιοσίων και στον παλαιό σταθμό Πελοποννήσου κάτω από την Τροχαία. Από τα δελτία συμβάντων στην Κρατική Ασφάλεια και τα Αστυνομικά Τμήματα Συντάγματος, Ομόνοιας, Ακροπόλεως, Εξαρχείων, Κυψέλης και Αγ. Παντελεήμονα προκύπτει ότι δρουν κυρίως 2-3 ομάδες Αλβανών κακοποιών, 4 ομάδες Ρουμάνων, 9 ομάδες Αλγερινών, καθώς και κάποιες παλαιότερες Βούλγαρων και Γεωργιανών, ενώ πάντα επικίνδυνες είναι οι «συμμορίες» των Αφγανών και των Κούρδων, οι οποίοι επιδίδονται συχνά πυκνά και σε χρήση όπλων.
Αιτίες
Όλοι οι ειδικοί συμφωνούν ότι η αστεγία και η εξάρτηση συνυπάρχουν σε πολύ μεγάλο βαθμό, ανάμεσά τους ο Εθνικός Συντονιστής για τα Ναρκωτικά, Δρ Χρήστος Κουϊμτσίδης ο οποίος δηλώνει ότι «η σχέση αστεγίας και χρήσης ουσιών (συμπεριλαμβανομένου και του αλκοόλ) είναι κυκλική και αλληλεξαρτώμενη, με αφετηρία είτε την έλλειψη εργασίας και στη συνέχεια στέγης που οδηγεί στη χρήση, είτε ξεκινά από τη χρήση ουσιών, η οποία οδηγεί στην απώλεια εργασίας και στέγης». Πιστεύει ακόμη ότι το ζήτημα των άστεγων ενεργών χρηστών συμπυκνώνει πολλαπλές ανεπάρκειες της κοινωνικής πολιτικής στην Ελλάδα, όπως η έλλειψη πολιτικής βούλησης και οι συντηρητικές πολιτισμικές αξίες και δεν βλέπει τίποτα παράδοξο που «ελλείψει κατάλληλων κοινωνικών υπηρεσιών, ένα αξιοσημείωτο κομμάτι των αστέγων ενδέχεται να είναι ενεργοί χρήστες ή ασθενείς με ψυχικά νοσήματα, όπως επίσης αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες». Στις προτάσεις των ειδικών περιλαμβάνονται η δημιουργία εξειδικευμένων δομών, η ενίσχυση της υγειονομικής περίθαλψης και ψυχολογικής τους υποστήριξης, η πραγματική καταγραφή τους, τα βιώσιμα προγράμματα εργασίας και φυσικά η αύξηση των κτιριακών υποδομών αφού στις παρούσες δεν υπάρχει καμία ιδιωτικότητα (6 άτομα ανά δωμάτιο).
Ο δήμος της Αθήνας αναζητά λύση
Ψήφισμα με το οποίο ο δήμος Αθηναίων χαράζει την στρατηγική του, τους άξονες αλλά και τις αρχές του για την καταπολέμηση των ναρκωτικών ενέκρινε ήδη από τον περασμένο Ιανουάριο το Δημοτικό Συμβούλιο της Αθήνας, μετά από εισήγηση του δημάρχου της πόλης Χάρη Δούκα.
Το ψήφισμα που στοχεύει να εξαλείψει τις γνωστές πιάτσες δημόσιας χρήσης και εμπορίας ναρκωτικών και να προστατέψει τους χρήστες ζητούσε από την κυβέρνηση:
– Τη δημιουργία κέντρου ελεύθερης – ελεγχόμενης χρήσης ναρκωτικών έξω από το οικιστικό ιστό της Αθήνας
– Καμία δημιουργία κάποιας νέας κρατικής δομής από τον ΟΚΑΝΑ ή άλλον φορέα για χρήστες ναρκωτικών στο κέντρο της Αθήνας
– Μέριμνα για την ισότιμη κατανομή όλων των δομών του ΟΚΑΝΑ σε όλη την Αττική
Στην τοποθέτηση του ο κ. Δούκας είχε από τότε δώσει μεγάλη έμφαση στο ψήφισμα τονίζοντας ότι αυτό είναι το πρώτο σημαντικό βήμα το οποίο θα χαράξει την στρατηγική του δήμου για την αντιμετώπιση του προβλήματος καθώς θα εξαλείψει τις πιάτσες όπως αυτή της οδού Ιεροθέου, θα επιτρέψει στους χρήστες να ζουν με αξιοπρέπεια στον χώρο ελεύθερης χρήσης και επίσης θα “κτυπήσει” και το εμπόριο των σκληρών ναρκωτικών.
Το θέμα ήρθε προς συζήτηση και στο Δημοτικό Συμβούλιο, τον περασμένο Φλεβάρη, με σκοπό την συνολική αντιμετώπιση του προβλήματος καθώς το πρόβλημα των ναρκωτικών μαστίζει την νεολαία και ταλανίζει την Αθήνα με τις πιάτσες που έχουν δημιουργηθεί κυρίως γύρω από τις πλατείες Καραϊσκάκη και Μεταξουργείου με τη δημόσια χρήση ναρκωτικών.
