Στη Βουλή κατατέθηκε το νομοσχέδιο του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου με τίτλο «Αναμόρφωση πλαισίου και διαδικασιών επιστροφών πολιτών τρίτων χωρών», ανοίγοντας τη συζήτηση στις αρμόδιες επιτροπές. Η ψήφισή του τοποθετείται για την επόμενη εβδομάδα, ενώ ήδη προκαλεί έντονες συζητήσεις λόγω των αυστηρών ρυθμίσεων που εισάγει.
Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Θάνος Πλεύρης, υπογράμμισε ότι η νέα νομοθετική πρωτοβουλία αλλάζει ριζικά το πλαίσιο διαχείρισης της παράνομης μετανάστευσης, καταργώντας τη δυνατότητα νομιμοποίησης ύστερα από πολυετή παραμονή και καθιστώντας την παράνομη διαμονή ποινικό αδίκημα με ποινές φυλάκισης.
Τα έξι βασικά σημεία του νομοσχεδίου
Σύμφωνα με την παρουσίαση του υπουργού, οι κομβικές αλλαγές είναι:
Ποινικοποίηση παράνομης παραμονής
Η παράνομη διαμονή μετατρέπεται σε αδίκημα που τιμωρείται με φυλάκιση από 2 έως 5 έτη.
Διοικητική κράτηση έως 24 μήνες
Προβλέπεται η δυνατότητα κράτησης μεταναστών για έως δύο χρόνια, με την πρόσθετη επιλογή της παρακολούθησης μέσω ηλεκτρονικού βραχιολιού.
Κατάργηση της νομιμοποίησης μετά τα 7 έτη
Τερματίζεται η υφιστάμενη διαδικασία που επέτρεπε τη νομιμοποίηση σε όσους παρέμεναν στη χώρα για μεγάλο διάστημα.
Περιορισμός μεταγενέστερων αιτήσεων ασύλου
Στόχος είναι να αποφευχθούν επαναλαμβανόμενες και καταχρηστικές αιτήσεις που παρατείνουν την παραμονή.
Διεύρυνση λίστας ασφαλών χωρών επιστροφής
Επεκτείνεται ο κατάλογος χωρών που θεωρούνται «ασφαλείς», επιτρέποντας ταχύτερες επιστροφές.
Δίλημμα “Φυλακή ή επιστροφή”
Όσοι συλλαμβάνονται χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα θα βρίσκονται αντιμέτωποι είτε με ποινή φυλάκισης είτε με διαδικασία απέλασης.
Πολιτική και κοινωνική διάσταση
Η κυβέρνηση παρουσιάζει το σχέδιο νόμου ως μέτρο ενίσχυσης της ασφάλειας και «ξεκάθαρο μήνυμα» απέναντι στη παράνομη μετανάστευση. Ωστόσο, οργανώσεις για τα δικαιώματα των προσφύγων αναμένεται να αντιδράσουν, υποστηρίζοντας ότι οι προβλέψεις του νομοσχεδίου είναι υπερβολικά αυστηρές και ενδέχεται να έρχονται σε σύγκρουση με το ευρωπαϊκό δίκαιο και τις διεθνείς συνθήκες προστασίας.
Η συζήτηση που ξεκινάει στις επιτροπές αναμένεται να αποτελέσει πεδίο αντιπαράθεσης, με την κυβέρνηση να υπερασπίζεται την ανάγκη «αυστηρού και δίκαιου» πλαισίου, και την αντιπολίτευση να εστιάζει στις επιπτώσεις που μπορεί να έχει για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την κοινωνική συνοχή.