Ο Τσίπρας, οι παλιές αγάπες και το νέο κόκκινο χαλί
Αν νομίζατε πως το rebranding του Αλέξη Τσίπρα βασίζεται σε φρέσκες ιδέες και νέο πολιτικό αφήγημα, ξανασκεφτείτε το. Το πιο «ζωντανό» κομμάτι της επιστροφής του δεν είναι οι αναρτήσεις του στο X, ούτε οι δημόσιες εμφανίσεις του με ρητορική περί κοινωνικής δικαιοσύνης. Είναι το διακριτικό αλλά συντονισμένο comeback της παλιάς του αστικής παρέας: επιχειρηματικά funds, μιντιακοί όμιλοι και γνώριμα πρόσωπα των «σαλονιών» που ποτέ δεν τον είδαν ως απειλή.
Πηγές μου λένε ότι τα πηγαδάκια στα βόρεια προάστια έχουν πάρει φωτιά. Οι ίδιοι που κάποτε τον αποκαλούσαν με συμπάθεια «ο μικρός» —με την ελπίδα να περάσει δραχμή και να αγοράσουν τη μισή χώρα κοψοχρονιά— τώρα τον αντιμετωπίζουν πάλι σαν επένδυση. Όχι γιατί πιστεύουν στο όραμα της Δεύτερης Φοράς Αριστερά, αλλά γιατί βλέπουν μια ευκαιρία για ρεβάνς απέναντι σε έναν Μητσοτάκη που τους χάλασε τις δουλειές με διαφάνεια, θεσμούς και… Ελεγκτικό Συνέδριο.
Το ερώτημα είναι απλό: γιατί αυτή η απροκάλυπτη φροντίδα; Ποιος στρώνει τώρα το χαλί και με τι ανταλλάγματα; Ο Γιώργος Φλωρίδης το είπε πιο καθαρά απ’ όλους: «Η διαπλοκή έχει μόνο έναν στόχο: να φύγει ο Μητσοτάκης. Αδιαφορεί για το ποιος θα ‘ρθει μετά». Και κάπως έτσι, ο Αλέξης εμφανίζεται ως το πιο χρηστικό εργαλείο των συμφερόντων που κάποτε κατήγγειλε. Μόνο που τώρα δεν χρειάζεται να λέει πολλά. Του τα γράφουν ήδη άλλοι.
Αντί για Πρύτανης, ήθελαν… κομματάρχη
Μαθαίνω πως η επιλογή του Οδυσσέα Ζώρα για την πρυτανεία του Keele Greece έχει ενοχλήσει βαθιά κάτι παλιούς γνωστούς του ΠΑΣΟΚ. Όχι γιατί τους πείραξε η ακαδημαϊκή του πορεία (ούτε ξέρουν τι σημαίνει Scopus και impact factor), αλλά γιατί δεν τους ρώτησε. Δεν ζήτησε την “ευλογία”, δεν πέρασε από την κομματική βάσανο. Τόλμησε να κάνει κάτι εκτός μηχανισμού. Και αυτό για κάποιους είναι έγκλημα.
Η ανάρτηση Παραστατίδη ήταν απλώς η αρχή. Στο παρασκήνιο, η γραμμή που έχει πέσει είναι ξεκάθαρη: «Χτυπάμε τα ιδιωτικά ΑΕΙ, γιατί αν πετύχουν, τελειώνει το παραμύθι μας». Απ’ τη Χαριλάου Τρικούπη μέχρι κάτι φοιτητοπατέρες σε συνδικάτα, ψάχνουν… σκιές για να στήσουν σενάριο. Και φυσικά, πίσω από όλα, ο τρόμος τους μήπως οι μεταρρυθμίσεις ξεγυμνώσουν τη μετριοκρατία που έστηναν τόσα χρόνια στα δημόσια ΑΕΙ.
