Η κόκκινη γραμμή
Το νέο μεταναστευτικό δόγμα που περνά σήμερα από τη Βουλή δεν είναι απλώς αυστηρότερο· είναι και προειδοποιητικό. Για τους επίδοξους «τουρίστες» από Λιβύη, Πακιστάν και Μπαγκλαντές –αλλά κυρίως για όσους κάνουν μπίζνες με ανθρώπινες ροές. Το Μέγαρο Μαξίμου, μετά τις τελευταίες «απόβασεις» στην Κρήτη, αποφάσισε να τραβήξει οριστικά τη γραμμή: διοικητική κράτηση, φυλάκιση χωρίς αναστολή, καμία νομιμοποίηση με το «κόλπο των 7 ετών» και παύση των αιτήσεων ασύλου. Game over.
Στο παρασκήνιο, ο Θάνος Πλεύρης είχε πάρει το πράσινο φως εδώ και εβδομάδες. Στόχος ήταν το Βερολίνο – και το μήνυμα εστάλη με τρόπο που καταλαβαίνει καλά η γερμανική κοινή γνώμη: μέσω Bild. Η Κομισιόν, όπως λένε κυβερνητικές πηγές, όχι μόνο ενημερώθηκε αλλά και ευλόγησε σιωπηρά το σχέδιο, που ήθελε να το προτείνει… αλλά δεν τολμούσε. Το Μαξίμου άδραξε την ευκαιρία – γιατί γνωρίζει πως το 2025 δεν είναι 2015, και δεν πρόκειται να ξαναπαίξει τον ρόλο της «πύλης» χωρίς αντίκρισμα.
Η μεγάλη εικόνα όμως δεν περιορίζεται στην Κρήτη. Το κυβερνητικό σχέδιο περιλαμβάνει νέα κλειστή δομή στο νησί και διαχωρισμό «προσφύγων» και οικονομικών μεταναστών σε επίπεδο πτέρυγας. Ορισμένοι βουλευτές, λένε οι πληροφορίες, έχουν τις ενστάσεις τους – κυρίως για τις τοπικές αντιδράσεις. Αλλά η στρατηγική έχει κλειδώσει: «σκληρή γραμμή, μηδενική ανοχή, πίεση προς τις χώρες προέλευσης». Όπως το έθεσε ένας υπουργός: «Δεν μπορούμε να είμαστε οι μόνοι “καλοί” στην Ευρώπη όταν όλοι οι άλλοι έχουν βγάλει τα κάγκελα».
Το μαγνητόφωνο που φοβάται ο Τσίπρας
Μπορεί ο Αλέξης να παίζει τον statesman και να ονειρεύεται πολιτική επιστροφή, αλλά το 2015 συνεχίζει να τον κυνηγάει — και να… ηχογραφείται. Ο Σταύρος Θεοδωράκης πέταξε τη βόμβα: υπάρχει ηχητικό από το Συμβούλιο Αρχηγών μετά το δημοψήφισμα. Όχι υποκλοπή. Κανονικό, θεσμικό, από τους στενογράφους που ξέχασαν το μαγνητόφωνο ανοιχτό. Κι από τότε… αγνοείται η τύχη του.
Το ερώτημα; Πού είναι η κασέτα, ποιος την έχει, ποιος την έσβησε (αν την έσβησε), και –κυρίως– τι λέει. Γιατί αν το υλικό επιβεβαιώνει όσα ψιθυρίζονται (Καμμένος να φωνάζει για “δραχμή ή θάνατο”, Τσίπρας να σιωπά, Παυλόπουλος να πανικοβάλλεται με το ρολόι στο χέρι), τότε μιλάμε για ιστορικό ντοκουμέντο και πολιτική πυριτιδαποθήκη.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο Τσίπρας δεν θέλει να ακουστεί. Γιατί το αφήγημα του «έντιμου συμβιβασμού» κινδυνεύει να γίνει ανέκδοτο. Και ο μόνος που μπορεί να ξεκλειδώσει το μυστικό του Προεδρικού Μεγάρου… είναι ο γενικός γραμματέας της εποχής. Αν φυσικά δεν έχουν «πειραχτεί» τα αρχεία, ή αν δεν έχουν ήδη κλειδωθεί σε κάποιο χρηματοκιβώτιο που δεν ανοίγει χωρίς πολιτικό σεισμό.
