Η απόφαση-σταθμός του Συμβουλίου της Επικρατείας (1616/2025) αλλάζει τα δεδομένα για χιλιάδες ιδιοκτήτες που ήλπιζαν να τακτοποιήσουν κλειστές πιλοτές και αυλές σε παλιές πολυκατοικίες. Το ανώτατο δικαστήριο ξεκαθάρισε: χωρίς κανονισμό οροφοκτησίας, ακόμα κι ένας μόνο συνιδιοκτήτης μπορεί να μπλοκάρει τη διαδικασία.
Το «μπλόκο» του ΣτΕ
Ο νόμος 4178/2013 προέβλεπε τη δυνατότητα τακτοποίησης αυθαιρέτων με απόφαση πλειοψηφίας. Η Ολομέλεια του ΣτΕ όμως έκρινε ότι κάτι τέτοιο παραβιάζει το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα ιδιοκτησίας. Έτσι, οι σχετικές διατάξεις θεωρούνται ανεφάρμοστες:
-
Με κανονισμό οροφοκτησίας: ισχύει η πλειοψηφία, η τακτοποίηση προχωρά.
-
Χωρίς κανονισμό: απαιτείται ομοφωνία∙ αρκεί μία αντίρρηση για να «παγώσουν» τα πάντα.
Ποιοι επηρεάζονται
Η απόφαση «χτυπάει» κυρίως παλιές οικογενειακές πολυκατοικίες των δεκαετιών ’60 και ’70, όπου:
-
δεν υπάρχει επίσημος κανονισμός οροφοκτησίας,
-
οι ιδιοκτήτες είναι λίγοι, συχνά συγγενείς,
-
οι εντάσεις στις σχέσεις τους καθιστούν δύσκολη κάθε συμφωνία.
Αντίθετα, στις μεγάλες νεότερες οικοδομές με κανονισμό οι διαδικασίες τακτοποίησης συνεχίζονται κανονικά με βάση την πλειοψηφία.
Τι σημαίνει στην πράξη
Για τους ιδιοκτήτες που περίμεναν να «ξεμπερδέψουν» με πρόστιμα μέσω της τακτοποίησης, η απόφαση ισοδυναμεί με πισωγύρισμα:
-
οι αιτήσεις «παγώνουν»,
-
τα πρόστιμα παραμένουν ενεργά,
-
οι χώροι παραμένουν αυθαίρετοι και αδήλωτοι,
-
οι πολυκατοικίες μπαίνουν σε νέο κύκλο αντιπαραθέσεων.
Η θέση της ΠΟΜΙΔΑ
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών τονίζει ότι η απόφαση δεν αφορά το σύνολο της αγοράς, αλλά κυρίως τις παλιές πολυκατοικίες χωρίς κανονισμό. Ωστόσο, για όσους βρίσκονται σε αυτήν την κατηγορία, τα προβλήματα είναι μεγάλα και η ανασφάλεια παραμένει.
Το επόμενο βήμα
Η νέα πραγματικότητα αναγκάζει τους ιδιοκτήτες να στραφούν σε πιο σύνθετες λύσεις: είτε να καταρτίσουν για πρώτη φορά κανονισμό οροφοκτησίας (κάτι που απαιτεί χρονοβόρες διαδικασίες), είτε να συμβιβαστούν με την ιδέα ότι τα αυθαίρετα δεν θα τακτοποιηθούν ποτέ, όσο υπάρχει έστω και μία αντίρρηση.
Το ΣτΕ έβαλε οριστικό φρένο στη «λογική της πλειοψηφίας»∙ από εδώ και στο εξής, η ομοφωνία γίνεται το κλειδί για τις τακτοποιήσεις στους κοινόχρηστους χώρους των παλιών πολυκατοικιών.