Δημοσιεύτηκε στην έντυπη εφημερίδα Today Press
του Γιάννη Καντέλη
Οξυγόνο και καύσιμο προκειμένου να ξεπεράσει έναν δύσκολο πολιτικά χειμώνα αναζητά η κυβέρνηση μέσω των οικονομικών μέτρων που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ. Η ΝΔ έχει εισέλθει στον έκτο χρόνο διακυβέρνησης υπό ασφυκτική πίεση από ετερογενή ζητήματα, όπως το κόστος ζωής, η στεγαστική κρίση και το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ. Η έλλειψη αξιόμαχου αντιπάλου από την αντιπολίτευση δεν περιορίζει τις δυσκολίες, αντιθέτως λειτουργεί επιβαρυντικά αφού βρίσκεται απέναντι από τμήματα της κοινωνίας που έχουν ως αφετηρία της δυσαρέσκειας τους διαφορετικά θέματα και αυτό καθιστά πιο δύσκολη την προσέγγιση τους.
Εξ’ ου και η εβδομάδα που ξεκινά τη Δευτέρα είναι κρίσιμη ως προς τις τελικές αποφάσεις του κ. Μητσοτάκη για το οικονομικό και πολιτικό πλαίσιο που θα θέσει με την ομιλία του στη Θεσσαλονίκη. Σε συσκέψεις που θα πραγματοποιηθούν στο Μέγαρο Μαξίμου θα οριστικοποιηθεί το πακέτο των μέτρων, ενώ το προηγούμενο διάστημα καθορίσθηκε από τον πρωθυπουργό σε συνεργασία με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Κωστή Χατζηδάκη και τον υπουργό Οικονομικών Κυριάκο Πιερρακάκη, το γενικό πλαίσιο των παροχών και οι κοινωνικές ομάδες τις οποίες θα αφορούν. Πλησιάζοντας στο Σαββατοκύριακο της ΔΕΘ, στις 6 και 7 Σεπτεμβρίου, πληθαίνουν οι εκτιμήσεις πως το συνολικό κόστος των μέτρων θα ξεπεράσει το 1,5 δισ. ευρώ, που ήταν η αρχική εκτίμηση, αφού υπάρχει η πεποίθηση πως η πορεία των εσόδων, το πλεόνασμα του προϋπολογισμού και τα διαρθρωτικά μέτρα, όπως η πάταξη της φοροδιαφυγής, που ελήφθησαν το προηγούμενο διάστημα δίνουν τη δυνατότητα για μεγαλύτερες παροχές. Σύμφωνα με πληροφορίες η συνεννόηση με την Κομισιόν βρίσκεται σε καλό επίπεδο και δεν θα υπάρχει πρόβλημα με το ύψος των δαπανών.
Στο επίκεντρο της κυβερνητικής στόχευσης βρίσκεται η μεσαία τάξη, τα νοικοκυριά που δηλώνουν εισόδημα μεταξύ 20.000 και 50.000 ευρώ, τα οποία σήκωσαν και το μεγαλύτερο κομμάτι τόσο των μνημονίων, αλλά και της ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας και τώρα θα υπάρξει μόνιμη ελάφρυνση μέσω της μείωσης της φορολογίας. Προβλέπεται ένας χαμηλότερος ενδιάμεσος φορολογικός συντελεστής 15% στο τμήμα του εισοδήματος από 10.001 έως 16.000 ευρώ τον χρόνο και αναπροσαρμογές στα ανώτερα κλιμάκια, αλλά και στον ανώτατο συντελεστή φόρου, για εισοδήματα που ξεπερνούν τις 40 και 50 χιλιάδες ευρώ.
Διορθώσεις θα υπάρξουν στη φορολόγηση των ελευθέρων επαγγελματικών με αλλαγές στα τεκμήρια με στόχο τη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών και εκτιμάται πως θα γίνουν νέες στοχευμένες παρεμβάσεις και διορθώσεις στο τεκμαρτό εισόδημα.
Δεύτερη κατηγορία είναι οι συνταξιούχοι. Όπως έχει γράψει η ΤΡ, είναι στο τραπέζι η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς για 670 χιλιάδες συνταξιούχους, μέτρο που εκτιμάται πως θα έχει οικονομικό και πολιτικό αντίκτυπο. Θα παίρνουν πλέον τις ετήσιες αυξήσεις που δίνονται στους συνταξιούχους που δεν είχαν προσωπική διαφορά, αρχής γενομένης από το 2026 και παράλληλα θα καταργηθεί ένα μνημονιακό μέτρο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ που είχε προκαλέσει πολλές αντιδράσεις. Παράλληλα, υπάρχει το επίδομα των 250 ευρώ που θα δίνεται μόνιμα τον Δεκέμβριο κάθε έτους, όπως ανακοίνωσε τον περασμένο Απρίλιο ο πρωθυπουργός και δέχεται εισηγήσεις για αύξηση του ποσού. Το μέτρο αφορά περίπου 1,1 εκατομμύριο συνταξιούχους και 350.000 δικαιούχους από ευάλωτες ομάδες.
Ο τρίτος πυλώνας αφορά το στεγαστικό. Η κυβέρνηση προγραμματίζει μέτρα που θα αυξήσουν την προσφορά κατοικίας, αξιοποιώντας κοινοτικούς πόρους για νέα προγράμματα που θα δώσουν πρόσβαση σε νέες κατοικίες. Κυβερνητικά στελέχη μιλούν για ένα «θετικό σοκ προσφοράς» στην αγορά ακινήτων που θα κάνει πιο προσιτή τη στέγη αυξάνοντας τα διαθέσιμα προς ενοικίαση ή πώληση ακίνητα.
