Στρατηγική φθινοπώρου
Η υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ έδωσε ένα απρόσμενο «κρας τεστ» στην κυβέρνηση Μητσοτάκη στο ξεκίνημα του δεύτερου μισού της θητείας της. Με τέσσερις αποπομπές (ένας υπουργός, τρεις υφυπουργοί) και δύο διαγραφές στελεχών της ΝΔ, το Μαξίμου έσπευσε να δείξει άμεσα πολιτικά αντανακλαστικά, θέλοντας να κόψει το νήμα του λαϊκισμού και να διατηρήσει τη θεσμική πρωτοβουλία των κινήσεων. Επόμενος στόχος, η επιστροφή των επιδοτήσεων-«μαϊμού», η αποκατάσταση της νομιμότητας και η πολιτική διαχείριση της κοινοβουλευτικής συνέχειας.
Κρίσιμο παραμένει το πώς θα κινηθεί η Βουλή απέναντι στους Βορίδη και Αυγενάκη, με το κυβερνητικό μήνυμα να είναι σαφές: κάθε περίπτωση αξιολογείται ξεχωριστά. Το στοίχημα για το Μαξίμου δεν είναι άλλο από την αποφυγή του εγκλωβισμού σε μία υπόθεση που η αντιπολίτευση θέλει να αναγάγει σε νέα «Τέμπη». Αντιθέτως, η εντολή είναι σαφής: συνέχιση του κυβερνητικού έργου, επιτάχυνση στις μεταρρυθμίσεις και εστίαση στα παραδοτέα της ατζέντας, ενόψει και της επικείμενης παρουσίας του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο.
Στο παρασκήνιο, η αποτίμηση του ΟΠΕΚΕΠΕ θα γίνει από τα γκάλοπ Ιουλίου, με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις να δείχνουν τη ΝΔ κυρίαρχη και τη διαφορά από το ΠΑΣΟΚ διψήφια. Το Μαξίμου δεν σκοπεύει να «χαρίσει» την υπόθεση στον Ανδρουλάκη, που επενδύει σε ρητορική «εγκληματικής οργάνωσης». Αντιθέτως, η στρατηγική είναι διττή: αποκατάσταση της εμπιστοσύνης με θεσμικές παρεμβάσεις και, ταυτόχρονα, πολιτική αντεπίθεση με αιχμή την οικονομία, τη σταθερότητα και το κυβερνητικό έργο. Γιατί, όπως λένε πηγές του περιβάλλοντος Μητσοτάκη, «δεν θα αφήσουμε να μας σύρουν σε ένα προεκλογικό αφήγημα καταγγελίας όταν έχουμε δουλειά να κάνουμε».
«Άδειασμα» Φαραντούρη από την Κουμουνδούρου
Δεν πέρασε ούτε ένα 24ωρο από τη δημόσια πρόταση του ευρωβουλευτή Νικόλα Φαραντούρη για συγκρότηση κυβέρνησης ειδικού σκοπού και στην Κουμουνδούρου «σήκωσαν τη σημαία» της αποδοκιμασίας. Με διαρροή-μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση, πηγές του ΣΥΡΙΖΑ ξεκαθάρισαν ότι η μόνη επίσημη θέση του κόμματος είναι αυτή που έχει εκφραστεί από τον Σωκράτη Φάμελλο: Προανακριτική Επιτροπή, παραίτηση της κυβέρνησης και προσφυγή στις κάλπες. Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, «οποιαδήποτε άλλη πρόταση δεν εκφράζει τον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία».
Πίσω από τις πόρτες, η πρωτοβουλία Φαραντούρη ερμηνεύεται από αρκετά στελέχη ως «προσωπική πολιτική πλατφόρμα» με ευρωπαϊκές βλέψεις, την ώρα που η ηγεσία προσπαθεί να επιβάλει την πειθαρχία και να σβήσει κάθε θολή φωνή που φλερτάρει με την ιδέα συγκυβέρνησης ή εναλλακτικής λύσης εντός του σημερινού κοινοβουλίου.
