«Θέλω να περπατώ σε μια πόλη, στην οποία οι κοινόχρηστοι χώροι είναι ελεύθεροι. Προφανώς και περιμένω από τον δήμο μου αλλά θέλω να βοηθήσω και ως πολίτης, η πλατεία, το πεζοδρόμιο να παραμείνουν ελεύθερα, για μένα, για τα παιδιά μου, για έναν άνθρωπο με αναπηρίες, για έναν πατέρα, μια μητέρα με καροτσάκι». Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου εξήγησε τη φιλοσοφία της νέας εφαρμογής του my street, που σε λίγες ημέρες θα ψηφιστεί από τη Βουλή.
Το my street εισάγεται με σχέδιο νόμου του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το οποίο άρχισε σήμερα να συζητείται στην κοινοβουλευτική επιτροπή Δημόσιας Δοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης. Η φράση της βουλευτού της Πλεύση Ελευθερίας Ελένης Καραγεωργοπούλου ότι η εφαρμογή my street «είναι άλλη μια εφαρμογή χαφιεδισμού», προκάλεσε την αντίδραση του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
«Το my street είναι μια πολύ ωραία πρωτοβουλία. Δεν είναι η εφαρμογή χαφιεδισμού. Θα παραπέμψω στην εφαρμογή my coast. Είτε κάποιος θεωρεί ότι βάζουμε τον πολίτη στη θέση αυτού που πρέπει να καταγγέλλει είτε πιστεύει ότι μόνο το κράτος και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί πρέπει να κάνουν αυτό, είτε θεωρεί κάποιος ότι αυτό έγινε για λόγους οικονομικούς, το αποτέλεσμα είναι ένα: το καλοκαίρι του 2024, η κατάσταση στις παραλίες μας ήταν πολύ καλύτερη, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Την εφαρμογή κατέβασαν περίπου 90.000 πολίτες, είχαμε περίπου 20.000 καταγγελίες, ελέγχθηκε το 10% αυτών σε 630 παραλίες, και μάλιστα επιβλήθηκαν περίπου 8,5 εκατομμύρια ευρώ σε πρόστιμα. Αυτό λοιπόν πάμε να κάνουμε με το mystreet», απάντησε ο Δημήτρης Παπαστεργίου και σημείωσε: «Θέλω να περπατώ σε μια πόλη, στην οποία οι κοινόχρηστοι χώροι είναι ελεύθεροι. Προφανώς και περιμένω από το δήμο μου αλλά θέλω να βοηθήσω και ως πολίτης, η πλατεία, το πεζοδρόμιο να παραμείνουν ελεύθερα, για μένα, για τα παιδιά μου, για έναν άνθρωπο με αναπηρίες, για έναν πατέρα, μια μητέρα με καροτσάκι. Για να γίνει αυτό, χρειάζεται συνεργασία.
Προφανώς, οι δήμοι πρέπει να κάνουν τη δουλειά τους, και το my street έρχεται σε συνεννόηση με τους δήμους, τους οποίους θα βοηθήσουμε να εισάγουν τις συντεταγμένες των χώρων που νομίμως νοικιάζουν, αλλά από εκεί και πέρα, ως ενεργός πολίτης, θέλω να έχω και μια εύκολη διαδικασία, για να μπορέσω να καταγγείλω, αν βλέπω κάτι στρεβλό γύρω μου ή αν βλέπω ότι κάποια δημοτική αρχή αυθαιρετεί δίνοντας χώρο προς εκμετάλλευση, ενώ στο σημείο που είναι δεν θα έπρεπε να υπάρχει».
Ο κ. Παπαστεργίου υπογράμμισε ότι το my street θα πρέπει να είναι η βάση ώστε η Πολιτεία να χτίσει πάνω της και άλλες εφαρμογές και διευκρίνισε ότι οι καταγγελίες στο my street, όπως και στο my coast, μπορεί να είναι και επώνυμες και ανώνυμες.
