Δημοσιεύτηκε στην έντυπη εφημερίδα Today Press
του Δημήτρη Γιαννακόπουλου
Αναγκαίες χαρακτηρίζονται από την υπουργό Εργασίας Νίκη Κεραμέως οι επικείμενες αλλαγές με το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο που παρουσιάστηκαν ταυτόχρονα με την ιστορική αύξηση της απασχόλησης κατά 137.841 θέσεις τον Μάιο και τη μείωση της ανεργίας στο 7,9%, δηλαδή στα επίπεδα του 2007.
Όμως οι αριθμοί όπως και ο πολιτικός λόγος έχουν διπλή ανάγνωση κι η πλάστιγγα δεν έγειρε ποτέ υπέρ των μισθωτών, ιδίως σε ζητήματα υπερωριών, υπερεργασίας και εισοδηματικής τους ενίσχυσης. Το δικαίωμα στον εργαζόμενο να διαπραγματευτεί τους όρους και τις συνθήκες δουλειάς του παρέχεται εξίσου και στον εργοδότη, συνεπώς εκ προοιμίου η σχέση είναι ανισοβαρής. «Η περαιτέρω απορρύθμιση του πλαισίου της εργασίας και η εναπόθεση διευθέτησης του χρόνου εργασίας και αναψυχής στην ατομική διαπραγμάτευση, οδηγεί επί της ουσίας σε ναρκοθέτηση κάθε προσπάθειας αποκατάστασης του πλαισίου των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων» καταγγέλλει η ΓΣΕΕ.
Ούτε το 8ωρο καταργείται, ούτε το υφιστάμενο πλαίσιο γενικότερα. Αντίθετα θεσμοθετείται ο χώρος για περαιτέρω εργασία. Εν τούτοις η πιθανότητα κοινωνικής συμφωνίας παραπέμπεται στις ελληνικές καλένδες. «Εμείς ζητούμε από την κυβέρνηση και από το Υπουργείο Εργασίας να αποσυρθεί άμεσα το σχέδιο νόμου και να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για την αποκατάσταση του πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Δεν θα επιτρέψουμε, σε όλες τις «πρωτιές» που απολαμβάνει η χώρα σε σχέση με τις συνθήκες ζωής και εργασίας των μισθωτών, να προστεθεί και το πιο απορρυθμισμένο εργατικό δίκαιο στην Ευρώπη» δηλώνει σε όλους τους τόνους ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ, Γιάννης Παναγόπουλος.
Απάντηση
Παράλληλα με τις μεταρρυθμίσεις που γίνονται στο ατομικό εργατικό δίκαιο , απαντά από την πλευρά του το υπουργείο, διεξάγονται συζητήσεις για το συλλογικό εργατικό δίκαιο με επίκεντρο την ενθάρρυνση για τη σύναψη συλλογικών συμβάσεων εργασίας. «Απόδειξη των παραπάνω» συνεχίζει: «είναι οι ευνοϊκές αλλαγές που επιφέρει το νέο νομοσχέδιο υπέρ των εργαζομένων και παράλληλα η αύξηση στην υπογραφή νέων Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας που συντελείται το τελευταίο χρονικό διάστημα (υπογραφή ΣΣΕ ξενοδοχοϋπαλλήλων, τραπεζικών υπαλλήλων, υπογραφή ΣΣΕ για τους εργαζόμενους στη βιομηχανία μετάλλου για πρώτη φορά μετά από 12 χρόνια κ.ο.κ.) με όρους πιο ευνοϊκούς από το ατομικό εργατικό δίκαιο (για παράδειγμα, ο χαμηλότερος μισθός είναι υψηλότερος από τον κατώτατο μισθό)».
Βασικές αλλαγές
Δεδομένου ότι οι περισσότερες εκ των νέων θέσεων προέρχονται από τον τουρισμό, την αναψυχή και τις εντάσεως εργασίας επιχειρήσεις, οι σχεδιαζόμενες ρυθμίσεις είναι προσαρμοσμένες στις απαιτήσεις της αγοράς, όπως άλλωστε αναφέρεται επίσημα από το υπουργείο.
Το νομοσχέδιο απλοποιεί διαδικασίες (καταργεί έντυπα, επιταχύνει και διευκολύνει τις προσλήψεις για όλους), περιορίζοντας τη γραφειοκρατία, εισάγει ρυθμίσεις για τους εργαζόμενους, ενισχύει τους ελέγχους της Επιθεώρησης Εργασίας, και δίνει τη δυνατότητα στη διευθέτηση του χρόνου εργασίας. Για παράδειγμα ένας εργαζόμενος γονέας να δουλεύει 4 ημέρες την εβδομάδα και να είναι με το παιδί του την 5η ημέρα για όλο τον χρόνο, και όχι μόνο για ένα εξάμηνο που ισχύει σήμερα.
