Δημοσιεύτηκε στην έντυπη εφημερίδα Today Press
της Μαρίας Καρακλιούμη
Πολιτικής αναλύτριας, Netrino Advisory & SpearMind.AI
Τις προηγούμενες μέρες την κοινή γνώμη απασχόλησαν δύο γεγονότα από το διεθνή χώρο. Η σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου και η καταδίκη της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία.
Στη μεν περίπτωση Ιμάμογλου η δημόσια συζήτηση αναλώθηκε στη λειτουργία των θεσμών και της Δημοκρατίας στην Τουρκία και εστίασε στη σχέση δικαστικής και εκτελεστικής εξουσίας στη γείτονα χώρα, τονίζοντας το ενδεχόμενο οι νομικές ενέργειες εναντίον του Ιμάμογλου να έχουν πολιτική σκοπιμότητα και να υπηρετούν κυβερνητικές επιθυμίες. Η διεθνής κριτική αναλώθηκε στην απόσταση που παίρνει πλέον η Τουρκία από το ευρωπαϊκό κεκτημένο στο ότι αυτή η Τουρκία δεν μπορεί να ενταχθεί σε θεσμούς όπως η Ε.Ε..
Στην περίπτωση της Μαρίν Λεπέν, ο δυτικός κόσμος δε φάνηκε να προβληματίστηκε αλλά να ανακουφίστηκε. Το ενδεχόμενο να μην είναι η Λεπέν υποψήφια στις επόμενες γαλλικές προεδρικές εκλογές το 2027, για κάποιους σημαίνει ενίσχυση της Δημοκρατίας (της α λα καρτ κατά τη γνώμη μου), ενώ οι περί του αντιθέτου αντιδράσεις ήρθαν από τη Μόσχα που δήλωσε στην περίπτωση Λεπέν πως «Η Γαλλία σκότωσε τη δημοκρατία».
Με τη νομική διάσταση και των δύο υποθέσεων θα ασχοληθούν οι καθ’ ύλιν αρμόδιοι, η δική μου προσέγγιση θα εστιάσει στον πολιτικό αντίκτυπο.
Νομίζω πως και στις δύο περιπτώσεις δημιουργούνται απορίες που αφορούν στις πολιτικές ελευθερίες αλλά και στην ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Δίδεται η εντύπωση πως η καθεστηκυία τάξη αντιδρά με αποκλεισμούς και προσπαθεί να επιβληθεί αντί να λύσει τα προβλήματα.
Στη μεν Τουρκία δεν πέφτουμε από τα σύννεφα και κουνώντας αργά το κεφάλι διαπιστώνουμε πως έτσι είναι στην Ανατολή, στη δε Γαλλία εγκρίνουμε τη στοχοποίηση Λεπέν ακριβώς γιατί τη θεωρούμε απειλή για τη Δημοκρατία που ξέρουμε και θέλουμε.
Και στις δυο περιπτώσεις νομίζω ότι δοκιμάζονται οι θεσμοί και η εμπιστοσύνη που έχουν οι πολίτες σε αυτούς.
Στην Ευρώπη η ασύμμετρη αντίδραση του συστήματος που επιδιώκει αποκλεισμούς οφείλεται στο γεγονός ότι η άνοδος της ακροδεξιάς και των εθνικιστικών κινημάτων στην Ευρώπη, θέτουν σε αμφισβήτηση την καθεστηκυία τάξη πράγματων και ό,τι γνωρίζαμε έως τώρα. Η αντίδραση αυτή ξενίζει διότι στο πλαίσιο της δυτικής δημοκρατίας τα πολιτικά προβλήματα πρέπει να λύνονται με περισσότερη δημοκρατία και όχι να κουκουλώνονται με πρόσκαιρο αποκλεισμό.
Τι σημαίνει όμως «περισσότερη δημοκρατία»; Σημαίνει να αφουγκράζεσαι την κοινωνία, να φύγεις από την βολική σου κατάσταση και να προχωρήσεις σε θεσμικές αλλαγές που θα αφορούν στην ενίσχυση των δημοκρατικών διαδικασιών, στην επιδίωξη της συμμετοχής των πολιτών και στα κέντρα αποφάσεων, στη μεγαλύτερη λογοδοσία των κυβερνώντων.
Μέχρι να γίνει αυτό θα ερμηνεύουμε κατά το δοκούν κάθε κατάσταση, θα ψέγουμε την Ανατολή αλλά θα κλείνουμε το μάτι στη Δύση κατά πως μας βολεύει!