Δημοσιεύτηκε στην έντυπη εφημερίδα Today Press
του Ζαχαρία Ζούπη, πολιτικού αναλυτή, διευθυντή ερευνών Opinion Poll
Περίεργη η Πολιτική, γεμάτη απρόοπτα και εξελίξεις που μπορεί να καθορίσουν ένα νέο τοπίο. Δεν πρόλαβε να ξεφύγει από την θύελλα των Τεμπών και να απολαύσει την ανοδική πορεία των δημοσκοπικών ποσοστών της παίρνοντας την πρωτοβουλία των κινήσεων και της ατζέντας του δημόσιου διαλόγου, η Κυβέρνηση έπεσε πάνω στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Δεν είναι ένα απλό θέμα, κάποιο πρόβλημα. Πρόκειται για σκάνδαλο μεγάλο, σοβαρότατο που έχει πολιτικές, οικονομικές αλλά και ηθικές παρενέργειες. Για σκάνδαλο που αναδεικνύει διαφθορά, κατασπατάληση κοινοτικών πόρων υπέρ κοινών απατεώνων με την βοήθεια επιτήδειων στην απάτη διαμεσολαβητών, ζώνες του Κράτους που έχει οσμή απάτης και παλαιοκομματισμού . Το σκάνδαλο αυτό ντροπιάζει την χώρα στην Ε.Ε, πλήττει την υπερηφάνεια των έντιμων πολιτών , οι δε διάλογοι που διαβάζουμε παραπέμπουν στον πιο αποκρουστικό παλαιοκομματισμό δείχνοντας την καθυστέρηση για ένα Κράτος που φεύγει μπροστά και θυμίζει περισσότερο Ευρώπη και όχι Ανατολή.
Έχει πολύ μεγάλη σημασία ότι όλα αυτά συμβαίνουν σε μια περίοδο που σημαντικά κοινωνικά τμήματα βρίσκονται αντιμέτωπα με το κύμα ακρίβειας σε συνδυασμό με το χαμηλό επίπεδο μισθών. Είναι επομένως λογικό πολλοί πολίτες να εξοργίζονται όταν οι ίδιοι δίνουν την μάχη για να στηρίξουν τα εισοδήματά τους, τις επιχειρήσεις τους να ακούνε για κάποιους που μπορούν με λαμογιές να εξασφαλίσουν σημαντικά ποσά σε λαμόγια που με την σειρά τους ζητάνε να βγάλουν χρήμα παράνομα με την βοήθεια επίορκων υπαλλήλων , εταιρειών ειδικευμένων στην κατάρτιση «έξυπνων προτάσεων» και την ανοχή ή την απραξία πολιτικών.
Οι πολίτες και ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά της μεσαίας τάξης και των παραγωγικών ηλικιών οργίζονται, προσοχή όμως. Δεν δείχνουν να «πέφτουν από τα σύννεφα». Σε έρευνες φαίνεται το 75% να θεωρούν ότι υπάρχουν σαφέστατες πολιτικές ευθύνες και αυτό δεν μπορεί να αγνοείται. Ωστόσο, σε έρευνες (π.χ εξαμηνιαίες τάσεις MRB) για το ποιος φταίει για όλα αυτά τα φαινόμενα με τις επιδοτήσεις, τα αποτελέσματα είναι αποκαλυπτικά: Το 45% απαντούν ότι φταίνε όλες οι Κυβερνήσεις που έχουν περάσει, το 25% αναφέρει την συνολική παθογένεια στην λειτουργία της χώρας και το 19.7% αποδίδει τις ευθύνες αποκλειστικά στην Κυβέρνηση της Ν.Δ. Οι πολίτες αυτής της χώρας και ιδιαίτερα οι άνω των 50 έχουν ζήσει, έχουν ακούσει διάφορα απερίγραπτα για τις κοινοτικές επιδοτήσεις και αυτό αντικειμενικά δημιουργεί ζώνες ανοχής.
