Μια άλλη Ελλάδα, μια άλλη Θεσσαλονίκη, ένας διαφορετικός κόσμος ξεδιπλώνεται στη φετινή 89η ΔΕΘ που ανακτά την αίγλη του παρελθόντος, προδιαγράφοντας ένα λαμπρό μέλλον, εκατό χρόνια από την αφετηρία της. Οι επετειακές εκδηλώσεις συνδέονται με την ιστορική στροφή της πόλης στο αύριο, την πραγματική εξέλιξή της σε διαβαλκανικό κέντρο, τη λειτουργία της ως πρωτεύουσα της Χερσονήσου του Αίμου, από τους κόλπους της Αδριατικής έως τα ανατολικά παράλια του Αιγαίου.
Η Θεσσαλονίκη φέτος έχει Μετρό, περισσότερους περιφερειακούς κόμβους όπως ο Flyover, ιδανικότερες περιβαλλοντικές συνθήκες, υποδειγματικό μοντέλο ανάπτυξης και καινοτομίας, το υψηλότερο επίπεδο διαβίωσης και κουλτούρας σε όλα τα Βαλκάνια, αστείρευτη δημιουργικότητα και πολλές, πάρα πολλές ευκαιρίες. Από την πρώτη κιόλας ημέρα της πρωθυπουργίας του, τον Ιούλιο του 2019, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, έχοντας εμπιστοσύνη στον μακεδονικό λαό, έθεσε ως προτεραιότητα την ολοκλήρωση των υποδομών και την παροχή κινήτρων. Έξι χρόνια μετά, το αποτέλεσμα όχι μόνο δικαίωσε τις προσπάθειες των πολιτών και του πρωθυπουργού, αλλά η Βόρεια Ελλάδα εδραιώνεται ως περιφερειακό πρότυπο οικονομικής προκοπής και κοινωνικής δυναμικής.
Μετρό
Για το Μετρό, ήδη ξεκίνησε η δοκιμαστική του λειτουργία και προς την Καλαμαριά. Νέοι συρμοί παραδόθηκαν και η επιβατική κίνηση αυξήθηκε κατακόρυφα, με συνέπεια να μειωθεί η κυκλοφορία των οχημάτων. «Ο κοινωνικός και οικονομικός πολλαπλασιαστής του έργου είναι ανυπολόγιστος και θα γίνει ακόμα μεγαλύτερος όταν ολοκληρωθεί η επέκταση στη Μίκρα και στη δυτική Θεσσαλονίκη», επισημαίνει ο Κυρ. Μητσοτάκης.
Το έργο περιλαμβάνει την κατασκευή διπλής υπόγειας σιδηροδρομικής γραμμής μήκους περίπου 4,77 χιλιομέτρων, καθώς και την ανάπτυξη πέντε υπόγειων σταθμών (Νομαρχία, Καλαμαριά, Αρετσού, Νέα Κρήνη, Μίκρα), πέντε φρεάτων, τριών σιδηροδρομικών διασταυρώσεων και ενός μέρους των αναγκαίων ηλεκτρομηχανολογικών και σιδηροδρομικών συστημάτων.
Η βασική γραμμή, η κατασκευή της οποίας έφερε στην επιφάνεια 300.000 αρχαιολογικά ευρήματα, βρίσκεται από τον Οκτώβριο του 2024 σε λειτουργία και κόστισε, μαζί με την επέκταση της Καλαμαριάς, το ποσό των 3 δισ. ευρώ.
Τα έργα
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπ. Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, αυτή την περίοδο εκτελούνται στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας 199 έργα προϋπολογισμού 600 εκατ. ευρώ, ενώ 1,3 δισ. ευρώ έχουν δοθεί προς ενίσχυση των δημοσίων και κοινωνικών δομών. Συγκεκριμένα, στην Υγεία, όπως επισημαίνει ο αρμόδιος υπουργός Αδ. Γεωργιάδης, κατασκευάζονται:
- Το Κέντρο Γονιδιακής Θεραπείας στο Παπανικολάου, το οποίο θα παραδοθεί το Πάσχα του 2026.
- Το Παιδιατρικό Νοσοκομείο, που αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Ιανουάριο του 2027.
- Το Νέο Θεαγένειο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο. Με 425 κλίνες και προϋπολογισμό 320 εκατ. ευρώ, θα αποτελέσει το μεγαλύτερο ογκολογικό νοσοκομείο της χώρας. Ο διαγωνισμός βρίσκεται σε εξέλιξη και η παράδοση του έργου τοποθετείται σε έξι χρόνια.