Τους πήρε χαμπάρι και ο Ζώρας
Ο Ζώρας, λένε οι γνωρίζοντες, ούτε αιφνιδιάστηκε ούτε σιώπησε. Έχει πει σε στενούς του κύκλους ότι περίμενε τις επιθέσεις. Γνώριζε καλά τι ενοχλεί: «Το ότι πήρα θέση χωρίς να χρωστάω σε κανέναν.» Στελέχη από τον ακαδημαϊκό χώρο, πάντως, γελούν με την «καταγγελία»: «Αν αυτό λέγεται σύγκρουση συμφερόντων, τότε τα ΠΑΣΟΚικά ραντεβού στις Πρυτανείες ήταν… άσκηση δεοντολογίας!».
Μη σου κάνει εντύπωση αν τις επόμενες μέρες δεις περισσότερες «φιλικές φωτιές». Το αφήγημα είναι έτοιμο: «ιδιωτικά πανεπιστήμια ίσον διαπλοκή». Το σχέδιο είναι πολιτικό. Να συνδεθεί το νέο πανεπιστημιακό μοντέλο με ύποπτα συμφέροντα, μήπως και ξυπνήσει το παλιό αντιδραστικό αντανακλαστικό. Αλλά όπως μου λέει άνθρωπος που έχει διαβάσει καλά το κλίμα: «Άργησαν. Η κοινωνία δεν ψαρώνει πια με αυτά.»
Αυτοδυναμία με ένα μάτι στραμμένο στους μουτρωμένους
Δεν χρειάζεται να είσαι γκουρού των δημοσκοπήσεων για να δεις ότι κάτι έχει στραβώσει στο κλίμα. Δεν είναι ότι η Νέα Δημοκρατία έχασε τους ψηφοφόρους της. Είναι ότι κάποιοι κάθονται σταυροπόδι στον καναπέ και περιμένουν. Περιμένουν τι; Ίσως ένα δυνατό σήμα – όχι από τους απέναντι (εκεί δεν υπάρχει ζωή), αλλά από την ίδια την κυβέρνηση.
Το σκάνδαλο στον ΟΠΕΚΕΠΕ έχει αφήσει το σημάδι του. Δεν θέλουν “συγγνώμη”, θέλουν να δουν ποιοι θα πληρώσουν και πόσα θα επιστρέψουν. Αν δεν το κάνουν οι σημερινοί, ποιος θα το κάνει; Η ρητορική είναι έτοιμη, αλλά ο κόσμος μετράει πράξεις, όχι hashtags.
ΕΝΦΙΑ, ο γνωστός εχθρός
Στα πηγαδάκια – ακόμη και στους πιο σκληρούς φιλελεύθερους – ο ΕΝΦΙΑ εμφανίζεται πάλι ως τοξικό τοτέμ. Δεν είναι μόνο το ποσό, είναι η ανάμνηση. Ο φόρος που μπήκε “για λίγο” και έμεινε για πάντα, έχει γίνει σύμβολο αδικίας για τη μεσαία τάξη. Αν θέλεις να της μιλήσεις ξανά, δεν αρκεί να της θυμίσεις τι απέφυγε. Πρέπει να της δείξεις τι θα κερδίσει.
Ο δρόμος δεν είναι κλειστός – είναι θολός
Το θετικό για τη ΝΔ; Οι απέναντι δεν πείθουν. Το αρνητικό; Ούτε χρειάζεται να πείσουν. Αρκεί να μουτρώσει η «σιωπηλή πλειοψηφία» και μένεις με τον λογαριασμό. Άρα, ναι, υπάρχει μονοπάτι για την αυτοδυναμία. Αλλά θέλει άλλο ρυθμό, άλλη γλώσσα και λιγότερη τεχνοκρατία.
Από έκθεση καινοτομίας, ξανά σε παράσταση θαυμάτων
Η Θεσσαλονίκη, λέει, θα γίνει για άλλη μια φορά το κέντρο των εξελίξεων. Για ποιο λόγο; Επειδή στήνεται – με κάθε επισημότητα – το προεκλογικό μπαλκόνι του πολιτικού θεάματος. Αντί για πιλότους καινοτομίας, θα έχουμε πακέτα υποσχέσεων, όπως παλιά, με κορδέλες και τυμπανοκρουσίες.