Η δημιουργία ηλεκτρονικής εφαρμογής με την ονομασία ”mystreet”, εισάγεται για τον έλεγχο της αυθαίρετης χρήσης κοινόχρηστων χώρων. Οι πολίτες θα δύνανται να διαπιστώνουν και να υποβάλλουν σχετική καταγγελία μέσω της εφαρμογής για την αυθαίρετη χρήση κοινόχρηστων χώρων. Η εφαρμογή αναπτύσσεται από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, είναι δωρεάν και εγκαθίσταται σε ”έξυπνες” συσκευές (κινητά και tablets). Ο ενδιαφερόμενος πολίτης δύναται να αναζητά πληροφορίες για τις παραχωρήσεις δημοσίου χώρου, μέσω ειδικά διαμορφωμένου χάρτη με περιγραφικά και γεωχωρικά δεδομένα της εκάστοτε περιοχής του κάθε δήμου και να υποβάλλει τη σχετική καταγγελία. Επίσης, το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης αναπτύσσει πληροφοριακό σύστημα με την ονομασία ”Μητρώο Καταχώρισης Αδειών Χρήσης Κοινόχρηστων Χώρων”, το οποίο είναι προσβάσιμο μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr – ΕΨΠ), και το οποίο συντηρείται από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης (ΓΓΠΣΨΔ) του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Το εν λόγω πληροφοριακό σύστημα χρησιμοποιείται από τους δήμους, προκειμένου να καταχωρίσουν τις άδειες των καταστημάτων που βρίσκονται εντός του δήμου, μέσω του οποίου δίδεται η δυνατότητα εντοπισμού του τμήματος που καταλαμβάνεται αυθαίρετα στον κοινό χώρο από το κατάστημα, σε σχέση με το τμήμα που νομίμως του έχει παραχωρηθεί από τον δήμο, προκειμένου να διαπιστώνονται αποκλίσεις και να ενημερώνονται οι αρμόδιοι φορείς, είτε με αυτοψία, είτε μέσω υποβολής καταγγελίας από πολίτες.
Οι θυρίδες
Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης αναφέρθηκε και στις ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου για τις θυρίδες χρηστών και φορέων που τηρούνται στην Ενιαία Ψηφιακή Πύλη (ΕΨΠ) της Δημόσιας Διοίκησης. «Οι θυρίδες αποτελούν μια εξαιρετική πρωτοβουλία, για όσους κάνουν χρήση της τεχνολογίας. Σήμερα το gov.gr.wallet χρησιμοποιείται από 5,2 εκατομμύρια πολίτες, 3 εκατομμύρια είναι απόλυτα ενεργοί και οι υπόλοιποι το έχουν κατεβάσει, πιθανώς για να το χρησιμοποιήσουν μια φορά, για μπουν σε ένα γήπεδο- αλλά σήμερα, με τις θυρίδες μπορούμε και πάλι να δουλέψουμε και να αλληλεπιδράσουμε με τον πολίτη πολύ πιο γρήγορα», σημείωσε ο κ. Παπαστεργίου και επανέλαβε ότι αν ένας πολίτης θεωρεί πως δεν είναι αρκετά εξοικειωμένος με την τεχνολογία, υπάρχει η δυνατότητα να μην δέχεται στη θυρίδα αλλά να δέχεται τις επιστολές με τον κλασικό τρόπο.
Με τις τιθέμενες διατάξεις, εμπλουτίζεται το περιεχόμενο της θυρίδας πολίτη, με την αξιοποίηση νέων λειτουργιών, όπως η κατηγορία ”μηνύματα”, η δυνατότητα αποθήκευσης εγγράφων από νομικά πρόσωπα, ενώ δίνεται, ακόμη, η δυνατότητα στους πολίτες να έχουν πρόσβαση στην προσωπική τους θυρίδα που τηρείται στην ΕΨΠ και μέσω του αποθετηρίου εγγράφων (gov.gr wallet). Ορίζεται επίσης ότι οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) υποχρεούνται να αξιοποιούν τα δημόσια ψηφιακά εργαλεία, που παρέχονται από την ΕΨΠ, ώστε οι πολίτες να απολαμβάνουν άμεσα και απτά οφέλη.
Διακίνηση δεδομένων
Το σχέδιο νόμου του Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης που άρχισε σήμερα να συζητείται στη Βουλή εισάγει και τα μέτρα εφαρμογής τού Κανονισμού (ΕΕ) 2022/868 (πράξη για τη διακυβέρνηση δεδομένων) – Ορισμός αρμόδιας αρχής για την εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2024/903 (Κανονισμός για τη διαλειτουργική Ευρώπη). Ουσιαστικά προωθεί ενιαίο πλαίσιο διακίνησης, διαχείρισης και προστασίας των δεδομένων, στη βάση του ευρωπαϊκού κανονισμού του 2022/868, που έχει θέσει κεντρικό στόχο τη ασφαλή διακίνηση δεδομένων με πιο απλές διαδικασίες.