Τα αποτελέσματα αυτά ωστόσο δεν προσφέρονται για εφησυχασμό για την Κυβέρνηση που όντας έξι χρόνια στο τιμόνι της χώρας δεν πρόλαβε, δεν φρέναρε αυτά τα αρρωστημένα φαινόμενα, δεν αντέδρασε καν, ούτε όμως για τον Πρωθυπουργό από τον οποίο σημαντικές κοινωνικές δυνάμεις είχαν αυξημένες φιλοδοξίες για τομές στο Κράτος κόντρα σε συμμορίες, συμφέροντα , συντεχνίες και λαμόγια, κόντρα στην πελατειοκρατία και την διαφθορά. Ο Πρωθυπουργός μίλησε για αποτυχία και αυτό δείχνει το σκάνδαλο: Μια μεγάλη αποτυχία που αντικειμενικά απογοητεύει ή το λιγότερο προβληματίζει όσους στο πρόσωπο του Κ. Μητσοτάκη έβλεπαν ένα Μεταρρυθμιστή Πολιτικό. Ωστόσο, τα στοιχεία αυτά δείχνουν κάτι που πολλοί αγνοούν ή κάνουν ότι αγνοούν. Οι καταστάσεις αυτές μπορεί πιθανά να φθείρουν λιγότερο ή περισσότερο την Ν.Δ , αλλά θα φθείρουν συνολικά το πολιτικό σύστημα, θα μειώσουν παραπέρα την ήδη μειωμένη εμπιστοσύνη των πολιτών προς το κομματικό σύστημα και πριν από όλα τις πολιτικές δυνάμεις που κυβέρνησαν.
Ας μην υπάρχουν ψευδαισθήσεις. Υπάρχει μια συλλογική εθνική μνήμη για την «αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων» και του τι συνέβαινε και ιδιαίτερα οι 50+ τα έχουν δει, τα έχουν ακούσει και τα έχουν ζήσει όλα. Ας μη νομίζουν κάποιοι ότι η επίκληση μίας πολιτικής παρθενίας σβήνει αυτή την μνήμη. Γι αυτό άλλωστε στις έρευνες κοινής γνώμης που ολοκληρώθηκαν τις τελευταίες μέρες της προηγούμενης εβδομάδας δεν φάνηκαν ιδιαίτερες μετακινήσεις ή κάποιες φοβερές αλλαγές. Βέβαια οι εξελίξεις επιταχύνθηκαν ξεκινώντας από τις παραιτήσεις τεσσάρων Υπουργών. Ασφαλώς το θέμα απασχολεί, νέα στοιχεία θα βγουν στην επιφάνεια και μπορεί να υπάρχουν αλλαγές. Σε μετρήσεις κοινής γνώμης θα δούμε στο επόμενο διάστημα πόσο θα επιδράσουν όλα αυτά στους πολιτικούς συσχετισμούς.
Νομίζω ότι τα παραπάνω τα αντιλαμβάνεται ο Πρωθυπουργός και γι αυτό επιστρέφοντας από τις Βρυξέλλες προχώρησε γρήγορα σε μια δέσμη πρωτοβουλιών . Παραιτήσεις Υπουργών , αντικατάστασή τους μέσα σε μια μέρα, ανάληψη πολιτικών ευθυνών με την φράση « αποτύχαμε» , ανακοίνωση σύστασης ειδικής ομάδας για την αντιμετώπιση των λαμογιών , δέσμευση για επιστροφή των χρημάτων που εισπράχτηκαν παράνομα έδωσαν ένα τέμπο κατεπείγοντος. Έδειξε ότι ο Πρωθυπουργός έμαθε από την ιστορία των Τεμπών και κινείται πιο γρήγορά, αποφασιστικά. Είναι φανερό ότι από το πόσο θα πείσει ότι «πιάνει τον ταύρο από τα κέρατα», ότι αλλάζει το Κράτος θα εξαρτηθούν πολλά και για τον ίδιο και για την Κυβέρνηση, αλλά και για το Πολιτικό Σύστημα συνολικά.
Η προσπάθεια του δεν είναι εύκολη, αφού είναι προσπάθεια ενός Πρωθυπουργού ήδη έξι ετών. Ωστόσο, από αυτή την προσπάθεια και από τις δεσμεύσεις, εξαγγελίες στην Δ.Ε.Θ ίσως κριθούν όλα. Και βέβαια δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τα ξαφνικά γεγονότα, πιθανές εξελίξεις στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ ή και τις διεργασίες στον χώρο μίας αδύναμης, κατακερματισμένης σήμερα αντιπολίτευσης που μπορούν να αλλάξουν τους όρους του πολιτικού παιγνίου.
