Γράφει ο Άκης Λιάντζουρας της Awgmeta.com
Σε ένα σκηνικό όπου η πολιτική επικοινωνία είναι πλέον θεατρική πράξη πρώτης ανάγκης – για την επιβίωση ενός πολιτικού, όχι απαραίτητα της κοινωνίας – ο Αλέξης Τσίπρας φαίνεται να έχει χάσει το μοναδικό του πραγματικό χάρισμα: την αυθεντικότητα. Εκείνο το λαϊκό, σχεδόν “παρεΐστικο” ύφος που έκανε τον μικρομεσαίο Έλληνα να βλέπει στο πρόσωπό του τον δικό του γιο, γείτονα ή αγωνιστή της καθημερινότητας. Πλέον, ακούγοντάς τον να μιλά για “δίκαιο του ισχυρού”, “συντονισμένες αριστερές αντιδράσεις”, “νεοφιλελεύθερη παγκόσμια ασφυξία” και “ηθικό, κοινωνικό, οικονομικό πατριωτισμό”, αναρωτιέται κανείς αν μιλάμε για έναν ηγέτη της Αριστεράς ή για keynote speaker σε ευρωσυμπόσιο πολιτικής επιστήμης.
Η πρόσφατη του παρέμβαση στη 2η διεθνή διάσκεψη για τη Δημοκρατία και την Κοινωνική Δικαιοσύνη επιβεβαιώνει πως ο Τσίπρας έχει μεν κάτι να πει, αλλά δεν έχει πια κάποιον που να τον καταλαβαίνει. Η ρητορική του, ακριβοθώρητη, αποστειρωμένη και απελπιστικά αφαιρετική, αποτυγχάνει να αγγίξει την καρδιά και το πορτοφόλι του πολίτη. Ανεβάζει τόνους περί «νέου πατριωτισμού» και «κοινωνίας του ενός πέμπτου» – αλλά ποιον κινητοποιεί αυτός ο λόγος; Τον άνεργο τριαντάρη του Ασπρόπυργου ή τον πολιτικά κουρασμένο πενηντάρη του Αιγάλεω;
Το ειρωνικό είναι ότι ο Τσίπρας φαίνεται να καταλαβαίνει πως κάτι δεν πάει καλά. Αλλά αντί να το πιάσει από τη ρίζα – από το “τι νοιάζει και τι αγγίζει” τον λαό – απαντά με πιο σύνθετες φράσεις, πιο εξεζητημένα σχήματα, πιο αφηρημένα οράματα. Μιλά για «κοινωνικά κύματα», «ανθρώπινη ασφάλεια», «συνενώσεις κινημάτων» – αλλά πόσα τέτοια κύματα μπορούν να ξεκινήσουν από τα συνέδρια και όχι από τα ΚΤΕΛ, τα σούπερ μάρκετ ή τις δημόσιες υπηρεσίες; Ο πολιτικός που κάποτε είπε «το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης θα εφαρμοστεί στο ακέραιο» με τόση αυτοπεποίθηση ώστε ο λαός να τον πιστέψει, σήμερα ακούγεται σαν σχολιαστής των Financial Times που απλώς έχει διαβάσει πολύ Chantal Mouffe.
Και το χειρότερο; Δεν προτείνει καν συγκεκριμένο μηχανισμό επανασύνδεσης με τον απλό κόσμο. Δεν μας λέει πώς αυτός ο «νέος πατριωτισμός» θα φτάσει στην Κυψέλη, στο Ρίο, στην Κοζάνη. Δεν απαντά στο βασικό: πώς θα πείσουμε τον μέσο Έλληνα ότι η πολιτική δεν είναι νεκρή τέχνη; Χωρίς πειστικό σχέδιο επαναφοράς της πολιτικής στο πεδίο της καθημερινότητας – με μισθούς, δημόσια παιδεία, τιμές στο ράφι και υγεία πρώτης γραμμής – όλα μοιάζουν με ιδεολογικό cosplay.
Ο Τσίπρας δεν είναι πια αυτός που ξέραμε. Και αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Οι πολιτικοί ωριμάζουν. Αλλά όταν ωριμάζουν χωρίς ρίζα και χωρίς κοινό, τότε μένει μόνο η επιφάνεια. Ο ακροκεντρώος που καταγγέλλει τον νεοφιλελευθερισμό με λεξιλόγιο συνεδριακής προκήρυξης, αλλά έχει ξεχάσει να ρωτήσει τι πληρώνει ο κόσμος στο ρεύμα και πόσο στοιχίζει το γάλα.
Αν ο ίδιος δεν συνειδητοποιήσει ότι το πρόβλημα είναι επικοινωνιακό και όχι απλώς πολιτικό – αν δεν φέρει πίσω έναν λόγο που να εμπνέει, να μεταφράζει το ιδεολογικό σε απτό και το συλλογικό σε προσωπικό – τότε πολύ φοβάμαι πως δεν μιλάμε για πυξίδα που χρειάζεται διόρθωση, αλλά για μια χαλασμένη πυξίδα που δείχνει μονίμως… εκτός χάρτη.
Και στις εκλογές, κανείς δεν ψηφίζει αυτόν που δείχνει ότι ξέρει τον δρόμο στα λόγια. Ψηφίζουν αυτόν που περπατά δίπλα τους. Χωρίς γραβάτα.
