Η Τρίτη και 13 θεωρείται από πολλούς στην Ελλάδα ως μια μέρα «φορτωμένη» με κακοτυχία και δεισιδαιμονίες. Αντίθετα με ό,τι ισχύει σε άλλες χώρες, όπου η Παρασκευή και 13 έχει τη φήμη της πιο γρουσούζικης μέρας, για τους Έλληνες η… “κακή” μέρα της εβδομάδας είναι η Τρίτη.
Από πού ξεκινά η αρνητική φήμη της Τρίτης και 13;
Οι ρίζες της δεισιδαιμονίας συνδέονται τόσο με την ιστορία όσο και με την αριθμολογία. Η Τρίτη, στην Ορθόδοξη παράδοση, θεωρείται δυσοίωνη ημέρα, αφού τότε έπεσε η Κωνσταντινούπολη στους Οθωμανούς (29 Μαΐου 1453).
Ο αριθμός 13, από την άλλη, είναι παγκοσμίως συνδεδεμένος με την ατυχία, καθώς «χαλάει» τη θεωρούμενη τελειότητα του αριθμού 12 (όπως οι 12 μήνες, οι 12 θεοί του Ολύμπου, οι 12 μαθητές του Ιησού κ.ά.).
Έτσι, η σύμπτωση Τρίτης και 13 θεωρείται από αρκετούς «δύσκολος» συνδυασμός. Δεν είναι λίγοι αυτοί που αποφεύγουν να ξεκινήσουν νέα εγχειρήματα, να ταξιδέψουν ή να πάρουν σημαντικές αποφάσεις. Άλλοι δεν παντρεύονται ή αποφεύγουν να υπογράψουν συμβόλαια.
Μαύρη γάτα: Το άδικο σύμβολο της κακοτυχίας
Μαζί με την Τρίτη και 13, στο στόχαστρο της δεισιδαιμονίας μπαίνει και η μαύρη γάτα — ίσως το πιο αδικημένο πλάσμα στη λαϊκή φαντασία.
Η προκατάληψη αυτή έχει τις ρίζες της στη μεσαιωνική Ευρώπη, όπου οι μαύρες γάτες συχνά συνδέονταν με τον διάβολο ή τις μάγισσες. Πιστευόταν πως ήταν οι σύντροφοί τους ή ακόμη και μετενσαρκώσεις τους, επειδή μπορούσαν να κινούνται αθόρυβα και «εξαφανίζονταν» στο σκοτάδι.
Στην Ελλάδα, αλλά και σε χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Ρουμανία και η Μολδαβία, εξακολουθούν να θεωρούνται κακοί οιωνοί. Στην Ιταλία, για παράδειγμα, η εμφάνιση μιας μαύρης γάτας στον δρόμο ερμηνεύεται ως ένδειξη «παρουσίας του κακού».
Μαύρες γάτες… σύμβολα τύχης στον υπόλοιπο κόσμο
Η προκατάληψη όμως δεν είναι παγκόσμια. Σε πολλές χώρες, οι μαύρες γάτες θεωρούνται σύμβολα καλής τύχης:
-
Αγγλία & Ιρλανδία: Οι μαύρες γάτες φέρνουν ευημερία. Στη Σκωτία, αν μια μαύρη γάτα εμφανιστεί στο σπίτι, θεωρείται σημάδι πλούτου.
-
Βρετανία: Οι νεόνυμφοι που αποκτούν μαύρη γάτα θεωρείται ότι θα έχουν ευτυχισμένο γάμο.
-
Ιαπωνία: Οι διάσημες Maneki Neko (γιαπωνέζικες φιγούρες-γάτες με υψωμένη πατούσα), συχνά σε μαύρο χρώμα, πιστεύεται ότι φέρνουν πλούτο και προστασία.
-
Αρχαία Αίγυπτος: Οι γάτες, μαύρες ή όχι, λατρεύονταν ως ιερές και η θανάτωσή τους θεωρούταν σοβαρό αδίκημα.
-
Νότια Γαλλία: Εκεί λέγεται ότι αν σεβαστείς τη «μαύρη γάτα των χρωμάτων», θα σου φέρει τύχη και πλούτη.
Τελικά, έχει κάτι το ξεχωριστό η Τρίτη και 13;
Η απάντηση είναι μάλλον… όχι. Η Τρίτη και 13 είναι μια ημέρα όπως όλες οι άλλες — απλώς έχει «φορτωθεί» με φόβους και πεποιθήσεις που μεταδίδονται από γενιά σε γενιά. Όπως και η φήμη της μαύρης γάτας, αυτές οι προκαταλήψεις ανήκουν περισσότερο στον χώρο της λαογραφίας και της ψυχολογίας, παρά της πραγματικότητας.
Άλλωστε, ίσως η «κακή τύχη» είναι τελικά απλώς θέμα οπτικής. Ή, όπως λέει και το ρητό:
“Δεν είναι η μέρα γρουσούζικη, αλλά ο τρόπος που την αντιμετωπίζεις.”