Τα «δικά μας παιδιά» τώρα κάνουν περιπολίες στο Σύνταγμα
Στην καρδιά της τουριστικής Αθήνας, ανάμεσα σε Ακρόπολη και Ερμού, μια “ομάδα περιφρούρησης” του Ρουβίκωνα θεώρησε καλό να ελέγχει ποιος φοράει τι, τι σημαία κρατά και… από πού κατάγεται. Με μπλούζες-σύμβολα, στρατιωτικό ύφος και παλαιστινιακές σημαίες, έστησαν «περιπολίες» για να κάνουν face control σε Εβραίους τουρίστες. Και το χειρότερο; Το έκαναν ανενόχλητοι.
Όσοι γνωρίζουν, λένε ότι η «δράση» δεν ήταν αυθόρμητη. Στήθηκε, προβλήθηκε, τεστάρει ανοχές. Και μέχρι τώρα, δεν υπήρξε καμία αντίδραση που να θυμίζει κράτος δικαίου. Μόνο… ένα μουδιασμένο βλέμμα από την ΕΛ.ΑΣ. και πολιτική αφωνία.
Το πρόβλημα δεν είναι πια η δράση μιας οργάνωσης με ιστορικό «παρεμβάσεων» από τη Βουλή μέχρι την πρεσβεία του Ιράν. Το πρόβλημα είναι ότι κάποιοι, κάπου, επιμένουν να τους αντιμετωπίζουν σαν ακτιβιστές και όχι σαν τραμπούκους. Και όσο αυτοί παριστάνουν τους “αυτόκλητους υπερασπιστές”, οι πραγματικοί θεσμοί κάνουν ότι δεν βλέπουν. Μέχρι πότε;
Το Μαξίμου «χτίζει» το καλάθι
Στο Μέγαρο Μαξίμου επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία, καθώς το πρωτογενές πλεόνασμα των 5,3 δισ. ευρώ δίνει πολιτικό και οικονομικό «αέρα» ενόψει της φθινοπωρινής παρουσίας του Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το φετινό «καλάθι» δεν θα είναι απλώς μια λίστα μέτρων, αλλά θα λειτουργήσει ως πολιτικό στίγμα για τη στροφή της κυβέρνησης προς την ενίσχυση της μεσαίας τάξης, με μόνιμες φορολογικές ελαφρύνσεις και ουσιαστική κοινωνική στόχευση.
Το επιτελείο του πρωθυπουργού έχει ήδη στα χέρια του εισηγήσεις για αυξήσεις του αφορολόγητου, μείωση συντελεστών για ενοίκια και αλλαγές στα κλιμάκια, ενώ εξετάζονται νέες παρεμβάσεις στον ΕΝΦΙΑ και στους ελεύθερους επαγγελματίες. Παράλληλα, ενισχύεται η πίεση προς ιδιοκτήτες ακινήτων για επιστροφή κλειστών κατοικιών στην αγορά, με οικονομικά και φορολογικά κίνητρα.
Η υπεραπόδοση των εσόδων έχει προκαλέσει εύλογο ενδιαφέρον στους κυβερνητικούς βουλευτές, που μεταφέρουν την ανάγκη να αποτυπωθεί στην πράξη η «επιστροφή στην κανονικότητα». Το μήνυμα, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, είναι σαφές: λιγότερα επιδόματα, περισσότερη φορολογική ανακούφιση – ειδικά για τους σταθερούς φορολογούμενους.
Στο εσωτερικό της κυβέρνησης, πάντως, δεν λείπουν και οι φωνές που ζητούν φειδώ και αυστηρή ιεράρχηση των μέτρων, εν όψει και των συζητήσεων με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς το φθινόπωρο. Ένα είναι βέβαιο: η φετινή ΔΕΘ θα έχει σαφή κοινωνική στόχευση – και προεκλογικές αποχρώσεις.
Πολιτική πασαρέλα
Κινητικότητα στους 90 — μανιφέστα, διακηρύξεις και υπογραφές, αλλά… χωρίς αρχηγό. Ούτε Καραμανλής, ούτε Σαμαράς έχουν βγει μπροστά. Όσο για κάποιους από τους υπογράφοντες; Άλλοι αξιοπρεπείς, άλλοι… βαριά εκτεθειμένοι. Το μόνο σίγουρο; Με τέτοιο στήσιμο, κόμμα εξουσίας δεν φτιάχνεται.
Τα κόμματα δεν στήνονται με like και άρθρα, αλλά με ηγεσία και πολιτικό κόστος. Αν θέλουν οι πρώην πρωθυπουργοί να επιστρέψουν, να βγουν και να το πουν. Όχι με «90» να τους ψιθυρίζουν. Το σενάριο, έτσι όπως πάει, θυμίζει περισσότερο παρέα για μεταμεσονύκτιο Zoom παρά εναλλακτικό πόλο εξουσίας.