Όπως επισημαίνουν στενοί συνεργάτες του Φάμελλου, η «γραμμή είναι καθαρή» και δεν υπάρχει περιθώριο ανοχής σε κινήσεις που λειτουργούν αποπροσανατολιστικά σε μία συγκυρία κατά την οποία το κόμμα επενδύει στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ για να επανέλθει στο προσκήνιο.
Η αιχμηρή δήλωση Φαραντούρη προκάλεσε δυσφορία, όχι μόνο γιατί φλερτάρει με θεσμικά ρευστά σενάρια, αλλά κυρίως γιατί επανέφερε στη δημόσια ατζέντα τη χρόνια παθογένεια του ΣΥΡΙΖΑ: τις παράλληλες γραμμές, τις προσωπικές ατζέντες και την αδυναμία χάραξης ενιαίας στρατηγικής. Και κάπως έτσι, την ώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ ζητά εκλογές, συζητά δημόσια σενάρια τεχνοκρατικής διακυβέρνησης.
Προανακριτική, περιοδείες και… restart
Η Χαριλάου Τρικούπη βλέπει πως το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ δεν αποδίδει τα δημοσκοπικά που ήλπιζε και σπεύδει να εντείνει την αντιπολιτευτική της καμπάνια με τρεις κινήσεις: καταθέτει εντός ημερών πρόταση για σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής, ξεκινά περιοδείες στελεχών σε αγροτικές περιοχές και επιταχύνει τη διαδικασία συγκρότησης ψηφοδελτίων, με το βλέμμα στην ετοιμότητα.
Το πολιτικό αφήγημα είναι έτοιμο: «εγκληματική οργάνωση» με πολιτική κάλυψη από το Μαξίμου και ευθύνες που φτάνουν έως τον ίδιο τον Κυριάκο Μητσοτάκη, όπως διαμηνύει ο Νίκος Ανδρουλάκης.
Παρότι η πρόταση προανακριτικής θα φέρει μόνο τις υπογραφές του ΠΑΣΟΚ, η ηγεσία απευθύνει ανοικτό κάλεσμα προς τα άλλα κόμματα να τη στηρίξουν. Ο στόχος είναι διπλός: να καταγραφεί πολιτική πρωτοβουλία και να προκληθεί πίεση, ιδίως στη Νέα Δημοκρατία, για τις υποθέσεις Βορίδη και Αυγενάκη. Πέρα όμως από το Κοινοβούλιο, η κινητοποίηση μεταφέρεται και στην ύπαιθρο: το ΠΑΣΟΚ ρίχνει βάρος στους αγρότες, όπου εντοπίζει «κρίσιμη δεξαμενή» για να ανακάμψει εκλογικά, ενώ η ηγεσία φανερά ανησυχεί για τη δημοσκοπική της στασιμότητα.
Μαθαίνω πως το επιτελείο Ανδρουλάκη διαβλέπει πως η μοναδική του ευκαιρία να σπάσει τον ψυχολογικό πήχη του 15% και να πλησιάσει ένα ντέρμπι για τη δεύτερη θέση περνά μέσα από μια μακρά περίοδο φθοράς της κυβέρνησης – και τη στρατηγική «μόνο με ΠΑΣΟΚ αλλάζει η χώρα».
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δεν αφήνει εκτός και τον Αλέξη Τσίπρα, στέλνοντάς του μήνυμα να «πει πρώτα τι έκανε επί πρωθυπουργίας του» για τον ΟΠΕΚΕΠΕ και μετά… να ιδρύσει νέο κόμμα. Το «γήπεδο» όμως δείχνει βαρύ για όλους.
