Δημοσιεύτηκε στην ψηφιακή εφημερίδα Ipaper
του Απόστολου Χονδρόπουλου
Σε κατάσταση απόλυτης εγρήγορσης μπροστά στο ενδεχόμενο ευρύτερης ανάφλεξης στην Μέση Ανατολή μετά το ξέσπασμα, από την Παρασκευή, της πολεμικής σύγκρουσης Ισραήλ –Ιράν, βρίσκεται η κυβέρνηση τόσο στο διπλωματικό, όσο και στο οικονομικό πεδίο.
Την θέση ότι «η λύση βρίσκεται στη διπλωματία» και ότι «το τελευταίο που χρειάζεται η περιοχή είναι νέα μέτωπα ανάφλεξης», εξέφρασε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχε το Σάββατο με τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου, στον οποίο επισήμανε την ανάγκη για αποκλιμάκωση.
Η χώρα μας θεωρεί πως το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν αποτελεί εν δυνάμει έναν αποσταθεροποιητικό παράγοντα στην περιοχή και ο κ. Μητσοτάκης αναγνώρισε στην συνομιλία με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό ότι το Ιράν δεν πρέπει να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο. Επιμένει ωστόσο πως το ζητούμενο τώρα είναι να υπάρξει ψυχραιμία και να αποφευχθεί περαιτέρω κλιμάκωση.
Ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε στον κ. Νετανιάχου την ανάγκη άμεσης εκεχειρίας στη Γάζα, απελευθέρωσης των ομήρων και απρόσκοπτης ροής της ανθρωπιστικής βοήθειας, ενώ εξέφρασε την έντονη ανησυχία του για τις εξελίξεις στην Μέση Ανατολή και μέσω της κυριακάτικης διαδικτυακής παρέμβασης, τονίζοντας παράλληλα πως «θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε με εταίρους και συμμάχους προς όφελος της ειρήνης, της ασφάλειας και της σταθερότητας».
Ο πρώτος ηγέτης με τον οποίο συζήτησε τις εξελίξεις ήταν ο Κύπριος Πρόεδρος, Νίκος Χριστοδουλίδης.
Ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, οποίος είχε μέχρι χθες τηλεφωνικές επικοινωνίες με τους ΥΠΕΞ της Ιορδανίας, της Σαουδικής Αραβίας και των ΗΑΕ, τόνισε την ανάγκη μιας μεγάλης συμμαχίας «έτσι ώστε να μπορέσουμε να αποφύγουμε την περαιτέρω κλιμάκωση».
Η Αθήνα θεωρεί πως μπορεί και η ίδια να συμβάλλει σε αυτή την προσπάθεια, καθώς είναι στρατηγικός εταίρος του Ισραήλ, αλλά έχει και άριστες σχέσεις με όλες τις αραβικές χώρες της περιοχής, ενώ είναι την τρέχουσα περίοδο και εκλεγμένο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Άμεση προτεραιότητα πάντως αποτελεί η συνδρομή στους Έλληνες πολίτες που βρίσκονται σε Ισραήλ (υπολογίζεται περίπου 4.500 Έλληνες και μέλη οικογενειών τους) και Ιράν (50 με 70 Έλληνες) και έχει ενεργοποιηθεί Μονάδα Διαχείριση Κρίσεων από το ΥΠΕΞ.
Σύμφωνα με τον κ. Γεραπετρίτη, το σχέδιο εκκένωσης υπάρχει και εφόσον απαιτηθεί θα ενεργοποιηθεί για όσους θέλουν να φύγουν.
Στο οικονομικό πεδίο οι προβληματισμοί αφορούν πιθανές επιπτώσεις σε καύσιμα, ενέργεια, θαλάσσιες μεταφορές, ενδεχομένως και στον τουρισμό. Το χειρότερο δυνατό σενάριο, σύμφωνα και με τον υπουργό Ναυτιλίας, Βασίλη Κικίλια, είναι να κλείσουν τα στενά του Ορμούζ, από τα οποία περνά το 30% των ποσοτήτων πετρελαίου που μεταφέρονται δια θαλάσσης.
Σε πρώτη φάση η προσπάθεια επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση φαινομένων κερδοσκοπίας με την τιμή των καυσίμων. Για τον λόγο αυτό διεξάγονται από το Σάββατο έκτακτοι έλεγχοι από την ΔΙΜΕΑ σε εταιρείες και πρατήρια πώλησης καυσίμων – πετρελαιοειδών για περιπτώσεις παραβίασης του πλαφόν στο όριο κέρδους, το οποίο ισχύει έως 30 Ιουνίου.
Κυβερνητικές πηγές διαμηνύουν πως «η προστασία των καταναλωτών και η τήρηση της νομιμότητας αποτελούν έμπρακτες προτεραιότητες του υπουργείου Ανάπτυξης», σημειώνοντας πως η αντιπαράθεση Ισραήλ – Ιράν προφανώς και οδήγησε σε αυξημένες τιμές συναλλαγών του αργού πετρελαίου στις διεθνείς αγορές, αυτό όμως δεν δικαιολογεί το να αυξηθούν οι τιμές σε καύσιμα των οποίο η προμήθεια έχει γίνει με προγενέστερο τιμολόγιο.
Εγρήγορση υπάρχει για ενδεχόμενη αναζωπύρωση της ενεργειακής ακρίβειας, αλλά και για ανατιμήσεις σε προϊόντα λόγω και αυξημένου μεταφορικού κόστους εάν διαταραχθούν οι θαλάσσιες μεταφορές και το εμπόριο. Οι προβληματισμοί φθάνουν μέχρι και στην πορεία του τουρισμού εάν απειληθεί η περιφερειακή σταθερότητα και επικρατήσουν συνθήκες αβεβαιότητας στην παγκόσμια οικονομία.
