Δημοσιεύτηκε στην έντυπη εφημερίδα Today Press
Συνέντευξη στη Μάρθα Λεκκάκου
Ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, o οποίος βρέθηκε τις προηγούμενες ώρες στη Ρώμη για ένα κρίσιμο τετ α τετ με την Ferrovie Dello Stato Italiane (μητρική της Hellenic Train), μιλά στην Today Press, για το κρίσιμο ζήτημα του σιδηροδρόμου και συνολικά για το χαρτοφυλάκιο του.
Δέχεστε κριτική από την αντιπολίτευση για τα όσα παρουσιάσατε στο Υπουργικό Συμβούλιο και θα περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο για τον σιδηρόδρομο. Δεν νομίζετε ότι για ένα τόσο σοβαρό θέμα που απασχολεί έντονα την ελληνική κοινωνία με φόντο και το δυστύχημα των Τεμπών, θα έπρεπε να πετύχετε ένα μίνιμουμ συνεννόησης με τα υπόλοιπα κόμματα;
Κυρία Λεκκάκου, όπως σωστά λέτε, το θέμα αυτό απασχολεί την ελληνική κοινωνία και σωστά. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο έχω τονίσει από την πρώτη στιγμή της παρουσίας μου στο Υπουργείο Μεταφορών, πως ειδικά στην παρούσα συγκυρία, δεν αντιλαμβάνομαι τον ρόλο μου ως κάποιου που θέλει να είναι σε διαρκή σύγκρουση με την αντιπολίτευση.
Υπάρχουν στον χώρο της αντιπολίτευσης φωνές λαϊκισμού και τοξικότητας, που κοιτάζουν πώς θα προσκομίσουν πρόσκαιρα μικροκομματικά και δημοσκοπικά οφέλη. Πιστεύω όμως ειλικρινά, ότι υπάρχουν και εκείνοι που ενδιαφέρονται πραγματικά για το πώς θα μπορέσουμε με συνεργασία και ουσιαστικό διάλογο, να κάνουμε κάτι καλύτερο για τον ελληνικό σιδηρόδρομο, ο οποίος διαχρονικά και με ευθύνες όλων των κομμάτων που άσκησαν διακυβέρνηση, ειδικά την δεκαετία της κρίσης, δυστυχώς παραμελήθηκε.
Έχουμε λοιπόν μπροστά μας ένα νομοσχέδιο και είμαστε εδώ για να ακούσουμε πραγματικά καλοπροαίρετα τις προτάσεις που θα κατατεθούν στη διαβούλευση, αλλά και στη συζήτηση που θα γίνει στις επιτροπές και την Ολομέλεια της Βουλής. Και γιατί όχι αν είναι προτάσεις βιώσιμες και ρεαλιστικές, να τις εντάξουμε και να τις συμπεριλάβουμε τόσο στο επερχόμενο νομοσχέδιο, όσο και στη συνολικότερη στρατηγική μας για τον σιδηρόδρομο.
Αυτό που σε κάθε περίπτωση, δεν σκοπεύουμε να κάνουμε, είναι το να επιβάλλουμε μια πολιτική με αυστηρά κομματικούς όρους. Τα μέτρα άμεσης εφαρμογής που έχουμε ήδη ανακοινώσει κινούνται και αυτά προς αυτήν την κατεύθυνση. Έχετε ακούσει και εμένα να τονίζω ότι σε επίπεδο προσωπικού και κριτηρίων αξιολόγησης, το τελευταίο που με ενδιαφέρει είναι το εάν κάποιος ψηφίζει Νέα Δημοκρατία ή άλλο κόμμα, ή επιλέγει να συνδικαλίζεται με τον οποιονδήποτε συνδυασμό. Μας ενδιαφέρει όλοι οι εμπλεκόμενοι να κάνουν σωστά τη δουλειά τους, με το απαραίτητο αίσθημα ευθύνης που οφείλουν να έχουν όλοι όσοι διαχειρίζονται ανθρώπινες ζωές.
Μου δίνετε τώρα την αφορμή να σας ρωτήσω για την αξιολόγηση που θέλετε να φέρετε στον πολυδιαφημισμένο «νέο ΟΣΕ». Τι περιλαμβάνει αυτή και σε τι διαφέρει τόσο πολύ από τα σημερινά δεδομένα;
Εμείς επιμένουμε σε ένα μοντέλο πιο αυστηρής εκπαίδευσης για νεοπροσληφθέντες, αλλά και τακτικής αξιολόγησης για τους ήδη εργαζόμενους, το οποίο θα περιλαμβάνει πρακτικές ασκήσεις με αντικειμενικά κριτήρια: αντανακλαστικά, ψυχομετρικά, σενάρια διαχείρισης κρίσης υπό πίεση. Όλα αυτά που χρειάζεται δηλαδή ο υπάλληλος της πρώτης γραμμής. Το ίδιο δόγμα θα εφαρμόζεται τόσο για υπαλλήλους του ΟΣΕ, όσο και της Hellenic Train, αλλά και οποιασδήποτε άλλης εταιρείας κάνει χρήση του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου.
