Ανησυχία προκαλεί φέτος το καλοκαίρι η έντονη παρουσία μωβ μεδουσών (Pelagia noctiluca) σε πολλές ελληνικές θάλασσες, με το φαινόμενο να παρουσιάζει σημαντική έξαρση, ιδιαίτερα στον Παγασητικό Κόλπο και τις γύρω περιοχές. Οι ειδικοί προειδοποιούν για αυξημένο κίνδυνο τσιμπήματος, ενώ τονίζουν την ανάγκη εγρήγορσης και προστασίας των λουομένων.
Πού έχουν εντοπιστεί οι μωβ μέδουσες;
Σύμφωνα με το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας, οι μωβ μέδουσες κινούνται με απρόβλεπτους ρυθμούς, ενώ η εξάπλωσή τους είναι ταχύτερη από τις αρχικές εκτιμήσεις. Οι περιοχές που πλήττονται περισσότερο αυτή τη στιγμή είναι:
-
Παγασητικός Κόλπος (κυρίως στις ανατολικές ακτές)
-
Βόρειος Ευβοϊκός Κόλπος (από Χαλκίδα μέχρι Αιδηψό)
-
Βόρεια Εύβοια (λειτουργεί ως φυσική έξοδος του Παγασητικού)
-
Νησιά Βορείων Σποράδων: Επιβεβαιωμένες παρουσίες σε Σκιάθο, Σκόπελο και Αλόννησο
Το Παρατηρητήριο ζητά από τους πολίτες να καταγράφουν τις εμφανίσεις τους, ώστε να ενισχυθεί η έγκαιρη ενημέρωση των επιστημόνων και των τοπικών Αρχών.
Τι να κάνετε σε περίπτωση τσιμπήματος
Το τσίμπημα της μωβ μέδουσας είναι ιδιαίτερα επώδυνο και μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό, κάψιμο, εξανθήματα ή και αλλεργική αντίδραση. Εάν σας τσιμπήσει:
-
Μην τρίβετε το σημείο – Ο μηχανικός ερεθισμός μπορεί να απελευθερώσει περισσότερο δηλητήριο.
-
Ξεπλύνετε με θαλασσινό νερό (ποτέ με γλυκό), για να απομακρύνετε τυχόν υπολείμματα.
-
Αφαιρέστε με τσιμπιδάκι ή κάρτα τυχόν κομμάτια πλοκαμιών από το δέρμα.
-
Μην εφαρμόζετε ξύδι ή αλκοόλ, αν δεν είστε βέβαιοι για το είδος της μέδουσας – ενδέχεται να επιδεινώσει την κατάσταση.
-
Χρησιμοποιήστε παγοκύστη ή κρύες κομπρέσες για να μειώσετε τον πόνο και το πρήξιμο.
-
Αναζητήστε ιατρική βοήθεια αν παρατηρηθούν σημάδια αλλεργικής αντίδρασης (π.χ. δύσπνοια, ταχυκαρδία, έντονος πόνος, ζάλη).
Πώς να τις αποφύγετε
-
Ενημερώνεστε από το Παρατηρητήριο και τους ναυαγοσώστες για περιοχές με πρόσφατη εμφάνιση μεδουσών.
-
Αποφύγετε τις βουτιές τις πρώτες πρωινές ώρες ή μετά από δυνατούς ανέμους, που ευνοούν τη μεταφορά τους στις ακτές.
-
Χρησιμοποιήστε ειδικά προστατευτικά μαγιό ή κολλητά ρούχα UV που περιορίζουν την έκθεση στο δέρμα.
-
Μην πλησιάζετε ακίνητες ή νεκρές μέδουσες στην παραλία – ακόμη κι έτσι μπορεί να τσιμπήσουν.
-
Αν κολυμπάτε και δείτε μία, βγείτε προσεκτικά από το νερό χωρίς να πανικοβληθείτε – συνήθως δεν βρίσκονται μόνες τους.
Τι είναι οι μωβ μέδουσες;
Η Pelagia noctiluca είναι είδος μέδουσας που ενδημεί σε θερμά νερά και διαθέτει πλοκάμια με δυνατότητα επώδυνου τσιμπήματος. Το σώμα της φτάνει σε διάμετρο τα 10 εκατοστά και έχει χαρακτηριστικό μωβ-ροζ χρώμα με φωσφορίζουσες ιδιότητες. Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί μετατόπιση των πληθυσμών της εξαιτίας της ανόδου της θερμοκρασίας και των αλλαγών στα θαλάσσια ρεύματα.
Συμπέρασμα
Η παρουσία των μωβ μεδουσών αποτελεί μια σοβαρή, αλλά διαχειρίσιμη πρόκληση για τους λουόμενους. Η σωστή ενημέρωση, η πρόληψη και η ψυχραιμία είναι τα καλύτερα «αντίδοτα» απέναντι στο φαινόμενο.
Για τις πιο πρόσφατες αναφορές εμφανίσεων, επισκεφθείτε τον χάρτη του Παρατηρητηρίου Βιοποικιλότητας: https://www.biodiversitygr.org