Περιβάλλον
Σε ζητήματα χωροταξίας, ο υπουργός Περιβάλλοντος Σταύρος Παπασταύρου ανακοίνωσε τον νέο πολεοδομικό ψηφιακό χάρτη και τη σύνταξη 32 πολεοδομικών σχεδίων. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στο ειδικό πολεοδομικό σχέδιο του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης, το οποίο παρακολουθείται στενά από το υπουργείο και αποτελεί πρώτη προτεραιότητα. Ο υπουργός τονίζει ότι η πόλη θα παίξει καθοριστικό ρόλο στις ενεργειακές εξελίξεις, καθώς ο κάθετος άξονας φυσικού αερίου είναι ήδη μια πραγματικότητα. «Οι γειτονικές χώρες μπορούν πλέον να μετατραπούν σε διαδρόμους οδικούς και σιδηροδρομικούς, στο πλαίσιο διεθνούς πρωτοβουλίας στην οποία η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά», αναφέρει.
Πολιτισμός
Πολύ σημαντικό έργο έχει επιδείξει και το υπουργείο Πολιτισμού. Το 2019 παρέλαβε πρόγραμμα με διαθέσιμους πόρους άνω των 20 εκατ. ευρώ. Σήμερα, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, το πρόγραμμα ξεπερνά τα 200 εκατ. ευρώ, με έργα που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη.
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη χαρακτήρισε τον σταθμό Μετρό Βενιζέλου «τον καλύτερο σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο», επισημαίνοντας ότι από τις 400.000 αρχαιότητες που ανασύρθηκαν από το μετρό, 2.500 θα εκτεθούν στο κτίριο Παύλου Μελά, το οποίο θα εγκαινιαστεί στις αρχές του 2026. Παράλληλα, προχωρά το σχέδιο για τη δημιουργία δεύτερου μουσείου μετρό στη διασταύρωση των γραμμών στο Συντριβάνι – Πανεπιστήμιο. Επίσης, ολοκληρώθηκε η αγορά 7 στρεμμάτων στη Δυτική Θεσσαλονίκη, στον χώρο των παλιών εγκαταστάσεων Φιξ, όπου θα δημιουργηθεί κέντρο σύγχρονου πολιτισμού. Το έργο αναμένεται να είναι έτοιμο στις αρχές του 2027.
Αγορά εργασίας
Όσον δε για τον ποσοτικό και ποιοτικό μετασχηματισμό της αγοράς εργασίας, η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως υπογραμμίζει πως η ανεργία από το 18% έπεσε κάτω από το 8%, ενώ στη Μακεδονία από το 22,3% στο 13%. Από τις 500.000 νέες θέσεις εργασίας, οι 90.000 άνοιξαν στην Κεντρική Μακεδονία. Η υπουργός χαρακτηρίζει σημαντική την αύξηση των μισθών, καθώς επίσης και το γεγονός ότι τρεις στους τέσσερις Έλληνες εργάζονται σε καθεστώς πλήρους απασχόλησης.
Ανάπλαση ΔΕΘ
Σχετικά με την ανάπλαση της ΔΕΘ, το έργο ύψους 300 εκατ. ευρώ περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός μητροπολιτικού πάρκου έκτασης 100 στρεμμάτων, νέων εκθεσιακών και συνεδριακών χώρων, ενός επιχειρηματικού κέντρου, ξενοδοχειακής μονάδας, καθώς και υπόγειων χώρων στάθμευσης. Επίσης, σχεδιάζεται με γνώμονα τη βιώσιμη ανάπτυξη, καθώς προβλέπεται η δημιουργία 100.000 τ.μ. πράσινου δημόσιου χώρου με πλούσια φύτευση, ενώ όλες οι υποδομές θα κατασκευαστούν σύμφωνα με σύγχρονες, περιβαλλοντικά φιλικές προδιαγραφές, προσφέροντας έναν πνεύμονα πρασίνου και αναψυχής στην καρδιά της πόλης.
Τεχνολογικό Πάρκο
Στην τελική φάση εισέρχεται και το Thess INTEC, το Τεχνολογικό Πάρκο 4ης Γενιάς της Θεσσαλονίκης, το οποίο σταδιακά ξεπερνά τα εμπόδια της γραφειοκρατίας. Το έργο, που αναπτύσσεται στην περιοχή της Περαίας, καλύπτει συνολική έκταση σχεδόν 757 στρεμμάτων και υπολογίζεται ότι θα φιλοξενήσει πάνω από 7.000 εργαζόμενους μόνιμα.
