Η Τετάρτη 7 Μαΐου σήμανε την έναρξη μιας από τις πιο ιερές και συμβολικές διαδικασίες της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας: την εκλογή του νέου Πάπα. Στην Καπέλα Σιξτίνα του Βατικανού, οι 133 καρδινάλιοι-εκλέκτορες ορκίστηκαν σιωπή και εισήλθαν στον κλειστό χώρο όπου ξεκίνησαν την πρώτη ψηφοφορία στις 19:00 (ώρα Ελλάδος).
Ωστόσο, λίγο πριν τις 22:00, εμφανίστηκε μαύρος καπνός από την καμινάδα του κονκλαβίου, σηματοδοτώντας ότι δεν υπήρξε ακόμη εκλογικό αποτέλεσμα. Η απουσία του πολυαναμενόμενου λευκού καπνού διατήρησε την αγωνία ζωντανή ανάμεσα στους χιλιάδες συγκεντρωμένους στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου και στους εκατομμύρια πιστούς ανά τον κόσμο.
Καθυστέρηση και ερμηνείες
Η καθυστέρηση τριών ωρών μέχρι την εμφάνιση του καπνού προκάλεσε ερωτήματα. Σύμφωνα με αναλυτές, ενδέχεται να υπήρξε έντονος διάλογος ή παρατεταμένη περίοδος περισυλλογής μεταξύ των καρδιναλίων. Παρά το τελετουργικό χαρακτήρα της καύσης των ψηφοδελτίων, η διαδικασία απαιτεί ακρίβεια ώστε το χρώμα του καπνού να είναι ξεκάθαρο: μαύρος για αποτυχία, λευκός για εκλογή.
Πώς διεξάγεται η ψηφοφορία
Η εκλογική διαδικασία ακολουθεί αυστηρή παράδοση. Κάθε καρδινάλιος γράφει μυστικά το όνομα του υποψήφιου που επιλέγει, σε ειδικό ψηφοδέλτιο, το οποίο ρίχνει στην κάλπη με έναν όρκο τιμής. Μετά την καταμέτρηση, τα ψηφοδέλτια καίγονται μαζί με ειδικά υλικά που διαμορφώνουν το χρώμα του καπνού. Αυτός είναι και ο μοναδικός τρόπος επικοινωνίας με τον έξω κόσμο.
Ημέρα κρίσιμων ψηφοφοριών
Η διαδικασία συνεχίζεται σήμερα με έως και τέσσερις ψηφοφορίες: δύο το πρωί (10:30 και 12:00) και δύο το απόγευμα (17:30 και 19:00). Ο νέος Πάπας θα εκλεγεί μόνο αν επιτευχθεί πλειοψηφία δύο τρίτων. Μόνο τότε θα ακουστεί από το μπαλκόνι της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου η ιστορική φράση «Habemus Papam».
Μαζική προσέλευση πιστών στη Ρώμη
Η Πλατεία του Αγίου Πέτρου έχει πλημμυρίσει από πιστούς, οι οποίοι περιμένουν υπομονετικά κάθε νέο μήνυμα από την καμινάδα της Καπέλα Σιξτίνα. Οι ιταλικές αρχές έχουν αναπτύξει περισσότερους από 4.000 αστυνομικούς για την ασφάλεια και διαχείριση του πλήθους, το οποίο ενδέχεται να αυξηθεί κατακόρυφα μόλις εκλεγεί ο νέος Πάπας.
Απόλυτη μυστικότητα – χωρίς επαφή με τον έξω κόσμο
Το κονκλάβιο διεξάγεται υπό καθεστώς απόλυτης απομόνωσης. Όλες οι μορφές τηλεπικοινωνίας έχουν απενεργοποιηθεί. Όσοι συμμετέχουν —από καρδιναλίους μέχρι προσωπικό καθαριότητας— έχουν ορκιστεί σιωπή, με την παραβίαση να επισύρει αυστηρές ποινές, ακόμα και αφορισμό. Η μυστικότητα θεωρείται αναγκαία για τη διασφάλιση της θεσμικής εγκυρότητας της διαδικασίας.
Γρήγορες εκλογές στην ιστορία
Παρότι συνήθως η εκλογή απαιτεί χρόνο, δεν λείπουν οι εξαιρέσεις. Ο Πίος ΙΒ’ εξελέγη μόλις στην τρίτη ψηφοφορία το 1939, ενώ ο Βενέδικτος ΙΣΤ’ χρειάστηκε τέσσερις ψηφοφορίες το 2005. Ο Πάπας Φραγκίσκος εξελέγη στην πέμπτη ψηφοφορία το 2013. Ωστόσο, η παράδοση δείχνει πως η συμφωνία ανάμεσα στους καρδιναλίους συνήθως χρειάζεται περισσότερες ημέρες.
Το “Δωμάτιο των Δακρύων” και το νέο ξεκίνημα
Μόλις εκλεγεί ο νέος Πάπας, θα οδηγηθεί στο περίφημο «Δωμάτιο των Δακρύων», όπου θα φορέσει τα παπικά άμφια και θα επιλέξει το νέο του όνομα. Στη συνέχεια θα εμφανιστεί για πρώτη φορά στο κοινό από το μπαλκόνι της Λότζιας της Ευλογίας, αναγγέλλοντας στο πλήθος και στον κόσμο ολόκληρο την έναρξη της νέας παποσύνης.