Γιατί τα funds κάνουν ουρά στα ιδιωτικά σχολεία
Μου το σφύριξαν τα πουλάκια: αν ψάχνεις σήμερα σε ποιον κλάδο πέφτει real money, μην κοιτάς ούτε ακίνητα ούτε τουρισμό. Τα ιδιωτικά σχολεία είναι το νέο «φιλέτο» για τα μεγάλα funds, που πλέον κάνουν ουρά για να μπουν σε αγορά με ετήσιο τζίρο άνω του 1,2 δισ. ευρώ και EBITDA που θα ζήλευε μέχρι και φαρμακευτική. Και γιατί όχι, αφού η μεσαία τάξη –με ή χωρίς κυβερνητική στήριξη– πληρώνει όσο όσο για σίγουρη εκπαίδευση;
Όσο για τους Βρετανούς, έχουν κατεβάσει μόνιμα άγκυρα στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Dukes, Inspired, Cognita και ISP «σκανάρουν» μονάδες και… ψάχνουν οικογένειες έτοιμες να παραδώσουν τα σχολεία με αντάλλαγμα το όνειρο μιας παγκόσμιας ακαδημαϊκής αυτοκρατορίας. Όπως λέει και ένας παράγοντας του χώρου με βρετανικό φλέγμα, «πλέον δεν αγοράζουμε σχολεία – αγοράζουμε γεωγραφικά χαρτοφυλάκια». Και μην εκπλαγείτε αν δείτε σύντομα σχολικό campus στο Ελληνικό με διεθνή badge.
Υ.Γ. Όσοι νομίζουν ότι τα ελληνικά ιδιωτικά είναι ακόμη «οικογενειακές ιστορίες», μάλλον δεν έχουν δει το term sheet των επενδυτών…
Η Μέρκελ, ο Τσίπρας και τα €60
Όταν η Ανγκελα Μέρκελ λέει πως το τηλεφώνημα του Τσίπρα για το δημοψήφισμα ήταν το πιο σιωπηλό της καριέρας της, κάποιοι παλιοί στο Βερολίνο γελούν πικρά: γιατί ήξεραν ότι πίσω απ’ τη σιωπή είχε αρχίσει ήδη το ουρλιαχτό της Ιστορίας. Ήταν τότε που ο Σόιμπλε ακονίζε τα σενάρια εξόδου, η ΕΚΤ έκλεινε τη στρόφιγγα και ο Ομπάμα της τηλεφωνούσε τόσο επίμονα που κάποια στιγμή –όπως παραδέχεται– έβαλε τα κλάματα. Όχι από λύπη∙ από πίεση. Ή από τον Τσίπρα. Ποιος ξέρει;
Από εκείνες τις 17 ώρες της διαπραγμάτευσης στο Eurogroup, η μόνη σταθερά ήταν το χάος. Ο Αλέξης, φρέσκος και “τολμηρός”, κατέβηκε στο Βερολίνο, χαιρέτησε κάτι συντρόφους έξω από την Καγκελαρία και μπήκε με το χαμόγελο του ανθρώπου που δεν έχει ιδέα τι έρχεται. Η Ανγκελα έλεγε απλώς από μέσα της: «Ο Θεός να φυλάει». Τώρα, δέκα χρόνια μετά, τα διηγείται με την ψυχραιμία ανθρώπου που έζησε και το Grexit και το Brexit – αλλά το Tsipras-exit παραλίγο να της μείνει απωθημένο.
Κι όταν τη ρωτούν αν θα ζητούσε «συγγνώμη» από τους Έλληνες, λέει πως τους θαυμάζει που άντεξαν με 60 ευρώ. Κάποιοι στο ακροατήριο σκέφτηκαν ότι ακόμα κι εκείνη δεν το πίστευε πως οι Έλληνες δεν λύγισαν. Και άλλοι, πιο καχύποπτοι, ότι απλώς μας φοβήθηκαν. Γιατί κανείς δεν ξέρει τι είναι ικανός να κάνει ένας λαός… όταν του κόψεις το φραπέ.