Το τονίζω αυτό για να υπενθυμίσω ότι η Hellenic Train δεν έχει αυτή τη στιγμή αποκλειστικό προνόμιο χρήσης του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου. Τώρα, αναφορικά με το ανθρώπινο δυναμικό, στόχος μας είναι να αξιολογείται σε κάθε ρεαλιστικό σενάριο και να έχει πλήρη συναίσθηση της ευθύνης που φέρει όταν φτάσει να ασκεί τα καθήκοντά του.
Με το νέο μοντέλο εκπαίδευσης των εργαζομένων που επεξεργαζόμαστε, δρομολογείται η συνεργασία με τις υγειονομικές υπηρεσίες των Ενόπλων Δυνάμεων, με βάση τα πρωτόκολλά τους. Οι υποχρεωτικές δοκιμασίες καταλληλότητας στις οποίες θα καλούνται να ανταποκριθούν οι εργαζόμενοι, τόσο κατά την πρόσληψη όσο και κατά την τακτική αξιολόγηση, θα συμπεριλαμβάνουν δοκιμασίες αντανακλαστικών, ψυχομετρικές εξετάσεις, δοκιμές μέσω της χρήσης προσομοιωτών, γενικές ιατρικές εξετάσεις, εξετάσεις αισθήσεων, αιματολογικές για ναρκωτικές ουσίες, τεστ θεωρητικών γνώσεων, ορθοφωνία, διαχείριση σεναρίων κρίσεων υπό συνθήκες πίεσης.
Από εκεί και έπειτα, στοχεύουμε και στην προσέλκυση στελεχών από το εξωτερικό με εξειδίκευση σε ευρωπαϊκά σιδηροδρομικά δίκτυα, ιδιαίτερα για Έλληνες της γενιάς του brain drain που ενδιαφέρονται να γυρίσουν στην πατρίδα τους και να ενισχύσουν αυτήν την προσπάθεια για έναν σύγχρονο και αξιόπιστο σιδηρόδρομο.
Αναφερθήκατε προηγουμένως και σε εργαζόμενους, συνδικαλιστές κλπ. Η αντιπολίτευση σας εγκαλεί και για την απόλυση Γενηδούνια. Ήταν κάτι που εσείς ζητήσατε ως Κυβέρνηση; Ισχύει ότι απολύθηκε επειδή ανέδειξε θέματα ασφάλειας στον σιδηρόδρομο;
Η απόφαση αυτή δεν ελήφθη, ούτε θα μπορούσε να ληφθεί από μένα και την κυβέρνηση, καθώς αφορά στέλεχος της Hellenic Train, μιας ιδιωτικής εταιρείας. Υπενθυμίζω ότι η ιδιωτικοποίηση της Hellenic Train έγινε επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, γεγονός που έχει τηνσημασία του, αφού το συγκεκριμένο κόμμα ήταν εκείνο που πρωτοστάτησε στις αντιδράσεις και επιτέθηκε στην κυβέρνηση και προσωπικά σε εμένα.
Δεν έχω- και κανείς στην κυβέρνηση δεν έχει καμία δικαιοδοσία, ούτε επιθυμία παρέμβασης στην απόφαση μιαςεταιρείας αναφορικά με το ποια στελέχη θα καλύπτουν τις διευθυντικές θέσεις τους. Αυτό που με ενδιαφέρει ως αναπληρωτή υπουργό Μεταφορών είναι το κατά πόσο η Hellenic Train, όσο και κάθε άλλη σιδηροδρομική εταιρεία που ενδεχομένως βρεθεί μελλοντικά να κάνει χρήση του σιδηροδρομικού δικτύου, τηρεί απαρέγκλιτα τις προϋποθέσεις ασφαλείας που το κράτος ορίζει.Αλλά και το να εφαρμόζει πιστά τα συστήματα αξιολόγησης και πρόσληψης του προσωπικού, τα οποία σας προανέφερα. Από εκεί και πέρα, ως προς το σκέλος των θεμάτων ασφαλείας, οι εργαζόμενοι καλά κάνουν και καλά θα κάνουν να αναδεικνύουν προβλήματα ασφάλειας. Τους ενθαρρύνω να το κάνουν και να το κάνουν άφοβα και ισχύει το ίδιο όχι μόνο για τους εργαζόμενους στον σιδηρόδρομο, αλλά σε κάθε Μέσο Μαζικής Μεταφοράς.
