Δημοσιεύτηκε στην έντυπη εφημερίδα Today Press
του Γιάννη Καντέλη
Επέστρεψαν τα χαμόγελα στο Μέγαρο Μαξίμου, ύστερα από μία μακρά περίοδο κατήφειας και προβληματισμού, καθώς για πρώτη φορά εντός του 2025 η κυβέρνηση διάγει ένα συνεχές διάστημα κατά το οποίο οι θετικές ειδήσεις διαδέχονται η μία την άλλη, τα φάλτσα έχουν σταματήσει και τα απρόοπτα έχουν εκλείψει.
Πριν δύο μήνες ακόμα και οι πιο αισιόδοξοι δεν μπορούσαν να προβλέψουν ότι υπήρχε η δυνατότητα να αναστραφεί σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα το βαρύ κλίμα που επικρατούσε. Η σκιά της υπόθεσης των Τεμπών, η εμφανής δυσαρέσκεια και αμφισβήτηση στο εσωτερικό της κοινοβουλευτικής ομάδας και κυρίως η αντίδραση της κοινωνίας όπως αποτυπωνόταν σε όλες τις δημοσκοπήσεις είχαν θορυβήσει τους πάντες στην πρωθυπουργική έδρα. Πλέον, έχει αναπτερωθεί το ηθικό όλων, ενώ ο κ. Μητσοτάκης είναι εμφανώς πιο ευδιάθετος και ικανοποιημένος από την εικόνα που παρουσιάζει η κυβέρνηση του, όπως μεταφέρουν συνομιλητές του. Η αλλαγή σκηνικού αναμένεται να αποτυπωθεί και στις δημοσκοπήσεις αυτής της εβδομάδας, καθώς τα πρώτα στοιχεία που πληροφορούνται στο Μέγαρο Μαξίμου δείχνουν πως η ΝΔ όχι μόνο ανακόπτει την καθοδική πορεία, αλλά ανακτά και δυνάμεις.
Το μπαράζ θετικών ειδήσεων τις τελευταίες εβδομάδες με αποκορύφωμα τις ανακοινώσεις της περασμένης Τρίτης για την διάθεση 1,1 δισ. ευρώ από το πλεόνασμα σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες έχει ανατρέψει εντελώς την ατζέντα και έδωσε τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να ανακτήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Είναι αυτή που μετακινεί τα πιόνια στην πολιτική σκακιέρα και δεν αμύνεται στις επιθέσεις της αντιπολίτευσης προσπαθώντας να μην χάσει κομμάτια, όπως συνέβαινε μέχρι πρόσφατα.
Αντεπίθεση
Αυτός ήταν ο πρώτος στόχος που είχε τεθεί από τον Πρωθυπουργό στην αντεπίθεση που σχεδίασε με αρχική αφορμή την κατάρριψη πολλών θεωριών συνωμοσίας που είχαν διακινηθεί γύρω από την υπόθεση των Τεμπών, μόλις ήρθαν στο φως στοιχεία που ανέτρεψαν τους ισχυρισμούς για την ύπαρξη παράνομου φορτίου και την προσπάθεια συγκάλυψης. Το επόμενο βήμα ήταν η παραγωγή ενός πειστικού κυβερνητικού αφηγήματος για την πορεία της χώρας και την απόδοση της ασκούμενης πολιτικής. Αυτό μπορούσε να γίνει με την απόδοση στους πολίτες χειροπιαστών αποτελεσμάτων και την σωστή επικοινωνία τους. Κλειδί, παρά τις αρχικές αναταράξεις που δημιούργησε, ήταν ο ανασχηματισμός του Μαρτίου. Η παρουσία του κ. Χατζηδάκη στο Μέγαρο Μαξίμου και η αναδιάρθρωση ρόλων στο στενό κυβερνητικό επιτελείο ήταν ένα από τα κλειδιά.
Επειδή, όπως αναγνωρίζουν κορυφαία κυβερνητικά στελέχη, το μέλλον κάθε κυβέρνησης «διαμορφώνεται από το πορτοφόλι των πολιτών», κλειδί στην όλη προσπάθεια είναι η οικονομία και η «επιστροφή στην κοινωνία του μερίσματος της ανάπτυξης». Όταν πριν 20 ημέρες ο υφυπουργός Οικονομικών Θάνος Πετραλιάς ενημέρωσε τον πρωθυπουργό, τον κ. Χατζηδάκη, τον υπουργό Οικονομικών και τον οικονομικό σύμβουλο του πρωθυπουργού Μιχάλη Αργυρού ότι τελικά το πλεόνασμα θα ξεπεράσει κατά πολύ τις αισιόδοξες προβλέψεις που έκανε τον Δεκέμβριο το οικονομικό επιτελείο, όλοι χαμογέλασαν πλατιά, αφού δινόταν ο δημοσιονομικός χώρος για να αποδείξει στην πράξη η κυβέρνηση ότι τα αποτελέσματα της οικονομικής προόδου έχουν αντανάκλαση στη ζωή των πολιτών.
