Η κυβέρνηση επιχειρεί να αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού στο μεταναστευτικό. Ο Θάνος Πλεύρης παρουσίασε το νέο νομοσχέδιο, τονίζοντας ότι η Ελλάδα γίνεται η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που ποινικοποιεί την παράνομη παραμονή μεταναστών με ποινή φυλάκισης έως και πέντε ετών, εφόσον έχει απορριφθεί η αίτηση ασύλου τους.
Ο στόχος του νομοσχεδίου
Σύμφωνα με τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, η συζήτηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο περιστρέφεται γύρω από τις επιστροφές. Οι αναγκαστικές επιστροφές παρουσιάζουν δυσκολίες, καθώς πολλές χώρες δεν συνεργάζονται, με αποτέλεσμα να προτιμώνται οι οικειοθελείς επιστροφές, που συνοδεύονται από οικονομικά κίνητρα.
Ωστόσο, όπως είπε ο κ. Πλεύρης, «μέχρι σήμερα δεν υπήρχε αντικίνητρο για εκείνους που δεν δέχονταν να φύγουν». Με το νέο πλαίσιο, το ισχυρό αντικίνητρο είναι η απώλεια της ελευθερίας ή η άμεση επιστροφή στη χώρα προέλευσης.
Οι χώρες-κλειδιά και η πίεση στους μετανάστες
Η Ελλάδα στοχεύει σε μεγαλύτερη συνεργασία με χώρες όπως η Αίγυπτος, το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές, οι οποίες –σύμφωνα με τον υπουργό– στέλνουν περισσότερους μετανάστες από όσους δέχονται πίσω. Το νέο πλαίσιο ασκεί πίεση σε όσους έχει κριθεί ότι δεν χρήζουν διεθνούς προστασίας.
Τι αλλάζει με τις δομές φιλοξενίας
Ο Θάνος Πλεύρης ξεκαθάρισε ότι δεν θα υπάρξει μεταφορά μεταναστών από την ενδοχώρα στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα, τα οποία έχουν ήδη «σηκώσει το βάρος» τα προηγούμενα χρόνια. Οι υπάρχουσες δομές παραμένουν, ενώ όπως σημείωσε, οι αριθμοί είναι μειωμένοι κατά 40% σε σχέση με πέρυσι.
Η διαδικασία βήμα-βήμα
Ο μετανάστης συλλαμβάνεται με την είσοδό του στη χώρα.
Υποβάλλει αίτηση ασύλου.
Αν γίνει δεκτή, αποκτά καθεστώς διεθνούς προστασίας.
Αν απορριφθεί, έχει το δικαίωμα προσφυγής.
Εφόσον απορριφθεί οριστικά, θεωρείται παράνομα στη χώρα.
Σε αυτό το σημείο εφαρμόζεται το νέο νομοσχέδιο: ο μετανάστης είτε θα επιστρέψει οικειοθελώς στη χώρα του είτε θα αντιμετωπίσει ποινή φυλάκισης έως πέντε ετών.