Ταξιδέψατε στην Ιταλία, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων που κάνετε με την Hellenic Train. Ποια είναι τα αιτήματα της κυβέρνησης από τους Ιταλούς; Τι μπορούμε να περιμένουμε άμεσα;
Πράγματι, βρισκόμαστε σε επαναδιαπραγμάτευση με την Hellenic Train και το κύριο αίτημα από τη μεριά μας, είναι να επενδύσει σοβαρά σε έναν νέο στόλο τρένων, σε εκπαίδευση προσωπικού, σε σοβαρή αξιολόγηση. Πολλά από αυτά, είναι όροι και προϋποθέσεις που θα απορρέουν και μέσα από όσα φέρνουμε με το νέο νομοσχέδιο. Ορισμένα άλλα θα προβλέπονται από τον αναθεωρημένο και εκσυγχρονισμένο Γενικό Κανονισμό Κίνησης.
Πρωταρχικό μας μέλημα μέσα από το σύνολο αυτών των παρεμβάσεων είναι το να ενισχύσουμε τα υπάρχοντα μέτρα ασφάλειας, αλλά και να προσθέσουμε νέες δικλίδες. Θέλουμε, ωστόσο, να δώσουμε σταδιακά έμφαση και συνολικά στην εμπειρία του ταξιδιού, ώστε να καταστεί αυτή όσο το δυνατόν πιο καλή για τους επιβάτες.
Σκοπεύω επίσης να επισκεφτώ και εγκαταστάσεις του ιταλικού σιδηροδρόμου, ώστε να αποκτήσω και προσωπική εμπειρία για τα πρωτόκολλα ασφαλείας, τις υποδομές και τα τεχνολογικά συστήματα που εκεί χρησιμοποιούνται. Ευελπιστώ ότι μέσα κι από τη διακρατική συνεργασία μπορούμε να φέρουμε άμεσα μετρήσιμα αποτελέσματα που θα είναι προς το συμφέρον του ελληνικού επιβατικού κοινού.
HEPOS, ETCS, ΕΚΕ. Ακούμε διαρκώς πλέον για όλα αυτά τα ακρωνύμια που αντιστοιχούν σε συστήματα και δομές ασφαλείας. Μπορείτε να μας πείτε παραπάνω για το τι προσφέρουν όλα αυτά και ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα για την υλοποίησή τους;
Είναι πολύ σημαντική η ερώτησή σας, γιατί όπως έχω αναφέρει ξανά σε τοποθετήσεις μου, δεν αρκεί να μιλάμε για την ασφάλεια μέσα από αρκτικόλεξα που αντιστοιχούν σε συστήματα ασφαλείας, πρέπει σε όλα αυτά να δίνουμε ορατότητα, ώστε να αποκατασταθεί και το έλλειμμα εμπιστοσύνης της κοινωνίας προς τον σιδηρόδρομο.
Ως προς το HEPOS, ξεκινήσαμε ήδη τις δοκιμαστικές ενέργειες που απαιτούνται για τη λειτουργία του. Πρόκειται για ένα ελληνικό σύστημα γεωεντοπισμού, που θα μας δίνει εικόνα για την τοποθεσία των συρμών με ακρίβεια 5 εκατοστών – όχι 10 μέτρων όπως το GPS. Υπογραμμίζω επίσης ότι το συγκεκριμένο μέτρο θα ισχύει για το σύνολο των τρένων που κινούνται σε οποιοδήποτε σημείο γραμμής του σιδηροδρομικού δικτύου, όχι μόνο τον κεντρικό άξονα Αθήνας-Θεσσαλονίκης.
Κάθε κινητήρια μονάδα – είτε αυτή είναι εμπορική, επιβατική, καταγραφική ή συντήρησης, θα φαίνεται μέσω της πλατφόρμας railway.gov.gr και κάθε γονιός θα μπορεί ανά πάσα ώρα και στιγμή να βλέπει πού βρίσκεται το τρένο που βάζει μέσα το παιδί του. Βάσει του χρονοδιαγράμματος που έχουμε ορίσει, το σύστημα HEPOS θα έχει εγκατασταθεί, δοκιμαστεί και καταστεί λειτουργικό σε τρεις μήνες από σήμερα.