Ξεχωριστή μέριμνα υπάρχει για τα σώματα ασφαλείας. Τον περασμένο Απρίλιο ο κ. Μητσοτάκης, μετά τις αντιδράσεις από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις των σωμάτων ασφαλείας για το διαχωρισμό τους από τις ένοπλες δυνάμεις, όπου ανακοινώθηκαν αυξήσεις, είχε δηλώσει πως «η κυβέρνηση έχει αποδείξει τη διαχρονική στήριξη στους ένστολους» και αυτό θα φανεί «στις οικονομικές επιλογές που θα αναπτύξουμε στην επόμενη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης». Τώρα, μαζί με την εξειδίκευση των αυξήσεων στις Ένοπλες Δυνάμεις, αναζητείται ο τρόπος που αυτή η δέσμευση θα γίνει πράξη με επιπλέον στήριξη σε αστυνομία, λιμενικό και πυροσβεστική.
Εκλογικός Νόμος
Το απόγευμα της Τετάρτης ο Γιάννης Βλαστάρης, λογογράφος του πρωθυπουργού, παρέδωσε στον κ. Μητσοτάκη το πρώτο σχέδιο ομιλίας για το βράδυ του Σαββάτου στο Βελλίδειο. Ο πρωθυπουργός είναι δεδομένο ότι θα κάνει πολλές παρεμβάσεις μέχρι το βράδυ που θα την εκφωνήσει, όπως συνηθίζει, προσθέτοντας την τελευταία στιγμή κάποιες από τις εκπλήξεις που ετοιμάζει. Πέραν των οικονομικών μέτρων ο κ. Μητσοτάκης δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στο πολιτικό πλαίσιο της ομιλίας του, δεδομένης της έντονης σύγκρουσης με την αντιπολίτευση και των δυσκολιών που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση του. Θα επιμείνει στην ανάγκη ύπαρξης σταθερότητας και μίας ηγεσίας «που θα κρατήσει σταθερό το τιμόνι της χώρας εν μέσω αναταράξεων στο διεθνές περιβάλλον». Σε αυτό το πλαίσιο έχουν αυξηθεί οι φωνές στο εσωτερικό της κυβέρνησης και της κοινοβουλευτικής ομάδας που ζητούν αλλαγή του εκλογικού νόμου που θα εξασφαλίζει με ευνοϊκότερους όρους την επίτευξη αυτοδυναμίας. Ασφαλείς πληροφορίες της ΤΡ αναφέρουν πως ο κ. Μητσοτάκης για πρώτη φορά είναι δεκτικός στη συζήτηση αυτή και ακούει τις εισηγήσεις που του γίνονται, χωρίς να έχει μετακινηθεί οριστικά από τη θέση που εξέφρασε σε συνέντευξη του τον Ιούλιο πως δεν θα προχωρήσει σε αλλαγή του εκλογικού νόμου. Το βασικό σενάριο που εξετάζεται παρασκηνιακά στο Μέγαρο Μαξίμου είναι η αύξηση του ορίου εισόδου στη Βουλή για ένα κόμμα από το 3% που ισχύει σήμερα στο 5%. Αυτό θα έχει αυτόματα ως αποτέλεσμα να μειωθεί το όριο της αυτοδυναμίας για το πρώτο κόμμα, καθώς με βάση τις προβλέψεις του εκλογικού νόμου, όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό των κομμάτων που μένουν εκτός Βουλής τόσο χαμηλότερο είναι το ποσοστό που χρειάζεται για να ξεπεράσει το πρώτο κόμμα τους 150 βουλευτές. Επιχείρημα προς μία τέτοια αλλαγή είναι η αδυναμία συνεννόησης με τα κόμματα της αντιπολίτευσης για το σχηματισμό μίας κυβέρνησης συνεργασίας σε περίπτωση που δεν καταφέρει να είναι αυτοδύναμο το πρώτο κόμμα. «Το ΠΑΣΟΚ του Νίκου Ανδρουλάκη δεν είναι ίδιο με το ΠΑΣΟΚ του Ευάγγελου Βενιζέλου ή της Φώφης Γεννηματά», όπως λένε συνεργάτες του πρωθυπουργού, τονίζοντας το χάσμα που υπάρχει μεταξύ των δύο κομμάτων και την έλλειψη συνεννόησης ακόμα και στα κρίσιμα θέματα. «Υπάρχει ένας διαγωνισμός από όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης, συμπεριλαμβανομένου και του ΠΑΣΟΚ, για το ποιος θα χρησιμοποιήσει πιο τοξική φρασεολογία. Και αυτός ο ανταγωνισμός γίνεται ολοένα και χειρότερος», όπως έχει δηλώσει ο κ. Μητσοτάκης.
Κι όλα αυτά εν μέσω έντονων συζητήσεων στο παρασκήνιο για επαναφορά του Γρηγόρη Δημητριάδη σε ενεργό ρόλο στην κεντρική πολιτική σκηνή δια μέσου της …Πειραιώς. Η φημολογία που έχει αναπτυχθεί μιλά για συμφωνία με τον κ. Μητσοτάκη, ύστερα από ραντεβού που είχαν το καλοκαίρι, προκειμένου να αναλάβει θέση στη ΝΔ και έτσι να επανακάμψει στην καθημερινότητα κυβέρνησης και κόμματος. Ούτως ή άλλως, όπως λένε ορισμένες πηγές, συνομιλεί καθημερινά με πολλά στελέχη του κόμματος και υπουργούς, δραστηριοποιούμενος στο παρασκήνιο. Κατά πολλούς η κατάσταση μάχης στην οποία έχει βρεθεί η κυβέρνηση καθιστά χρήσιμη την επαναφορά του, αν και δεν συμφωνούν όλοι στο περιβάλλον του πρωθυπουργού με αυτή την άποψη.