Η περιβαλλοντική μελέτη τέθηκε ήδη σε δημόσια διαβούλευση, ενώ στο έδαφος έχουν ξεκινήσει οι πρώτες παρεμβάσεις, όπως χωματουργικές εργασίες και αντιπλημμυρικές υποδομές, εν όψει της ανέγερσης περίπου 220.000 τ.μ. κτιριακών εγκαταστάσεων. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, η πλήρης ανάπτυξη του πάρκου θα ολοκληρωθεί μετά το 2027, με συνολικές επενδύσεις ύψους 1 δισ. ευρώ, ενώ αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά το ΑΕΠ της Κεντρικής Μακεδονίας. Στόχος του Thess INTEC είναι να δημιουργήσει έναν δυναμικό κόμβο τεχνολογίας, έρευνας και επιχειρηματικότητας, φέρνοντας σε επαφή ερευνητικά κέντρα, πανεπιστημιακούς φορείς και καινοτόμες επιχειρήσεις. Το έργο υλοποιείται από την ΕΑΝΕΠ Thess-INTEC Α.Ε., με προγραμματισμένες επενδύσεις άνω των 100 εκατ. ευρώ έως το 2027. Μέχρι σήμερα, η χρηματοδότηση περιλαμβάνει 20 εκατ. ευρώ από ιδιωτικά κεφάλαια, 35 εκατ. από το Ταμείο Ανάκαμψης, 50 εκατ. για την ανάπτυξη υποδομών, 25 εκατ. από το ΕΚΕΤΑ και 30 εκατ. από το ισραηλινό fund JTLV.
Επενδύσεις
Στην ευρύτερη περιοχή προχωρά σειρά έργων και επενδύσεων, όπως η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού (επένδυση 1,5 δισ. ευρώ), η ολοκλήρωση του βόρειου τμήματος του Ε65, σιδηροδρομικά έργα δισ. ευρώ, το οδικό τμήμα Θεσσαλονίκη – Έδεσσα, ενεργειακές μονάδες, αντιπλημμυρικά/αρδευτικά έργα, σημαντικά φράγματα (π.χ. Χαβρία κ.ά.) και έργα που σχετίζονται με διαχείριση απορριμμάτων εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ (και μέσω ΣΔΙΤ). Τέλος, προχωρά η αξιοποίηση λιμένων από το ΤΑΙΠΕΔ (Καβάλα, Αλεξανδρούπολη), ο διαγωνισμός για την αξιοποίηση της μαρίνας Καλαμαριάς, η ανακατασκευή του Δικαστικού Μεγάρου της Θεσσαλονίκης, αναπλάσεις (ΔΕΘ, Πλ. Αριστοτέλους) και πλήθος ακόμα υποδομών.
Μεγάλο ενδιαφέρον
Αξίζει να σταθεί κανείς στον θεσμό αυτόν καθ’ αυτόν της ΔΕΘ, ο οποίος διαρκώς αναβαθμίζεται λόγω της ποιότητας των υπηρεσιών, του άρτιου επιπέδου των εκθετών και της επιλογής του πρωθυπουργού Κυρ. Μητσοτάκη να πραγματοποιεί κάθε χρόνο, από το φιλόξενο βήμα της, πολλές από τις βασικές κυβερνητικές εξαγγελίες.
Τελευταία έρευνα της Interview καταδεικνύει τη βαρύτητα του θεσμού, καθώς το 77% των πολιτών θεωρεί τις εκθέσεις πολύ ή αρκετά σημαντικές για την πόλη, το 91% αναγνωρίζει την επίδρασή τους στις ξενοδοχειακές πληρότητες και το 79% διαπιστώνει θετικό αντίκτυπο στην τοπική οικονομία. Επίσης, το 83% πιστεύει ότι η ΔΕΘ ενισχύει το brand «Θεσσαλονίκη», ποσοστό που φτάνει το 91% μεταξύ των κατοίκων εκτός Δήμου. Το 99% των πολιτών έχει επισκεφθεί τουλάχιστον μία φορά την Έκθεση, ενώ το 52% δηλώνει ότι την επισκέπτεται κάθε χρόνο.
Μοχλός ανάπτυξης
Η ΔΕΘ – HELEXPO αναγνωρίζεται ευρέως ως βασικός μοχλός οικονομικής ανάπτυξης της Θεσσαλονίκης. Το 79% θεωρεί ότι επηρεάζει θετικά την τοπική οικονομία, το 91% συνδέει τη διοργάνωση εκθέσεων με την αύξηση της πληρότητας στα ξενοδοχεία, ενώ το 77% επισημαίνει αύξηση της εμπορικής και καταναλωτικής δραστηριότητας κατά τις περιόδους διεξαγωγής. Οι κλαδικές εκθέσεις, όπως η Agrotica, η Philoxenia, η Hotelia και η BEYOND, παίζουν κρίσιμο ρόλο στην τόνωση του επαγγελματικού τουρισμού, με το 79% των πολιτών να το επιβεβαιώνει. Επιπλέον, το 53% των επαγγελματιών του κέντρου της πόλης δηλώνει ότι η δραστηριότητα της ΔΕΘ έχει θετική επίδραση στην επιχείρησή του. Τέλος, για το μέλλον, το 39% των πολιτών επιθυμεί έναν συνδυασμένο χαρακτήρα της ΔΕΘ (εμπορικό, πολιτιστικό, κοινωνικό), το 38,9% θέλει ενίσχυση του διεθνούς χαρακτήρα, το 31,2% ζητά έμφαση στις νέες τεχνολογίες και το 9,8% μεγαλύτερη κοινωνική προσφορά.