Το Ενιαίο Κέντρο Κυκλοφορίας του ΟΣΕ που ιδρύουμε με το νέο νομοσχέδιο, θα βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία τόσο με τις τοπικές τηλεδιοικήσεις, τα σταθμαρχεία, το Μητρώο Σιδηροδρομικών Δεδομένων, αλλά και το σύστημα ακριβούς γεωεντοπισμού, ενώ θα επιβλέπει και την τήρηση του Γενικού Κανονισμού Κίνησης. Στόχος είναι το Κέντρο αυτό να έχει πλήρη εικόνα, για το σύνολο του σιδηροδρομικού δικτύου και τους συρμούς, ώστε να μπορεί να επεμβαίνει όπου χρειάζεται και να πράττει τα δέοντα.
Θα έχει δηλαδή την αρμοδιότητα να επεμβαίνει και σε απλές περιπτώσεις ακίνδυνων παραβάσεων, όπως αυτές θα καταγράφονται ψηφιακά, αλλά τόσο και σε περιπτώσεις δυνητικού κινδύνου, όπου θα επικοινωνεί άμεσα με τις τηλεδιοικήσεις και τον μηχανοδηγό. Σε περίπτωση άμεσου κινδύνου, το ΕΚΕ θα έχει τη δυνατότητα να δίνει εντολή ακόμη και για ακινητοποίηση της αμαξοστοιχίας. Είναι πολύ σημαντικό επίσης ότι θα συμμετέχουν στο Κέντρο αυτό τόσο επόπτες του ΟΣΕ, όσο και εκπρόσωποι των σιδηροδρομικών εταιρειών, της Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής.
Όσο για το ETCS, πριν από λίγες μέρες, υπεγράφησαν οι συμβάσεις για τα έργα στη Θεσσαλία, τα οποία έχουν ένα πολύ σφιχτό χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης, με ορίζοντα 15 μηνών. Με αυτά, αποκαθίσταται η σιδηροδρομική γραμμή στο σημείο που επλήγη από τις καταστροφικές κακοκαιρίες Daniel και Elias. Στην υπόλοιπη γραμμή του άξονα Αθήνα-Θεσσαλονίκη, τα συστήματα τηλεδιοίκησης, αλλά και της σηματοδότησης που είναι απαραίτητα για την ενεργοποίηση του ETCS, βρίσκονται σε λειτουργία.
Οι πρώτες ολοκληρωμένες δοκιμές που έγιναν ήταν επιτυχείς και έτσι όταν όλα τα τρένα θα έχουν εγκατεστημένο το σύστημα αυτόματης πέδησης, θα είναι εφικτό όταν υπερβαίνουν ταχύτητα, παραβιάζουν σηματοδότη ή έστω κάποιον κανόνα λειτουργίας, να φρενάρουν αυτόματα. Στο σύνολο της γραμμής Αθήνα – Θεσσαλονίκη, το σύστημα ETCS θα μπορεί να λειτουργήσει από το καλοκαίρι του 2026, όταν θα ολοκληρωθούν και τα έργα στη Θεσσαλία.
Υπήρξαν πάντως πολλές αντιδράσεις και για την πρόταση που βάλατε στον δημόσιο διάλογο για μια επιδότηση σε ταξί, σαν μέτρο οδικής ασφάλειας.
Η κύρια αιτία θανάτου στους νέους κάτω των 29 ετών, είναι τα τροχαία ατυχήματα. Δεν μπορούμε να μείνουμε άπραγοι. Θέλω καταρχάς απευθυνόμενος σε όσους γέλασαν ή επιχείρησαν να γελοιοποιήσουν το θέμα, να πω ότι ίσως τους κοπεί το γέλιο αν επισκεφτούν τα επείγοντα των εφημερευόντων νοσοκομείων τα βράδια Παρασκευής, Σαββάτου και Κυριακής να δουν τι συμβαίνει. Να ρωτήσουν τους γιατρούς, τους νοσηλευτές, τους χειρούργους, που έχουν να χειριστούν περιστατικά ακρωτηριασμών από τροχαία ατυχήματα.