Για το 8ωρο
Το υπ. Εργασίας διαβεβαιώνει ότι «το οκτάωρο ημερήσιας απασχόλησης είναι κεκτημένο και παραμένει σε απόλυτη ισχύ». Όπως σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα, «έτσι και στη δική μας, υπάρχει η δυνατότητα για υπερωριακή απασχόληση μετά από συμφωνία εργαζομένου και επιχείρησης και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις». Σήμερα, ένας εργαζόμενος έχει τη δυνατότητα να εργάζεται κατ’ εξαίρεση έως 13 ώρες ημερησίως σε δύο ή περισσότερους εργοδότες. Με το νομοσχέδιο, η δυνατότητα 13ωρης απασχόλησης επεκτείνεται και σε εργαζόμενους που απασχολούνται σε έναν εργοδότη, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται πιστά τα όρια ανάπαυσης και μέγιστου ορίου εβδομαδιαίων ωρών εργασίας καθώς και η καταβολή των νόμιμων προσαυξήσεων από υπερωρίες (συν 40%). Μάλιστα, «με τη νέα ρύθμιση ο εργαζόμενος ευνοείται μισθολογικά. Παράδειγμα: εργαζόμενος ο οποίος απασχολείται σε δύο εργοδότες και αμείβεται με 8 ευρώ την ώρα εφόσον απασχοληθεί 13 ώρες σε δύο εργοδότες, θα αμειφθεί με ημερομίσθιο ύψους 104 ευρώ. Εάν απασχοληθεί τις αντίστοιχες ώρες σε έναν και μόνο εργοδότη, θα λάβει 119 ευρώ». Ο ανώτατος χρόνος εργασίας είναι 48 ώρες εβδομαδιαίως σε περίοδο αναφοράς 4 μηνών, και το ανώτατο όριο υπερωριακής απασχόλησης οι 150 ώρες ετησίως. Συνεπώς, ένας εργαζόμενος μπορεί να εργαστεί 13 ώρες ημερησίως έως συνολικά 37,5 ημέρες τον χρόνο.
Εκ περιτροπής
Επίσης, οι εκ περιτροπής απασχολούμενοι θα έχουν δικαίωμα να εργαστούν επιπλέον του οκταώρου τους, λαμβάνοντας την αντίστοιχη προσαύξηση 40% για κάθε ώρα υπερωριακής απασχόλησης, εφόσον το επιθυμούν. Για παράδειγμα, κάποιος που δουλεύει σε εστιατόριο το οποίο λειτουργεί Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή, θα μπορεί να συμπληρώνει το εισόδημά του και με υπερωριακή απασχόληση εφόσον το επιθυμεί. Το νομοσχέδιο θα κατατεθεί προς συζήτηση στη Βουλή εντός του Ιουλίου.
Απασχόληση
Όσον δε για τη μείωση της ανεργίας, καταλυτικό ρόλο διαδραμάτισε η εποχική απασχόληση στον τουριστικό κλάδο. Αναλυτικότερα, οι άνεργοι έφθασαν τις 370.369, μειωμένοι κατά 128.709 σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα (-25,8%) και κατά 19.260 σε σχέση με τον περασμένο Απρίλιο (-4,9%). Οι απασχολούμενοι ανήλθαν σε 4.346.499 σημειώνοντας αύξηση κατά 86.787 σε σχέση με τον Μάιο του 2024 (2,0%) και αύξηση κατά 30.268 σε σχέση με τον περασμένο Απρίλιο (0,7%).
Τα άτομα κάτω των 75 ετών που δεν περιλαμβάνονται στο εργατικό δυναμικό, ή «άτομα εκτός του εργατικού δυναμικού», ανήλθαν σε 3.036.385, αριθμός αυξημένος κατά 14.438 σε σχέση με τον Μάιο του 2024 (0,5%) και μειωμένος κατά 13.363 σε σχέση με τον Απρίλιο του 2025 (-0,4%). Παράλληλα, σύμφωνα με το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, «πρόκειται για την υψηλότερη θετική επίδοση ισοζυγίου προσλήψεων- απολύσεων για τον μήνα Μάιο από το 2001». Οι απολύσεις τον Μάιο ήταν μειωμένες κατά 2.394 σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα. Σχεδόν έξι στις δέκα προσλήψεις αφορούσαν σε πλήρη απασχόληση.
Τέλος, τα δέκα επαγγέλματα με το υψηλότερο ισοζύγιο προσλήψεων είναι σερβιτόροι, μπάρμεν και τραπεζοκόμοι, μάγειροι ξενοδοχείων και εστιατορίων, καμαριέρες, πωλητές και ταμίες εμπορικών καταστημάτων, υπάλληλοι γραφείου, υπάλληλοι υποδοχής πελατών, ρεσεψιονίστ και γκρουμ, λαντζέρηδες, καθαριστές ξενοδοχείων, μουσικοί, ηθοποιοί και απασχολούμενοι σε ψυχαγωγικές δραστηριότητες.