Δημοσιεύτηκε στην έντυπη εφημερίδα Today Press
της Δέσποινας Λιμνιωτάκη *
Στην καρδιά της πόλης, εκεί όπου οι ρυθμοί της καθημερινότητας συχνά αφήνουν ελάχιστο χώρο για φροντίδα, ο Δήμος Αθηναίων έχει δημιουργήσει έναν πολύτιμο σύμμαχο για τους κατοίκους του: τα Δημοτικά Ιατρεία. Πρόκειται για χώρους ανοιχτούς σε όλους, όπου η πρόληψη, η φροντίδα και η ανθρώπινη επαφή συναντούν υπηρεσίες υψηλού επιπέδου. Σε κάθε γειτονιά, από τους Αμπελοκήπους μέχρι τα Πετράλωνα και από την Κυψέλη μέχρι τα Πατήσια, τα Δημοτικά Ιατρεία αποτελούν μια «ανάσα» για όσους χρειάζονται στήριξη στην υγεία τους, είτε πρόκειται για μια απλή εξέταση είτε για πιο εξειδικευμένη συμβουλή.
Η υγεία ξεκινά από τη γειτονιά μας
Η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας είναι το θεμέλιο για μια κοινωνία που επιθυμεί να καλλιεργήσει κουλτούρα πρόληψης και ισότητας. Ο Δήμος Αθηναίων επενδύει δυναμικά σε αυτή τη διεργασία, εμπλουτίζοντας τις δομές με περισσότερες ειδικότητες και επανασχεδιάζοντας το πρόγραμμα των Δημοτικών Ιατρείων, ώστε αυτά να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των πολιτών. Διανεμημένα στις επτά δημοτικές κοινότητες της Αθήνας —Αμπελόκηποι, Κέντρο-Σόλωνος, Κυψέλη, Κολωνός, Νέος Κόσμος, Πετράλωνα και Πατήσια— τα Δημοτικά Ιατρεία εξασφαλίζουν ότι η επιστημονική γνώση και η φροντίδα φτάνουν κοντά στους πολίτες, εκεί όπου αυτοί ζουν και εργάζονται. Έξι από τις δομές αυτές λειτουργούν σήμερα ως Πολυδύναμα Κέντρα, με διευρυμένο ωράριο από τις 8 το πρωί έως τις 8 το βράδυ. Τα Πολυδύναμα Δημοτικά Ιατρεία δεν αποτελούν απλώς ένα σημείο επίσκεψης, αλλά έναν ενδιάμεσο κόμβο που προσφέρει ιατρικές συμβουλές, συνταγογράφηση, παραπομπές όπου χρειάζεται, δωρεάν και ισότιμα προς όλους, χωρίς διακρίσεις.
Η πανανθρώπινη αξία της πρόληψης και της έγκαιρης παρέμβασης
Πρόκειται για ένα πολυεπιστημονικό δίκτυο επαγγελματιών που, όλοι μαζί, δημιουργούν ένα πλήρες πλέγμα υποστήριξης. Σημαντικό ρόλο σε αυτό, διαδραματίζει το Τμήμα Προληπτικής Ιατρικής, Προαγωγής Υγείας και Δημόσιας Υγείας, το οποίο σχεδιάζει προγράμματα για την ψυχοκοινωνική στήριξη των πολιτών και για την καλλιέργεια μιας υγιούς καθημερινότητας. Όπως σημειώνει η Δέσποινα Λιμνιωτάκη, Εντεταλμένη Σύμβουλος Δημόσιας Υγείας για τον Δήμο Αθηναίων και υπεύθυνη του Τμήματος: “Η πρόληψη είναι η πιο ουσιαστική φροντίδα. Θέλουμε οι πολίτες να νιώθουν ότι έχουν δίπλα τους μια ομάδα που τους ακούει, τους καθοδηγεί σωστά και τους ενδυναμώνει. Δεν μιλάμε απλώς για υπηρεσίες υγείας αλλά για μια σχέση εμπιστοσύνης που χτίζεται καθημερινά, κάτι που η χώρα μας, κατά το παρελθόν, δεν πίστευε ότι μπορεί να καταφέρει η Αυτοδιοίκηση”. Καθοριστικό επίσης ρόλο παίζουν οι σύμβουλοι υποδοχής και εξυπηρέτησης (Case Handlers), που διευκολύνουν τον πολίτη στην επικοινωνία και την πρόσβαση, μια και οι τομείς παρέμβασης αγκαλιάζουν ευρύτερες ανάγκες: την υποστήριξη για εύρεση εργασίας, τις συμβουλές επιχειρηματικότητας, τη νομική καθοδήγηση και τη βοήθεια στην επίλυση διαφορών. Με όλο αυτό το δυναμικό, τα Δημοτικά Ιατρεία μετατρέπονται σε ανοιχτούς χώρους φροντίδας που λαμβάνουν υπόψη τη συνολική εικόνα της ζωής ενός ανθρώπου.