Κι αν κάποιοι φαντασιώνονται αναδιάταξη σκηνικού, ας μας εξηγήσουν: τι εννοούν; Νέο κόμμα, deal κορυφής, ή απλώς… αντιμητσοτακική γκρίνια με πατριωτική γαρνιτούρα; Διότι αν δεν υπάρξει «υποκείμενο» με πρόσωπο, κύρος και όραμα — τότε το μόνο που θα μείνει είναι το PDF της διακήρυξης.
Ο Πολάκης, ο Ανδρουλάκης και ο Τσίπρας… της Κουμουνδούρου τα παράδοξα
Όταν ο Πολάκης αρχίζει να ρωτάει τον Ανδρουλάκη για την κρατικοποίηση της Εθνικής, των ΕΛΠΕ και της ΔΕΗ, μην μπερδεύεστε: δεν στοχεύει τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, στοχεύει εκείνον που (θέλει να) επιστρέψει. Ο πρώην πιστός του Αλέξη, του λέει κατάμουτρα –μέσω Νίκου– «ξεκαθάρισε που πας και με ποιους είσαι».
Η μπηχτή είναι καθαρή: αν ο Τσίπρας τολμήσει επιστροφή χωρίς να κρατάει το λάβαρο της επανακρατικοποίησης, θα φανεί «διαπλεκόμενος ή φοβικός». Κι όσο εκείνος σιωπά, ο Πολάκης του κουνάει τις προγραμματικές δεσμεύσεις του 2023 και τις αποφάσεις του συνεδρίου. Όχι τίποτα άλλο, αλλά για να του θυμίσει τι υποσχόταν πριν τη δεύτερη ήττα-στραπάτσο.
Στην Κουμουνδούρου, άλλοι ψάχνουν για αρχηγό κι άλλοι χτίζουν κριτήρια… πολιτικής καθαρότητας. Ο Ανδρουλάκης μπλέκεται στα διασταυρούμενα πυρά και ο Τσίπρας ακόμα μετράει το timing για το comeback. Μόνο που ο Πολάκης έχει αρχίσει ήδη να μοιράζει τα ερωτηματολόγια.
Έρχεται συμμόρφωση
Από φθινόπωρο και με εντολή που φέρεται να έχει δοθεί από το ανώτατο επίπεδο της κυβέρνησης, ξεκινά μια νέα επιχειρησιακή φάση ελέγχων της ΑΑΔΕ, με στόχο όσους τολμούν να αμφισβητήσουν τα τεκμαρτά εισοδήματα. Ο αριθμός μπορεί να είναι μικρός –μόλις 1.037 για το 2024– αλλά η επιλογή τους κρίνεται πολιτικά και επικοινωνιακά κρίσιμη: πρόκειται για τη «βιτρίνα» του νέου δόγματος ελέγχου, σύμφωνα με το οποίο «κανείς δεν δηλώνει κάτω από τα τεκμήρια χωρίς να ελεγχθεί μέχρι… το τελευταίο σεντ».
Πίσω από τα τεχνικά δεδομένα και τα 20 σημεία του ερωτηματολογίου, υπάρχει μια πολύ πιο σαφής πολιτική στόχευση: να σταλεί το μήνυμα σε ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους ότι το περιθώριο δηλώσεων «εκτός πραγματικότητας» τελείωσε. Το Μαξίμου, μετά και την υπεραπόδοση στα φορολογικά έσοδα του 2025, θέλει να κρατήσει το μομέντουμ· και το «ξεσκόνισμα» όσων δεν αποδέχονται τεκμαρτά θεωρείται ο ιδανικός τρόπος. Εξ ου και η ρητή εντολή για εξονυχιστικούς ελέγχους ακόμα και σε… δίδακτρα, ταξίδια και κρυπτονομίσματα.
