Μία από τις μεγαλύτερες υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας των τελευταίων ετών εξιχνίασαν οι ελληνικές Αρχές, αποκαλύπτοντας τη δράση δύο καλά οργανωμένων εγκληματικών οργανώσεων με διεθνείς διασυνδέσεις. Οι δύο ομάδες δρούσαν σε περιοχές της Βόρειας Ελλάδας και, μέσω ενός πολυεπίπεδου κυκλώματος, διοχέτευαν παράνομα αρχαία αντικείμενα στο εξωτερικό, κυρίως σε οίκους δημοπρασιών σε Γερμανία και Ηνωμένες Πολιτείες.
39 συλλήψεις και βαριές κατηγορίες
Συνολικά συνελήφθησαν 39 άτομα, ανάμεσά τους και «διευθυντικά» στελέχη, ενώ τουλάχιστον 179 αξιόποινες πράξεις σχετίζονται με τη δράση τους. Οι κατηγορούμενοι διώκονται για σωρεία κακουργημάτων, από διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης και υπεξαίρεση αρχαιοτήτων, μέχρι νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και παράνομη εξαγωγή πολιτιστικών αγαθών.
Η μεθοδολογία της πρώτης οργάνωσης
Η μεγαλύτερη από τις δύο οργανώσεις αριθμούσε 36 μέλη, εκ των οποίων τα 32 συνελήφθησαν στην Ελλάδα. Τα υπόλοιπα τέσσερα καταζητούνται, δύο από αυτά στη Γερμανία. Η δράση της χρονολογείται από το 2022 και αποκαλύπτει πλήρη ιεραρχική δομή:
-
Κατώτεροι εκτελεστές: Εντόπιζαν και ανασκάπταν παράνομα περιοχές με μεταλλικούς ανιχνευτές.
-
Μεσάζοντες: Εκτιμούσαν την αξία των ευρημάτων και μεσολαβούσαν για την πώλησή τους.
-
Ανώτερα στελέχη: Συγκέντρωναν, εξήγαγαν και διακινούσαν τα αντικείμενα, αξιοποιώντας διασυνδέσεις με οίκους του εξωτερικού.
Η επικοινωνία γινόταν με κωδικοποιημένες εκφράσεις και προκαθορισμένες συναντήσεις, ώστε να αποφεύγεται η σύλληψη. Σε έναν από τους οίκους δημοπρασιών εργάζεται και Έλληνας που είχε παλαιότερα καταδικαστεί για αρχαιοκαπηλία.
Η δεύτερη οργάνωση – Πιο μικρή, αλλά εξίσου επικίνδυνη
Αποτελούμενη από 10 μέλη, η δεύτερη εγκληματική ομάδα ξεκίνησε τη δράση της τον Δεκέμβριο του 2023. Είχε παρόμοια μεθοδολογία, επικεντρωνόταν σε περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης και είχε ήδη εμπλακεί σε τουλάχιστον 49 υποθέσεις. Τα αντικείμενα συγκεντρώνονταν από τον αρχηγό της ομάδας, ο οποίος φρόντιζε για τη διοχέτευσή τους στο εξωτερικό.
Εντυπωσιακά ευρήματα και κατασχέσεις
Η αστυνομική επιχείρηση αποκάλυψε:
-
1.800 αρχαιολογικά ευρήματα (νομίσματα, ειδώλια, περικεφαλαίες κ.ά.)
-
8 όπλα και 1.300 φυσίγγια
-
80.000€ σε μετρητά και 135.000€ σε δεσμευμένους τραπεζικούς λογαριασμούς
-
1 τραπεζική θυρίδα, 46 συσκευές ανίχνευσης μετάλλων και 10 οχήματα
Τα ευρήματα εξετάζονται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης για την ιστορική και εμπορική τους αξία.