Δημοσιεύτηκε στην έντυπη εφημερίδα Today Press
του Δημήτρη Γιαννακόπουλου
Το σύνολο του διπλωματικού της οπλοστασίου επιστρατεύει η Ελλάδα προκειμένου να διασφαλίσει τα γεωστρατηγικά της συμφέροντα, να αντιμετωπίσει τις εκ νέου αυξημένες μεταναστευτικές ροές από τη Λιβύη και να αναβαθμίσει το επενδυτικό της προφίλ διεθνώς, μετά και την υπογραφή της συμφωνίας με τον αμερικανικό κολοσσό Chevron για τις έρευνες στη νότια Ελλάδα.
Στο πλαίσιο αυτό, η επικείμενη συνάντηση του πρωθυπουργού Κυρ. Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ρ.Τ. Ερντογάν την ερχόμενη Τρίτη 23 Σεπτεμβρίου, στο περιθώριο της ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς η κυβέρνηση της γείτονος προσεγγίζει πλαγίως τη διαιρεμένη Λιβύη, την Ιταλία, την Αίγυπτο αλλά και τις εταιρείες υδρογονανθράκων. Βεβαίως αποσιωπάται το βασικότερο, όπως επισημαίνουν στο Υπουργείο Εξωτερικών, ότι καμία έρευνα, καμία μελέτη, καμία εξόρυξη δεν μπορεί να γίνει αν δεν έχουν χαρτογραφηθεί και ταξινομηθεί τα θαλάσσια οικόπεδα.
Για Λιβύη
Πλέον η στάση της Ελλάδας απέναντι και στις δύο «κυβερνήσεις» της Λιβύης είναι πολύ επιφυλακτική. Τούτο διότι, ενώ στις 8 Σεπτεμβρίου ο Αμπντελάμ Χαφτάρ, ένας εκ των τριών γιων του ηλικιωμένου πολέμαρχου της Ανατολικής Λιβύης, διαβεβαίωνε τους Κυρ. Μητσοτάκη και Γ. Γεραπετρίτη ότι θα σταματήσει την «εργαλειοποίηση» των εξαθλιωμένων μεταναστών από το Τόμπρουκ, λιμάνι επιρροής της οικογένειας, στα κρητικά παράλια, δύο 24ωρα μετά «καραβιές» με 2.500 αλλοδαπούς τουλάχιστον κατέκλυσαν τη δυτική πλευρά του νησιού και αναμένονται χιλιάδες ακόμη.
Την περασμένη Τετάρτη το μεσημέρι, ο μεταβατικός υπουργός Εξωτερικών της αναγνωρισμένης διεθνώς κυβέρνησης της δυτικής Λιβύης, Αλ Μπαούρ, υπέγραψε την έναρξη των διαδικασιών για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών Ελλάδας – Λιβύης.
Όμως την ίδια μέρα, ο Ρ.Τ. Ερντογάν δήλωνε «πως υπάρχει ισχυρή προσδοκία ότι η διοίκηση της Βεγγάζης θα επικυρώσει τη συμφωνία θαλάσσιας δικαιοδοσίας που υπέγραψε η Τουρκία με την Τρίπολη» κι ότι οι μυστικές υπηρεσίες της χώρας του βρίσκονται σε προχωρημένες συνομιλίες με τον γιο του Χαφτάρ.
Δεδομένου ότι λίγες εβδομάδες νωρίτερα, την πρώτη ημέρα του Αυγούστου, συναντήθηκαν απροειδοποίητα με τον Τούρκο πρόεδρο η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι και ο πρωθυπουργός της Λιβύης Αμπντούλ Ντμπεϊμπά, επανασχεδιάζοντας τις μεταξύ τους σχέσεις και τη στρατηγική τους επιρροή στη Μεσόγειο, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η διπλωματία έχει χαθεί από το τραπέζι και κυριαρχούν μόνον οι ωμοί εκβιασμοί.
Δράσεις
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Today Press», η κυβέρνηση είναι διατεθειμένη:
α) να παρατείνει και πέραν του Οκτωβρίου την απαγόρευση υποβολής αιτήματος ασύλου σε όσους υπηκόους τρίτων χωρών εισέρχονται παράνομα στην επικράτεια,
β) να επεκτείνει τον χρόνο κράτησής τους και
γ) να προχωρήσει σε μαζικές υποχρεωτικές απελάσεις είτε προς τις χώρες καταγωγής είτε προς τις χώρες προέλευσης, κυρίως τη Λιβύη.
Συνθήκες
Ούτως ή άλλως, τόσο ο πολέμαρχος Χαφτάρ στη Βεγγάζη όσο και ο πρωθυπουργός Ντμπεϊμπά στη Λιβύη δεν διαθέτουν λαϊκή εντολή, ούτε προσπαθούν να αποκαταστήσουν τους θεσμούς, παρά τις διακηρυγμένες δεσμεύσεις τους στον ΟΗΕ. Στον αντίποδα, οι όποιες έρευνες των εταιρειών εξόρυξης υδρογονανθράκων (Chevron, ExxonMobil κτλ.) μπορούν να ξεκινήσουν μόνον εφόσον έχουν καθοριστεί τα θαλάσσια οικόπεδα και οι συνοριακές τους ζώνες.
Οι εταιρείες
Σύμφωνα με το Λιβυκό Πρακτορείο Ειδήσεων, η Chevron πέραν της Ελλάδας έχει εκτεταμένες επαφές και με τη Λιβύη. Η NOC (κρατική εταιρεία διαχείρισης υδρογονανθράκων) παρουσίασε το στρατηγικό της σχέδιο για αύξηση της παραγωγικής ικανότητας και διατήρηση σταθερής παραγωγής, υπογραμμίζοντας τη σημασία συνεργασιών με εταιρείες που συνδυάζουν τεχνική εμπειρία και ισχυρή οικονομική υποστήριξη. Η Chevron ενημερώθηκε για ανεξερεύνητα οικόπεδα που δεν είχαν περιληφθεί σε προηγούμενους γύρους αδειοδότησης, καθώς και για ανεκμετάλλευτα κοιτάσματα που απαιτούν λεπτομερή γεωλογική και οικονομική αξιολόγηση.
Αποθέματα
Τα ανεκμετάλλευτα αποθέματα της Λιβύης εκτιμώνται σε περίπου 4 δισεκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου, ενώ οι μη συμβατικοί πόροι περιλαμβάνουν περίπου 18 δισεκατομμύρια βαρέλια σχιστολιθικού πετρελαίου και 123 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου, προσφέροντας μακροπρόθεσμες προοπτικές επένδυσης. Η Chevron εξέφρασε σοβαρό ενδιαφέρον για επιστροφή, μετά την τελευταία συμμετοχή της σε διαγωνισμό στη Λιβύη πριν από πάνω από δέκα χρόνια. Η NOC τονίζει ότι οι διεθνείς συνεργασίες θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στην αξιοποίηση του ενεργειακού δυναμικού της χώρας, στην αύξηση των εσόδων και στην ενίσχυση της εθνικής οικονομίας.
Με την ExxonMobil
Υπενθυμίζεται ότι η Λιβύη έχει υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας και με τον αμερικανικό ενεργειακό κολοσσό ExxonMobil. Σύμφωνα με λιβυκά μέσα, το μνημόνιο με την ExxonMobil προβλέπει έρευνες σε τέσσερα οικόπεδα στα ανοιχτά της βορειοδυτικής ακτής της Λιβύης και στον κόλπο της Σύρτης, για τη διεξαγωγή γεωλογικών και γεωφυσικών ερευνών με σκοπό τον εντοπισμό υδρογονανθράκων.