Μιλάμε με την Πανελλήνια Ομοσπονδία των οδηγών ταξί, έχουμε μια υγιή σχέση, συζητάμε όλα τα μέτρα και θα εξετάσουμε όλα τα μέτρα τα οποία μπορούν να σώσουν ζωές. Και φυσικά αυτό περιλαμβάνει μια ευρεία βεντάλια μέτρων που δεν περιλαμβάνει μόνο τα ταξί αλλά και τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
Έχει ήδη ζητηθεί μελέτη βιωσιμότητας για το 24ωρο μετρό το Σάββατο. Το ίδιο έχω ζητήσει για τους καλοκαιρινούς μήνες και για το τραμ στην παραλιακή, όπου επίσης υπάρχει μεγάλη κίνηση νέων ανθρώπων και η παραλιακή καταγράφει κάποια αρνητικά ρεκόρ ως προς τα θανατηφόρα δυστυχήματα τα βράδια εκείνων των ημερών. Και η στρατηγική μας είναι αυτά τα μέτρα να πληρωθούν όχι από τα χρήματα των φορολογούμενων πολιτών, αλλά από τα έσοδα των κλήσεων που προέρχονται από παραβάσεις οδικής συμπεριφοράς, όπως είναι και η οδήγηση υπό την επήρεια του αλκοόλ.
Σε κάθε περίπτωση, θεωρώ θετικό ότι έχει ανοίξει επιτέλους ο διάλογος για την οδική ασφάλεια και καλωσορίζω κάθε πρόταση και κάθε κριτική, όταν αυτή λαμβάνει υπόψη την κρισιμότητα του ζητήματος που συζητάμε.
Κύριε Κυρανάκη, παρότι έχετε αναλάβει νέα καθήκοντα πλέον, σας είδαμε να αναφέρεστε σε μία υπόθεση που αφορά το Κτηματολόγιο και για την οποία η Αστυνομία έκανε ακόμη και συλλήψεις. Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα για αυτό;
Καταρχάς, θέλω να ξεκινήσω μεταφέροντας και από εδώ τα συγχαρητήρια μου στην ΕΛ.ΑΣ. και στο Τμήμα Εσωτερικών Υποθέσεων, για την επιχείρηση και τις εφόδους που πραγματοποίησε και που οδήγησαν σε συλλήψεις. Ήταν μια έρευνα πολλών μηνών, που ξεκίνησε ως αποτέλεσμα της άμεσης αντίδρασης μας στις καταγγελίες πολιτών, οι οποίες διαβιβάστηκαν χωρίς καθυστέρηση στην ΕΛ.ΑΣ.
Είναι τα λεγόμενα «γρηγορόσημα» για τα οποία έχουμε ακούσει όλοι πολλά ανά τα χρόνια. Αυτό που αξίζει να υπογραμμιστεί, είναι ότι η ψηφιακή πλατφόρμα που δημιουργήσαμε, και την οποία κάποιοι υπάλληλοι απέφευγαν συστηματικά, δεν πρόσφερε μόνο ταχύτερη εξυπηρέτηση, αλλά αποδείχθηκε και εργαλείο αποκάλυψης των αδικαιολόγητων καθυστερήσεων. Ο νόμος ορίζει ρητά πως οι πράξεις πρέπει να ολοκληρώνονται εντός 5 ημερών. Μέσω του συστήματος, κατέστη πλέον εμφανές ποιοι φάκελοι “κολλούσαν” σκόπιμα, και από ποιους. Χωρίς την ύπαρξη αυτού του ψηφιακού αποτυπώματος, κανένα στοιχείο δεν θα μπορούσε να οδηγήσει σε τεκμηριωμένες ενδείξεις και, τελικά, σε συλλήψεις.
Οι πολίτες κατήγγειλαν συγκεκριμένα περιστατικά, εμείς τους διαβεβαιώσαμε ότι θα προστατευθεί η ανωνυμία τους και πράγματι, η Ελληνική Αστυνομία έκανε τη δουλειά της αθόρυβα και μεθοδικά. Αξίζουν εννοείται εύσημα και στον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη, στον νέο υφυπουργό αρμόδιο για το Κτηματολόγιο, τον Χρήστο Μπουκώρο, αλλά και στον Στέλιο Σακαρέτσιο, που ως πρόεδρος του φορέα, έχει ασχοληθεί προσωπικά με την καταπολέμηση τέτοιων φαινομένων και έχει πετύχει να αλλάξει την εικόνα μιας δημόσιας υπηρεσίας που ήταν ταυτισμένη με την ταλαιπωρία.
Καλώ όλους τους πολίτες να βλέπουν υποθέσεις σαν κι αυτή ως παράδειγμα και να μην φοβούνται, όποτε συναντούν τέτοια φαινόμενα οπουδήποτε στο δημόσιο να προχωρούν αμέσως σε καταγγελίες. Όσοι το τόλμησαν, σήμερα δικαιώνονται. Μόνο έτσι μπορεί να μπει τέλος σε μια κουλτούρα διαφθοράς που βρίσκει στέγη ακόμη και σήμερα σε κάποιες κατά τόπους υπηρεσίες.