Οι υπουργοί ετοιμάζουν τα περίπτερα-μαυσωλεία τους, οι συνδικαλιστές ακονίζουν τα πανό, και οι επικοινωνιολόγοι ψάχνουν πώς να βαφτίσουν ξανά το «κόψε-ράψε» παροχών ως «μεταρρυθμιστική τομή». Ανάμεσα σε όλα αυτά, ο Κυριάκος μετράει δημοσκοπήσεις και άλλοι υπόσχονται… παπάδες με drone.
Η ΔΕΘ ως σκηνή πολιτικής μαγείας
Κάθε χρόνο περιμένουμε το ίδιο νούμερο. Να βγει ο πρωθυπουργός, όποιος κι αν είναι, να βγάλει το κουνέλι από το καπέλο. ΕΝΦΙΑ, επιδόματα, μείωση ΦΠΑ, κουπόνια, εισιτήρια, αυξήσεις, και ίσως και λίγο… μέρισμα ηθικής. Το κοινό χειροκροτεί – και δύο εβδομάδες μετά, κανείς δεν θυμάται ποιος είπε τι.
Επιστροφή στον τόπο του «εγκλήματος»
Και μέσα σε όλα αυτά, όπως σας είπα και πριν, ο Αλέξης Τσίπρας κάνει come back σαν να μην πέρασε μια μέρα από το “Πρόγραμμα Θεσσαλονίκης”. Όχι ακριβώς στη ΔΕΘ, αλλά στο διπλανό event του Economist. Ντυμένος «ηγέτης με όραμα», θα μας εξηγήσει γιατί η Ελλάδα δεν πρέπει να ξανακάνει τα ίδια λάθη. Λες και δεν τα έκανε με τον ίδιο πρωταγωνιστή…
Κάποιοι μου σφύριξαν πως ήθελε να μπει πιο δυνατά στη φετινή Έκθεση, αλλά η ομάδα επικοινωνίας έκρινε ότι το παρελθόν δεν συγχωρείται εύκολα στη Θεσσαλονίκη. Έτσι, αντί για re-run στο Βελλίδειο, πάει για soft reboot. Όχι reboot κόμματος ακόμα – αλλά μην ανησυχείτε, έρχεται.
Δύο κινήσεις, ένα ξεκάθαρο μήνυμα
Δεν το λένε οι δηλώσεις, το λένε οι πράξεις. Δύο ειδήσεις τρέχουν παράλληλα και στέλνουν το ίδιο σήμα σε όποιον παρακολουθεί τα μεγάλα τραπέζια: η Ελλάδα έχει ξαναμπεί στο ραντάρ των σοβαρών επενδυτών.
Απ’ τη μία, το Ελληνικό εξελίσσεται σε κανονική γη της επενδυτικής Επαγγελίας, με τη LAMDA να μετρά πάνω από 40 εργοτάξια και νέες συνεργασίες με ονόματα που “γράφουν” και εντός και εκτός συνόρων. Η τελευταία – με την ION – δεν είναι απλώς μια σύμπραξη, είναι σήμα ότι η Αθήνα μπορεί να γίνει κόμβος τεχνολογίας, και όχι μόνο φραπέ και ήλιος.
Απ’ την άλλη, η UniCredit δεν μπήκε στην Alpha Bank για το κλίμα ή τις διακοπές στην Πάρο. Έκανε είσοδο με ουσία και μακροπρόθεσμο βλέμμα. Μπήκε γιατί βλέπει μια τραπεζική αγορά που καθαρίζει, μια οικονομία που σταθεροποιείται και έναν νότο που έχει πλέον “ζήτηση”.
Το κοινό νήμα είναι η εμπιστοσύνη. Όχι γενικά κι αόριστα. Σε ονόματα που αποδίδουν, σε σχέδια που τρέχουν, σε μια χώρα που – είτε το παραδέχεται η πολιτική σκηνή είτε όχι – αρχίζει να μοιάζει λιγότερο με το παρελθόν της και περισσότερο με αυτό που θα μπορούσε να είναι.
Τα υπόλοιπα, τα βλέπουμε στα εργοτάξια και στους ισολογισμούς. Όχι στα συνθήματα.
