Δημοσιεύτηκε στην έντυπη εφημερίδα Today Press
του Δημήτρη Γιαννακόπουλου
Σημεία και τέρατα συνέβαιναν επί δεκαετίες στους φορείς διαχείρισης των αγροτικών κονδυλίων με αποτέλεσμα την περίοδο 1986-2003 να εισπραχθούν 40 δις ευρώ από το Κοινό Γεωργικό Ταμείο εκ των οποίων ελάχιστα διατέθηκαν για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των παραγόμενων ειδών, της αναδιάρθρωσης και εκσυγχρονισμού του πρωτογενούς τομέα. Σαφώς η «επιλεκτική μνήμη» αποτελεί βασική παράμετρο του πολιτικού λόγου ιδίως όταν πρόκειται για τέτοιες δυσώδεις υποθέσεις όπως ο ΟΠΕΚΕΠΕ, ωστόσο «η αλήθεια βρίσκει πάντα χώρο να τρυπώσει και να ξετρυπώσει όσους την ξεχνούν».
Το πρώτο στοιχείο λοιπόν είναι ότι η έρευνα της ευρωπαϊκής εισαγγελίας ξεκινά από το 2017, το δεύτερο ότι η ΑΑΔΕ στην οποία περιήλθε η αρμοδιότητα διάθεσης των κονδυλίων ελέγχει αυτομάτως και ηλεκτρονικώς όλα τα ΑΦΜ των δικαιούχων (εντός κι εκτός εισαγωγικών) και το τρίτο ότι το ΠΑΣΟΚ είναι κατεξοχήν υπαίτιο για το σημερινό χάλι.
Τον Ιανουάριο του 2009 η Κομισιόν ανέφερε ότι στη δεκαετία 1999-2008 χάθηκαν αγροτικές επιδοτήσεις 1,1 δισ. ευρώ λόγω των προστίμων που επιβλήθηκαν για ελλείψεις στο σύστημα διαχείρισης αγροτικών επιδοτήσεων – καθυστερημένοι και αναξιόπιστοι έλεγχοι, απουσία ελαιοκομικού μητρώου, κακή λειτουργία του συστήματος καταγραφής ζώων. Η Ελλάδα είχε καταλάβει την τρίτη θέση όσον αφορά στα πρόστιμα και την χειρότερη θέση της ΕΕ σε ό,τι αφορά στην διαφάνεια στα κονδύλια.
Πέντε χρόνια νωρίτερα, το 2004, καταλόγισε πρόστιμα 565,43 εκατ ευρώ στην Ελλάδα για κακοδιαχείριση που διαπίστωσε την πενταετία 1998-2003, όταν πρωτολειτούργησε ο ΟΠΕΚΕΠΕ (1999) ως διάδοχο σχήμα προηγούμενων οργανισμών (ΚΥΔΕΠ, θυγατρικές της ΑΤΕ, διευθύνσεις υπουργείου Γεωργίας κτλ).
Μεταξύ όσων είχαν δει τότε το φως της δημοσιότητας, από τους 6.376 συνεταιρισμούς αγροτών το 70% δεν είχαν καμία οικονομική δραστηριότητα και η ΠΑΣΕΓΕΣ είχε αναλάβει με απευθείας ανάθεση από το υπουργείο Γεωργίας (1994) το έργο της δημιουργίας Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου Κοινοτικών Επιδοτήσεων για το οποίο εισέπραξε τα 821.000 ευρώ μεταξύ 1993 – 2001. Την ανάθεση είχε κρίνει παράνομη το Ελεγκτικό Συνέδριο, διότι έπρεπε να γίνει διαγωνισμός. Με αποτέλεσμα την αποτυχία στην ολοκλήρωση του έργου και την επιβολή τεράστιων προστίμων.
ΠΑΣΕΓΕΣ
Μόνο για την ΠΑΣΕΓΕΣ (πλέον ΕΘΕΑΣ) το εισαγγελικό πόρισμα του 2011 το οποίο είχε διαβιβαστεί στη Βουλή και έκτοτε… αγνοείται είχε καταγράψει- μεταξύ άλλων – τα εξής απίθανα:
- Αγορά αυτοκινήτου Lexus 3.000 κ.εκ., 67.000 ευρώ (2008),
- Φλουριά για βασιλόπιτα, 9.000 ευρώ (2001-2009),
- Γαλοπούλες και αρνιά στους εργαζόμενους, 23.000 ευρώ (2001-2011),
- Κινητό προέδρου, 44.500 ευρώ χωρίς ΦΠΑ (2001-2005),
- Κυλικείο οργανωτικής διοίκησης, 345.000 ευρώ (2001-2011),
- Σπίτι προέδρου: Ενοίκιο 60.670 ευρώ, κοινόχρηστα 4.559 ευρώ, ρεύμα 2.300 ευρώ μαζί με έξοδα για εδέσματα, λουλούδια, αγορά κινητών, έξοδα για εκδηλώσεις Τσικνοπέμπτης, Πάσχα, Χριστουγέννων κ.λπ. 184.819 ευρώ,
- Μετρητά 100.000 ευρώ για διαμέρισμα στην Αθήνα στο οποίο διέμενε ο πρόεδρος. Με αυτά τα χρήματα πληρώθηκαν σε βάθος δεκαετίας ενοίκια, κοινόχρηστα και η καθαρίστρια,
- Ποσό 103.000 ευρώ για πιστωτική κάρτα του προέδρου και
- Έξοδα 68.000 ευρώ για γραφείο στις Βρυξέλλες. «Οι αποφάσεις λαμβάνονταν ομόφωνα» σχολίαζε τότε ο πρόεδρος Τζανέτος Καραμίχας.