Το «μυστικό» των 5
Η συζήτηση που έγινε στον στενό αυτό κύκλο των ανθρώπων που είχαν ενημέρωση είναι ενδεικτική του νέου τρόπου λειτουργίας του στενού κυβερνητικού πυρήνα. Αποφασίστηκε οι ανακοινώσεις των μέτρων να γίνουν την ίδια μέρα που θα παρουσίαζαν επισήμως τα στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ και EUROSTAT «για να μην υπάρξει το περιθώριο για να αρχίσει η γκρίνια για τα υπερπλεονάσματα που δεν αξιοποιούνται» Επίσης, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες ο κ. Μητσοτάκης ζήτησε να μην υπάρξει καμία διαρροή για το θέμα «για να μην αρχίσει η παραφιλολογία για τα μέτρα και όλοι κάτι ζητάνε. Άλλωστε, το πάθημα με τις αυξήσεις στις Ένοπλες Δυνάμεις ήταν πολύ πρόσφατο. Έτσι κανείς άλλος εκτός από τους 5 δεν έμαθε για τις ανακοινώσεις που έγιναν την Τρίτη του Πάσχα.
Ο κ. Μητσοτάκης ξεκαθάρισε δύο φορές τον τελευταίο μήνα πως θα διεκδικήσει τρίτη θητεία ως Πρωθυπουργός επιδιώκοντας τον σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης.
Η στρατηγική για «επαναπατρισμό» ψηφοφόρων με αρχικό στόχο να αποτυπωθεί η ΝΔ σε επίπεδα άνω του 32% στις δημοσκοπήσεις περνά από την μεσαία τάξη και έχει ως σταθμό τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. «Προς αυτήν θα στοχεύει όλο και περισσότερο η οικονομική πολιτική μας από εδώ και πέρα», όπως τονίζει κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος, προεξοφλώντας πως «το πακέτο της επόμενης ΔΕΘ θα φέρνει μειώσεις φόρων που θα απευθύνονται κυρίως στη μεσαία τάξη». Η κυβέρνηση, για να διατηρήσει το θετικό momentum, δημιουργεί από τώρα προσδοκίες σε κοινωνικές ομάδες που την στήριξαν στις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις και «συνομιλεί» μαζί τους, έστω κι αν βρήκαν αφορμή στις ευρωεκλογές και τις δημοσκοπήσεις να εκφράσουν «το θυμό τους, την πίκρα ή την απογοήτευση τους για διαφορετικούς λόγους», όπως σημειώνει συνεργάτης του πρωθυπουργού. Η ίδια πηγή εκτιμά πως οι πολίτες αυτοί είναι έτοιμοι να ακούσουν ξανά τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση από τη στιγμή που έχουν «κάτι να τους πουν». Και το πακέτο της ΔΕΘ «θα ακουστεί», όπως σημειώνει άλλη πηγή με γνώση των συζητήσεων που γίνονται για το περιεχόμενο του, αφού στην κυβέρνηση υπάρχει η βεβαιότητα ότι θα είναι πολύ μεγαλύτερο από το περυσινό. Η κεντρική ιδέα, την οποία είχαν επεξεργαστεί στο υπουργείο Οικονομικών με υπουργό τον κ. Χατζηδάκη είναι η μείωση των φορολογικών συντελεστών με έμφαση στους μεσαίους που αφορούν και τα εισοδήματα της μεσαίας τάξης. Υπάρχει η σκέψη να θεσπιστεί και ένας ενδιάμεσος φορολογικός συντελεστής, ώστε να μειωθούν τα φορολογικά βάρη για εισοδήματα άνω των 20 χιλ. ευρώ. Πολύ πιθανή πρέπει να θεωρείται η μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης, που ως μέτρο προκάλεσε σύγκρουση με τους ελεύθερους επαγγελματίες και τώρα θα επιχειρηθεί να διορθωθούν αδικίες ή δυσλειτουργίες που έχουν εντοπιστεί κατά την εφαρμογή. Στο τραπέζι βρίσκονται και άλλες προτάσεις όπως η μείωση ή κατάργηση για ένα ορισμένο ύψος περιουσίας του ΕΝΦΙΑ, κάτι που θα προκαλέσει ιδιαίτερη αίσθηση, καθώς είναι ένας βαρύς φόρος που προέκυψε κατά τα μνημονιακά χρόνια. Για τους συνταξιούχους εξετάζεται η μείωση ή η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, που θα οδηγήσει σε αυξήσεις για όλους από το 2026, ενώ ορισμένα στελέχη προτείνουν να δοθούν τα αναδρομικά.
Οι τελικές αποφάσεις και το μείγμα των μέτρων της ΔΕΘ θα ληφθούν μετά τις 20 Αυγούστου, λίγο πριν ανέβει στη Θεσσαλονίκη ο Πρωθυπουργός, αφού στο οικονομικό επιτελείο περιμένουν πρώτα να αποκτήσουν μία σαφή εικόνα για τον δημοσιονομικό χώρο που θα έχει η κυβέρνηση το 2026. Η εκτέλεση του προϋπολογισμού και τα έσοδα από τον τουρισμό θα είναι οι κρίσιμοι παράγοντες. Ο προϋπολογισμός έχει προβλέψει για το 2025 πρωτογενές πλεόνασμα 2,5% του ΑΕΠ, εφόσον ξεπεραστεί θα δημιουργηθεί ο χώρος για το τελικό πακέτο. Μέσα στο καλοκαίρι θα φανεί αν μπορεί να ξεπεραστεί ο στόχος αυτό.
Δεύτερος παράγοντας, σύμφωνα με αρμόδια στελέχη είναι η ρήτρα διαφυγής των αμυντικών δαπανών. Η κατάληξη των διαπραγματεύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το ύψος των αμυντικών δαπανών που θα που θα εξαιρεθούν από τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες, θα κρίνει τα επιπλέον χρήματα που θα κατευθυνθούν σε παροχές.
