Η διεθνής διπλωματία βρίσκεται σε αναβρασμό ενόψει της συνάντησης του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν, η οποία θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή στην Αλάσκα. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, αν και αποκλείστηκαν από τη σύνοδο, στέλνουν σαφές μήνυμα: να προστατευθούν τα συμφέροντα της Ουκρανίας και η ασφάλεια της Ευρώπης.
Η ευρωπαϊκή πίεση
Σε κοινή δήλωση, 26 από τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ —με εξαίρεση την Ουγγαρία— υπογράμμισαν ότι ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας απειλεί την ευρωπαϊκή και διεθνή ασφάλεια. «Η διπλωματική λύση πρέπει να διασφαλίζει τα ζωτικά συμφέροντα ασφαλείας της Ουκρανίας και της Ευρώπης», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Παρά την απουσία τους από τη συνάντηση στην Αλάσκα, οι Ευρωπαίοι θα έχουν την Τετάρτη τηλεδιάσκεψη με τον Τραμπ και τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, για να συζητηθούν τρόποι άσκησης πίεσης στη Ρωσία, πιθανά σενάρια εκεχειρίας και οι εγγυήσεις ασφαλείας.
Η γραμμή της ΕΕ
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάγια Κάλας, τόνισε ότι οποιαδήποτε διαπραγμάτευση πρέπει να ξεκινήσει με «άμεση και άνευ όρων εκεχειρία» υπό διεθνή εποπτεία. Παράλληλα, η ΕΕ συνεχίζει την προετοιμασία του 19ου πακέτου κυρώσεων και δεσμεύεται για συνεχή οικονομική και στρατιωτική βοήθεια στο Κίεβο, καθώς και για την ενταξιακή πορεία της Ουκρανίας.
Οι ηγέτες μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών, όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Πολωνία, έχουν προειδοποιήσει ότι οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία θα πρέπει να σέβεται την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας.
Η στάση του Τραμπ
Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει αφήσει να εννοηθεί ότι Κίεβο και Μόσχα θα πρέπει να κάνουν αμοιβαίες εδαφικές παραχωρήσεις για να τερματιστεί ο πόλεμος, ωστόσο φαίνεται να προσεγγίζει σταδιακά την ευρωπαϊκή θέση μετά από μήνες άκαρπων επαφών με τη Μόσχα.
Η δύναμη της Ευρώπης
Η ΕΕ διαθέτει ισχυρά χαρτιά: προσφέρει περισσότερη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια στην Ουκρανία απ’ ό,τι οι ΗΠΑ, ενώ διακρατεί παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία αξίας περίπου 200 δισ. ευρώ. Τα κεφάλαια αυτά θεωρούνται κρίσιμα για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας και αποτελούν βασικό μοχλό πίεσης σε κάθε μελλοντική συμφωνία.
Το διακύβευμα
Η συνάντηση στην Αλάσκα ενδέχεται να αποτελέσει σημείο καμπής για τον πόλεμο. Για την Ευρώπη, η παρουσία της στο διπλωματικό τραπέζι —έστω και εξ αποστάσεως— είναι αναγκαία, καθώς η σταθερότητα της Ουκρανίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη δική της ασφάλεια.