Περιπτώσεις
Τον Μάιο του 2004 ανακοινώθηκε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρακρατήσει 4,97 εκ ευρώ από τους Έλληνες αγρότες ως αδικαιολογήτως καταβληθέντα χρήματα από το Γεωργικό Ταμείο της Κοινότητας. Παράλληλα, η ΕΕ προέβη σε έρευνα για εικονικά τιμολόγια και για τα θαλασσοδάνεια των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ σε χρεωμένες γεωργικές, βιομηχανικές και βιοτεχνικές επιχειρήσεις, ύψους τουλάχιστον 54 εκ. ευρώ. Τον Οκτώβριο του 2004 δημοσιοποιήθηκαν πορίσματα των ευρωπαικών για καρτέλ παράνομης διακίνησης και ελληνοποίησης αγροτικών προϊόντων, που λειτουργούσε την προηγούμενη τετραετία με τεράστια κέρδη. Εμπλεκόμενα, 50 πρόσωπα (κτηνίατροι, έμποροι, σφαγείς, κρεοπώλες, εισαγωγείς). Τα προϊόντα προέρχονταν από Βουλγαρία, Ρουμανία και Αλβανία και αφορούσαν κρασί, μέλι, σταφίδα και αμνοερίφια (650.000 αμνοερίφια το χρόνο από το 2002). Ένα μήνα μετά, αποκαλύφθηκαν 535 περιπτώσεις πεθαμένων που είχαν εισπράξει παράνομα κοινοτικές επιδοτήσεις ελαιόλαδου.
Βαμβακοπαραγωγοί
Επίσης, τον Ιανουάριο του 2005 έγινε γνωστό ότι από πρόχειρους ελέγχους που διενήργησε η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Λάρισας, οι Λαρισαίοι παραγωγοί βαμβακιού είχαν δηλώσει κατά μέσον όρο τρία στρέμματα περισσότερα από αυτά που στην πραγματικότητα καλλιέργησαν. Ο τότε υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, ο αείμνηστος Βαγγέλης Μπασιάκος απηύθυνε εκκλήσεις στους παραγωγούς λέγοντας τους ότι «κάθε υπέρβαση σε ποσότητες σημαίνει αυτόματη μείωση του συνολικού ποσού των επιδοτήσεων που δίνει η ΕΕ. Θα χάσουν οι πολλοί για χάρη των λίγων». Είχε διαπιστωθεί ότι μόνο τη διετία 2001-2003 30.000 τόνοι βαμβάκι επιδοτήθηκαν παράνομα και πως σε 17.500 περιπτώσεις παρατυπιών και υπερβάσεων έγιναν σε χωράφια που δηλώθηκαν και δεν υπήρχαν.
Διαπιστώσεις
Η Κομισιόν είχε παρέμβει για πολλοστή φορά σημειώνοντας: Στον τομέα του ελαιόλαδου τα ηλεκτρονικά αρχεία δεν ήταν λειτουργικά. Στον τομέα του βαμβακιού τα υποδείγματα των συμβάσεων, τα οποία τέθηκαν στη διάθεση των εκκοκκιστών από τον Οργανισμό Βάμβακος, δεν προέβλεπαν την ένδειξη της αριθμητικής αναφοράς των αγροτεμαχίων, αλλά μόνο τη γενική τοποθεσία τους – γεγονός που εμπόδιζε οποιαδήποτε διασταύρωση και έλεγχο. Στον τομέα της σταφίδας, όσον αφορά στον έλεγχο των αιτήσεων ενίσχυσης, διαπιστώθηκε η έλλειψη γεωγραφικού εντοπισμού του είδους αυτού και έλλειψη ελέγχου του προορισμού των συγκομισθέντων σταφυλιών. Στον τομέα των εσπεριδοειδών διαπίστωσαν αδυναμίες των λογιστικών ελέγχων στις οργανώσεις παραγωγών και στις επιχειρήσεις μεταποίησης. Επαληθεύθηκε επίσης μη τήρηση των καθορισμένων προθεσμιών για τις πληρωμές. Έτσι αποφασίσθηκε η μη καταβολή στην Ελλάδα των δαπανών, ύψους 245 εκ ε. Η Αθήνα άσκησε προσφυγή που απορρίφθηκε. Τον Ιανουάριο του 2004 παρακρατήθηκαν ορισμένα εκ των προστίμων και τα υπόλοιπα καταβλήθηκαν τον Ιανουάριο του 2015 και του 2016.
Τον Μάρτιο του 2015, ο τότε υπουργός Ευαγγ. Αποστόλου αποφάσισε τη μεταφορά των ταμειακών διαθεσίμων του ΟΠΕΚΕΠΕ σε λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδας. Ο οργανισμός «στέγνωσε» , επεβλήθησαν νέοι φόροι στους αγρότες (διπλασιασμός συντελεστών, κατάργηση φοροαπαλλαγών) και τα προβλήματα ξανάρχισαν.
Το άρθρο ΟΠΕΚΕΠΕ: Ιστορία του, αμαρτία του… εμφανίστηκε πρώτα στο Today Press.