Με πράξεις, για ποιότητα ζωής
Μέσα στα Δημοτικά Ιατρεία έχουν αναπτυχθεί τρία ξεχωριστά προγράμματα που δείχνουν πώς η πρόληψη μπορεί να αλλάξει ζωές. Το Ιατρείο Μνήμης προσφέρει αξιολόγηση και υποστήριξη σε άτομα με ήπιες γνωστικές διαταραχές, βοηθώντας τόσο τους ίδιους όσο και τις οικογένειές τους να διαχειριστούν καλύτερα τις καθημερινές προκλήσεις. Το Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος στέκεται δίπλα σε όσους αποφασίζουν να κάνουν ένα καθοριστικό βήμα για την υγεία τους, με καθοδήγηση από ειδικούς και εξατομικευμένα προγράμματα. Παράλληλα, το Κέντρο Διατροφής προάγει τη σωστή διατροφή μέσα από προσωπική παρακολούθηση και συμβουλές, συμβάλλοντας όχι μόνο στη σωματική ευεξία αλλά και στη συνολική ποιότητα ζωής, ιδιαίτερα στην περίπτωση των χρόνιων νόσων. Πρόκειται για δράσεις που αποδεικνύουν ότι η φροντίδα στα Δημοτικά Ιατρεία δεν σταματά στη θεραπεία, αλλά επεκτείνεται στην ουσιαστική ενδυνάμωση του πολίτη.
Στις επάλξεις για την υγεία
Τα δύο τελευταία χρόνια, οι δράσεις των Δημοτικών Ιατρείων διευρύνθηκαν ακόμη περισσότερο. Από τη διενέργεια διαγνωστικών τεστ COVID-19, ηπατιτίδων και ΣΜΝ, τους εμβολιασμούς και τις αιμοδοσίες, μέχρι την υλοποίηση ειδικών προγραμμάτων για ανθρώπους που νοσούν από καρκίνο, οι παρεμβάσεις τους έδειξαν έμπρακτα ότι πρόκειται για δομές ευέλικτες και έτοιμες να ανταποκριθούν στις έκτακτες ανάγκες μιας κοινωνίας που συνεχώς μεταβάλλεται.
Έτσι αυτά αντικατοπτρίζουν τη δέσμευση της τοπικής αυτοδιοίκησης να προσφέρει μια ολιστική προσέγγιση της υγείας, ακολουθώντας τις κατευθύνσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας: μια φροντίδα ανθρωποκεντρική, προσιτή και συνδεδεμένη με την καθημερινότητα των πολιτών.
Η Αθήνα που ακούει
Τα Δημοτικά Ιατρεία της Αθήνας δεν είναι απλώς χώροι υγείας. Είναι γέφυρες φροντίδας και εμπιστοσύνης ανάμεσα στον πολίτη και την πόλη του. Σε μια εποχή που η καθημερινότητα συχνά μας δοκιμάζει, η ύπαρξή τους θυμίζει ότι η υγεία και η αξιοπρέπεια δεν είναι πολυτέλεια, αλλά δικαίωμα για όλους. Με ανθρώπους πρόθυμους να ακούσουν, να στηρίξουν και να προσφέρουν, τα Δημοτικά Ιατρεία αποτελούν ζωντανή απόδειξη ότι η Αθήνα μπορεί να είναι μια πόλη ανθρώπινη, αλληλέγγυα και συμπεριληπτική.
* Η Δέσποινα Λιμνιωτάκη είναι Κοινωνική Ψυχολόγος, Εντεταλμένη Δημοτική Σύμβουλος Δημόσιας Υγείας και Δημοτικών Ιατρείων