«Σήμερα, αν -για παράδειγμα- ένα ερευνητικό κέντρο ήθελε να πάρει δεδομένα για τον καρκίνο του μαστού, θα έπεφτε πάνω σε τοίχο διότι δεν υπήρχε συγκεκριμένο πλαίσιο», ανέφερε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου και εξήγησε ότι η διακυβέρνηση των δεδομένων έρχεται να πει ότι όλα τα δεδομένα είναι ανοιχτά, εκτός από αυτά που θεωρούνται προστατευόμενα δεδομένα, δηλαδή προσωπικά δεδομένα, δεδομένα με δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ή δεδομένα με εμπορικό ή επαγγελματικό απόρρητο. «Συνεπώς, αν υπάρχουν τέτοιου είδους δεδομένα, αυτά και προφανώς δεν μπορούν να είναι ανοιχτά. Για όλα τα υπόλοιπα όμως δεδομένα, θα πρέπει τα κράτη μέλη να βρουν συγκεκριμένες διαδικασίες, για να μπορούν να είναι ανοιχτά και πλέον να είναι εφικτή η επανάχρησή τους», εξήγησε ο κ. Παπαστεργίου.
Θα είναι όμως όλα τα δεδομένα συγκεντρωμένα κάπου; «Ίσα ίσα, δεν θέλει σε καμία περίπτωση η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, δηλαδή η αρμόδια ανεξάρτητη Αρχή, να είναι όλα τα δεδομένα κάπου, γιατί αυτό ενέχει πάρα πολλούς κινδύνους, και για τη χρήση τους αλλά και για πιθανές διαρροές», είπε ο κ. Παπαστεργίου και διευκρίνισε ότι τα δεδομένα κάθε υπουργείου θα μένουν στο υπουργείο στο οποίο ανήκουν και το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης «θα σταθεί αρωγός και συνεργάτης σε κάθε υπουργείο, κάθε φορά που θα ζητείται η χρήση δεδομένων».
Όπως εξάλλου έσπευσε να υπογραμμίσει, πλέον υπάρχουν πολύ συγκεκριμένες διαδικασίες για τη διακίνηση των δεδομένων και προβλέπονται και πρόστιμα που φθάνουν έως και 100.000 ευρώ.
Ποιος όμως θα εκείνος που θα αποφασίζει αν θα δίνονται δεδομένα; Θα αποφασίζει το κάθε υπουργείο και το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης θα συμβουλεύει «ή θα στέκεται δίπλα στις αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν», όπως τόνισε ο κ. Παπαστεργίου. Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης εμφατικά ανέφερε πως για το θέμα της διακίνησης δεδομένων και της νομιμότητας, για κάθε μια από τις περιπτώσεις που ζητούνται τέτοια δεδομένα, η Αρχή Προστασίας θα είναι εκείνη που θα εγκρίνει ή δεν θα εγκρίνει τις διαδικασίες αυτές.
Σήμερα, στα υπουργείο υπάρχουν υπεύθυνοι προσωπικών δεδομένων οι οποίοι οφείλουν να προσέχουν να γίνεται χρηστή διαχείριση των δεδομένων. «Ερχόμαστε λοιπόν να βάλουμε δίπλα τους τούς υπεύθυνους χρήσης δεδομένων, οι οποίοι μαζί θα προσπαθούν να βρουν κοινούς τόπους έτσι ώστε σε περιπτώσεις που αυτό κρίνεται απαραίτητο, να χρησιμοποιήσουμε δεδομένα για την υγεία, για το περιβάλλον, για τη κίνηση στους δρόμους, για τη χωροταξία και την πολεοδομία», είπε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης και σημείωσε ότι εισάγονται δύο νέοι όροι, για τη διακίνηση δεδομένων, και είναι οι “υπηρεσίες διαμεσολάβησης” οι οποίες μπορεί να έχουν και εμπορικό σκοπό και οι “οργανισμοί αλτρουισμού”, οργανισμοί δηλαδή στους οποίους μπορεί να απευθυνθεί κάποιος, για παράδειγμα κάποιος που ήταν άρρωστος και θέλει να δοθούν δεδομένα για τη διατροφή ή αγωγή που ακολούθησε, για τα οποία δεδομένα ο οργανισμός θα μπορεί να εγγυηθεί ότι θα δοθούν μόνο για τον σκοπό αυτό.
Όπως πάντως υπογράμμισε ο κ. Παπαστεργίου η “Διακυβέρνηση Δεδομένων” θα είναι ένα επιπλέον βήμα σε όσα έχει κάνει το υπουργείο μέχρι σήμερα, όπως είναι το “πρόγραμμα των μεγάλων δεδομένων” του Δημοσίου, ώστε να διαπιστώνεται ποια προβλήματα μπορούν να επιλυθούν, με ή χωρίς τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης, ποια δεδομένα διαθέτει ο κάθε φορέας του Δημοσίου σήμερα, ποια δεδομένα θα μπορούσαν να είναι ανοιχτά και ποια κλειστά.