Κυβερνητικές πηγές αναγνωρίζουν ότι ο στόχος δεν είναι απλώς τα πρόστιμα ή οι πρόσθετοι φόροι, αλλά η εμπέδωση της «φορολογικής συμμόρφωσης» μέσα από ένα σήμα που φτάνει σε όλα τα επαγγέλματα. Ο ελεγκτικός μηχανισμός έχει ήδη στελεχωθεί κατάλληλα και δεν αποκλείεται, όπως ψιθυρίζεται, ο πρώτος γύρος να περιλαμβάνει και ονόματα υψηλής προβολής για να γίνει μεγαλύτερη αίσθηση…
Χαμηλόφωνη… αλλά με ουρά στο ταμπλό
Μπορεί να μην ανήκει στις συστημικές που βγάζουν πανηγυρικά τρίμηνα και να μη διεκδικεί φανταχτερούς τίτλους, όμως η Τράπεζα της Ελλάδος εμφανίζει τελευταία μια… περίεργη κινητικότητα. Όχι στα φώτα, αλλά στους όγκους. Μικρή, σταθερή άνοδος, σε συνδυασμό με «βαριά» πατήματα στο βιβλίο εντολών, έχει τραβήξει τα βλέμματα κάποιων πιο διαβασμένων επενδυτών.
Η μετοχή της, παραδοσιακά σταθερή και σχεδόν… αδιάφορη για το retail, δεν συμμετείχε στο ράλι των τραπεζών — και ίσως όχι άδικα. Δεν είναι εξάλλου μια κανονική τράπεζα: λειτουργεί περισσότερο ως θεσμικός βραχίονας του ευρωσυστήματος, αποδίδει τα κέρδη της στο Δημόσιο και πληρώνει με μέρισμα… κατεψυγμένο από χρόνια. Όμως η παρουσία της στο ταμπλό —και κυρίως το γεγονός ότι έχει διαπραγματευτεί σε πολύ υψηλότερες αποτιμήσεις στο παρελθόν, όταν ο Γενικός Δείκτης ήταν πολύ χαμηλότερα— ίσως να οδηγεί κάποιους στο συμπέρασμα πως υπάρχει «παλιό χαρτί» με αξία.
Εγώ θα πω ότι δεν είναι εντελώς τυχαίο το ξύπνημα της μετοχής. Ορισμένοι το συνδέουν με φήμες περί μελλοντικών θεσμικών αλλαγών στο status των κεντρικών τραπεζών ή με τα σενάρια για νέα εργαλεία νομισματικής πολιτικής που θα επηρεάσουν άμεσα τη λειτουργία τους. Ίσως είναι απλώς τεχνικό. Ίσως όμως κάποιοι «ξέρουν» ότι το αθόρυβο χαρτί δεν θα μείνει για πολύ στην αφάνεια.
Γιατί ξενερώνουν οι ξένοι επενδυτές
Δεν είναι απλώς «αποεπένδυση». Είναι ηχηρή ψήφος δυσπιστίας. Οι αποχωρήσεις μεγάλων ονομάτων από την ελληνική αγορά ΑΠΕ, όπως της EDPR και της γερμανικής ABO Energy, δεν είναι μεμονωμένα κρούσματα – είναι ντόμινο. Και το Μαξίμου το ξέρει. Οι επενδυτές βλέπουν πια ένα περιβάλλον που αντί για φιλόξενο, γίνεται εχθρικό: κορεσμένα δίκτυα, περικοπές παραγωγής, τιμές που πέφτουν στα τάρταρα και ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που αλλάζει πιο συχνά και από δελτίο καιρού.
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οικονομικό. Είναι και πολιτικό. Κορυφαίοι «παίκτες» του κλάδου στέλνουν σήμα πως η γραφειοκρατία, η καθυστέρηση σε κρίσιμες αποφάσεις (όπως τα υπεράκτια αιολικά) και οι απρόβλεπτες παρεμβάσεις – τύπου πλαφόν χωρίς διαβούλευση – τραυματίζουν την εικόνα της χώρας ως «ασφαλούς επενδυτικού προορισμού». Κάποιοι μάλιστα μιλούν για σιωπηρή «εθνικοποίηση» της αγοράς, καθώς οι ξένοι φεύγουν κι οι ελληνικοί όμιλοι (Helleniq, Motor Oil, ΤΕΡΝΑ) καλύπτουν το κενό.
Και κάπου εκεί μπαίνουν οι ψίθυροι: μήπως η σταθερή αποχώρηση διεθνών funds είναι μέρος ενός σχεδίου ελεγχόμενης αναδιάρθρωσης της αγοράς; Μήπως κάποιοι βολεύονται με την εσωστρέφεια; Όπως και να ’χει, το επενδυτικό storytelling της «πράσινης μετάβασης» αρχίζει να τρίζει – και αν η κυβέρνηση δεν ξεκαθαρίσει το τοπίο άμεσα, το τρένο της βιώσιμης ανάπτυξης μπορεί να φύγει χωρίς εμάς.
